DIŞ TİCARET İŞLEMLERİ

Dış ticaret işlemlerinde kullanılan ticari belgeler: Faturalar, çeki listesi, koli listesi, imalatçı analiz belgesi, kontrol-gözetim belgesi ve gemi ölçü raporudur.

Dış ticaret işlemlerinde kullanılan taşıma belgeleri: Deniz konşimentosu, Özellikli konşimentolar, diğer konşimentolardır.

Dış ticaret işlemlerinde kullanılan resmi belgeler : Dolaşım belgeleri, menşe şahadetnamesi, kontrol belgeleri, konsolosluk faturası, uygunluk belgesi, sağlık sertifikası, veteriner sertifikası, helal belgesi, koşer belgesi, radyasyon belgesi, boykot/kara liste sertifikası, A.T.A karneleridir.

Dış ticaret işlemlerinde kullanılan finansman belgeleri: Poliçe, bono, rehinsenedi, antrepo makbuzu, teslim emri, kontrol ve numune alma yetki belgesidir.

İthalatçının ülkesindeki bankasının, ihracatçıya yapılacak ödemeyi muteber müşterisi olan ithalatçı adına üstlenmesi durumunda ortaya çıkan işleme ilişkin belge rehin senedidir. Bu durumda, ithalatçı adına açılmış gayri nakdi nitelik taşıyan bir kredi söz konusu olmaktadır.

FCA (Free Carrier - Taşıyıcıya Masrafsız) teslim şeklinde,  satıcı malları gümrük işlemlerini tamamlayarak, belirlenen tarihte ve yerde ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği anda, teslim işlemlerini tamamlamış olmaktadır. Bu andan itibaren malla ilgili tüm masraf ve riskler alıcıya geçecek, navlun ücreti de diğer tüm giderler gibi alıcı tarafından ödenecektir. Doğru cevap C şıkkıdır.

FAS (Free Alongside Ship - Gemi Doğrultusunda Masrafsız) teslim şeklinde satıcı malları geminin yanına kadar getirmekle sorumludur. Mallar gemi rıhtımında ise, yükleme yerine getirerek, gemi açıkta demirli ise mavnalarla geminin yanına kadar götürülerek teslim edilecektir. Tesliminden itibaren malların kaybolması veya hasar görmesi gibi rizikolar alıcıya aittir. Doğru cevap B şıkkıdır.

CPT (Carriage Paid To - Taşıma Ödenmiş Olarak) teslim şekli özellikle çok araçlı taşımacılık türlerinde kullanılmaktadır. Satıcı varış yerine kadar navlun ücretini ödemekle yükümlüdür. Malları ilk taşıyıcının gözetimine devrettiği andan itibaren, malla ilgili bütün risk ve navlun dışındaki masraflar alıcıya geçmektedir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Tarafların malların terminalden başka bir yere taşınması ve elleçlenmesi ile ilgili hasarın ve masrafların satıcı tarafından üstlenilmesini amaçlaması durumuna, DAP veya DDP kuralları kullanılmalıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Proforma Fatura (Proforma Invoice), ihracatçının sipariş sırasında ithalatçıya gönderdiği teklif faturasıdır. Bu belge üzerinde, ihracatçı ve ithalatçının kimlik bilgileri, malın fiyatı, tanımı, miktarı, eşyanın taşınma şekli ve navlun bedeli ile teslim şekli, sigorta ve yükleme tarihi, boşaltma yeri, malların ağırlıkları ile ambalaj şekilleri, koli sayısı ve teklif edilen fiyatın hangi tarihe kadar geçerli olduğu da belirtilir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Navlunu oluşturan maliyet unsurlarını ise 4 ayrı grupta incelenmektedir:
• Seyir maliyetleri olan amortisman (geminin eskime payı),
• Gemi bakım onarım giderleri,
• Yakıt benzeri giderler,
• Liman Maliyetleri olarak adlandırılan gemi ile ilgili maliyetler, elleçleme maliyetleri ve liman resimleri ve harçları,
• Depolama Maliyetleri ve Munzam (İlave) Maliyetler

Doğru cevap A şıkkıdır.

Bu fatura, ihracatçının kendi orijinal faturasını düzenleyerek, ihraç edeceği ülke konsolosluğuna tasdik ettirdikten sonra ithalatçıya gönderdiği faturadır. Burada, ihracatçı önce kendi orijinal faturasını