DIŞ TİCARET İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Deniz ve İçsu Taşımalarına Özgü Kurallar dört tanedir: Gemi Doğrultusunda Masrafsız (FAS), Gemide Masrafsız (FOB), Masraflar ve Navlun (CFR), Masraflar, Sigorta ve Navlun (CIF).

Incoterms kurallarından İşyerinde Teslim (EXW), Taşıyıcıya masrafsız (FCA), Terminalde Teslim (DAT), Belirlenen Yerde Teslim (DAP), Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim (DDP), Gemi Doğrultusunda Masrafsız (FAS), Gemide Masrafsız (FOB), teslimlerinde belirlenen yer teslimin gerçekleştiği ve hasarın satıcıdan alıcıya geçtiği yerdir.

Taşıma Ödenmiş Olarak (CPT), Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim (CIP), Masraflar ve Navlun (CFR) ve Masraflar, Sigorta ve Navlun (CIF) olarak anılan kurallarda ise belirtilen yer teslim yerinden farklılık gösterir. Sözü edilen 4 Incoterms kuralında belirlenen yer, o noktaya kadar olan taşıma ücretinin ödendiği varma yeridir.

Belirlenen yerde teslim anlamına gelen incoterms kuralı Delivered Place (DAP)’tır.

Gemi doğrultusunda masrafsız anlamına gelen incoterms kuralı Free Alongside Ship (FAS)’tır.

Satıcının, malları kendi kuruluşunda ya da ismen belirlenmiş başka bir yerde (iş yerinde, fabrikada, depoda, vs.) alıcının sorumluluğuna bırakarak, teslim ettiği satış şekli iş yerinde teslim (EXW)’dir. Satıcı, malları herhangi bir taşıma aracına yüklemek ya da malların ihracatı için gümrükleme işlemlerini yerine getirmek zorunda değildir. EXW, satıcı bakımından asgari yükümlülüğü temsil eder.

Satıcının, malları ithalat için gümrüklenmiş olarak ve belirlenen varma yerinde gelen, taşıma aracında boşaltmaya hazır biçimde alıcının tasarrufuna bıraktığı satış şekli gümrük resmi ödenmiş olarak teslim (DDP)’dir. Satıcı, yalnızca malların ihracat içi gümrükleme işlemlerinden değil, aynı zamanda ithalat için gümrükleme işlemlerinden de sorumludur. Bu kural satıcı açısından azami yükümlülüğü gösterir.

Peşin ödeme, ihracat gerçekleşmeden önce ithalatçının bedeli ödemesi ve ihracatçının bedeli tahsil ettikten sonra malları sevketmesidir. Bu ödeme şeklinde ithalatçı risk altındadır. İhracatçının ise hiçbir riski yoktur.

Ödemenin malın ithalatından sonra yapılmasına imkan veren ödeme şekli mal mukabili ödemedir. Bu ödeme şeklinde mal ithalatçı ülkeye gelir, ithalatçı firma tarafından gümrükten çekilir ve ödeme daha sonra yapılır. Mal mukabili ödeme ihracatçı açısından riskli, ithalatçı açısından ise caziptir.

İhraç olunacak malın satın alınması ve masrafları için akreditif lehtarına aracı bankanın avans mahiyetinde peşin ödeme yapmasının mümkün olduğu akreditif türü Red Klaus Akreditiftir. Bu şartın akreditif talimatında açıkça belirtilmiş olması gerekmektedir. Akreditif lehtarına verilen avans malların sevkinden sonra aracı banka tarafından yapılacak ödemeden mahsup edilir.

Incoterms, alıcı ile satıcı arasında imzalanan bir sözleşmedir.

Tüm Taşıma Türlerini Kapsayan Kurallar'da DAT(Delivered at Terminal) kısaltması Terminalde Teslim'i ifade eder.

Deniz ve İçsu Taşımalarına Özgü Kurallar'da Masraflar, Sigorta ve Navlun CIF (Cost, Insurance and Freight) olarak ifade edilir.

Satıcının alıcıya karşı taşıma ve sigorta sözleşmesi yapma sorumluluğu yoktur.

FCA Taşıyıcıya masrafsız satış şeklinde; satıcı tarafından taşıma sözleşmesi yapılmadığında, alıcının taşıma sözleşmesi yapması gerekir. Ancak sigorta sözleşmesi yapma yükümlülüğü yoktur.

DDP...(Belirlenen Varma Yeri) Incoterms 2010; Satıcının, malları ithalat için gümrüklenmiş olarak ve belirlenen varma yerinde gelen, taşıma aracında boşaltmaya hazır biçimde alıcının tasarrufuna bıraktığı satış şeklidir.

Ödemenin malın ithalatından sonra yapılmasına imkan veren ödeme şeklidir. Bu ödeme şeklinde mal ithalatçı ülkeye gelir, ithalatçı firma tarafından gümrükten çekilir ve ödeme daha sonra yapılır

Red Klaus Akreditif: İhraç olunacak malın satın alınması ve masrafları için akreditif lehtarına aracı bankanın avans mahiyetinde peşin ödeme yapmasının mümkün olduğu akreditif türüdür.

Üzerinde mal veya ambalajının kusurlu bir durumda bulunduğunu açıkça gösteren bir kaydın bulunmadığı konşimentolara, “temiz konşimento” denir.

Satılacak malın evsafı, fiyatı ve satış şartları hakkında alıcıya bir fikir vermek üzere düzenlenen belgeye “Proforma Fatura” denir.