DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ

Peşin ödeme yöntemi asla ihracatçı açısından risk taşıyan bir yöntem değildir. Tam tersine ithalatçı ödemeyi peşinen yaptığı için ithalatçı açısından bir risk taşımaktadır.

İlgili yöntemin özellikleri aşağıdaki gibidir:

Doğru cevap A'dır.

İthalatçının gelen malı teslim almasıyla bu malın mülkiyeti değil, ancak zilyetliği kendisine geçer. Malların mülkiyetinin devri ise ancak bu malların devir ve teslimine ilişkin belgelerin ithalatçıya teslim edilmesi ile mümkündür. Alıcı ve satıcının uzun zamandan beri birbirleriyle iş yaptıkları ve birbirlerine tam güven duydukları durumlarda uygulanabilen bir yöntemdir. İthalatçı için ideal bir ödeme yöntemdir; fakat ihracatçı için en riskli ödeme biçimidir. Bir başka ifade ile ihracatçı gönderdiği malın parasını alamama ya da eksik alma gibi risklerle karşı karşıya kalabilir. Doğru cevap B'dir.

Belge karşılığı ödeme yöntemine ait özellikler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

Doğru cevap E'dir.

Kabul kredili ödeme: Alıcının mal bedelini belli bir vadede ödemesini taahhüt eden ve bu ödemeye ilişkin bir poliçenin araç olduğu ödeme biçimidir. Bir başka ifade ile kabul kredisi ile satılan malın bedelinin poliçeye bağlandığı vadede satıcıya ödendiği bir ödeme biçimidir. Bu kredi vesaik ile birlikte ibraz edilen poliçenin ithalatçı veya buna ilaveten ithalatçının bankası tarafından kabul edilmek suretiyle kullanılır. Kabul kredili ödemede alıcı ve satıcıya bankalar aracılık ederler ve bu işlemden komisyon alırlar. Doğru cevap D'dir.

Takas usulü ticarette, bankaca, ihracatçı firmanın üyesi olduğu veya bulunduğu bölgedeki ihracatçı birliğinin izin belgesi aranır.

İhracatçı birliği, verdiği izin belgesinin bir örneğini “Bağlı Muamele veya Takas Başvuru Formu”nda beyan edilen bankaya gönderir.

Hesapların izlenmesi ve işlemlerin takibi bakımından ithalat ve ihracat işlemleri aynı banka tarafından yürütülür.

İthalat ve ihracatın, ihracatçı birlikleri tarafından verilen izin belgesindeki süre (ek süreler dahil) içinde gerçekleştirilmesi gerekir. Birliklerce verilen izin belgesinde ithalat ve ihracat bedelleri,

Banka tarafından hesabı kapatılan veya kambiyo müdürlüğüne ihbar edilen işlemler hakkında izin belgesini veren ihracatçı birliğine 10 iş günü içinde bilgi verilir.

Doğru cevap C'dir.

Karşı-alım: Satıcının ihracat sözleşmesindeki değerin belirli bir yüzdesindeki malı karşı taraftan ya bizzat satın alması ya da satışın bir üçüncü tarafça gerçekleştirilmesini sağlamaya dayanan bir işlemdir. Karşı ticaret takasın en yaygın kullanılan şeklidir. İhracatçının böyle bir taahhüde girmeden önce, üçüncü tarafla anlaşması gerekir. Karşı-ticaret olayı oldukça karmaşıktır. Az gelişmiş ülkeler çeşitli mülahazalarla bu yola başvururken tekniğini yeterince bilmedikleri için aleyhte sonuçlarla karşılaşabilmektedirler. O nedenle, anlaşma yapmadan önce, dünya piyasaları hakkında çok iyi bir bilgi ile birlikte, anlaşılacak şartların çok dikkatli biçimde değerlendirilmesi gerekir. Doğru cevap A'dır.

Konsinye ihracattaki ödeme biçiminin başlıca özellikleri şunlardır.

Doğru cevap E'dir.

Mansuben ödeme: İhracat bedellerinin tamamını veya bir kısmını mal ve/veya hizmet ithali suretiyle ödenmesi ve aralarındaki artı ya da eksi farkın nakit olarak kapatılması şeklinde yapılan ödeme şeklidir. Mahsuben alışı yapılacak (ödemede kullanılacak) dövizle mahsuben ödenecek giderlerle ilgili döviz cinsinin farklı olması halinde mahsuben ödenecek azami tutar T.C. Merkez Bankası çapraz kuru esas alınmak suretiyle tespit edilmektedir. Bu durumda DAB alışı yapılan, DSB transfer edilen döviz cinsinden düzenlenir. Doğru cevap B'dir.

Yeşil Şartlı Akreditif (Green Clause L / C): Kırmızı şartlı akreditif’e (Red clause) çok benzemektedir. Mallar önce bir üçüncü şahsa (depo firması) banka adına teslim edilmekte ve ambar teslim makbuzu bankaya verilmek suretiyle karşılığında avans alınabilmektedir. Böylece banka ithalatçının riskini bir ölçüde azaltmaktadır. Fakat yine de risk tamamen ortadan kalkmaz ve nihai sorumluluk alıcı üzerinde kalır. Görüldüğü gibi, red clause ve green clause akreditifler temelde ihracatı finanse etmek işlevi görmektedirler. Böylece ihracatçı ülkedeki kredi faizlerinin ithalatçının ülkesindekinden yüksek olduğu zamanlarda, ihracatçılar için düşük maliyetli finansman imkanı sağlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Akreditif işlemlerinde görülen başlıca sorunlar aşağıdaki gibidir:

Halbuki D'seçeneğindeki ihracatçının bir bankanın ödeme güvencesine sahip olmadan malını sevk etmek istememesi. Akreditifin sorunlarından biri değil, başlıca faydasıdır. Doğru cevap D'dir.

Peşin ödeme karşılığında 18 ay (gemi ihracatında 24 ay) içinde ihracat yapılmalıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Mal mukabili ödeme, ihraç edilen malın bedelinin, malın ithalatçı tarafından teslim alınmasından sonra ödenmesi şeklinde yapılan bir ödeme biçimidir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Temiz Tahsil, ticari senetler olmadan yalnızca mali senetlerin tahsili anlamındadır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Bağlı muamele, ihracata konu malların ve hizmetlerin bedellerinin dış ticarette taraf olan ülkeler ve firmalar arasında yapılan anlaşmaya istinaden para yerine geçen diğer mal ve hizmet ithalatıyla karşılanması ve aradaki artı ya da eksi farkların döviz transferleri ile kapatılmasıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Konsinye ihracat (Konsinasyon), satışı sonradan yapılmak üzere ithalatçılara, komisyonculara, ihracatçının yurt dışındaki şube temsilciliklerine mal gönderilmesi şeklinde yapılan ihracat biçimidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Mahsuben ödeme, ihracat bedellerinin tamamını veya bir kısmını mal ve/veya hizmet ithali suretiyle ödenmesi ve aralarındaki artı ya da eksi farkın nakit olarak kapatılması şeklinde yapılan ödeme şeklidir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Akreditif, uluslararası ödemelerde;
• Vesikalı Kredi,
• Kredi Mektubu,
• Vesikalı Kredi Mektubu,
• Ticari Kredi Mektubu gibi aynı anlama gelen çeşitli deyimlerle kullanılmaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Amir, malların ithalatçısı (alıcısı) ve akreditif bedelini ilk talepte ödeyecek kişidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Peşin Ödemeli Akreditif /Kırmızı Şartlı Akreditif/ Red Clause L/C, akreditif tutarının tamamının ya da bir kısmının, muhabir bankaya sevk belgeleri ibraz edilmeden ihracatçıya avans veya peşin olarak ödenmesi şeklinde yapılan bir akreditif şeklidir. Bu akreditiflerin red clause olarak adlandırılmasının nedeni, akreditif metnindeki avans tutarının dikkat çekmesi için kırmızı mürekkeple yazılmış olmasıdır. Doğru cevap D şıkkıdır.

“İştira yetkisi” poliçelerin gerekli belgeler ilişiğinde alınıp ıskonto edilmesi için amir bankaca muhabir bankaya verilen bir yetkidir. Doğru cevap C şıkkıdır.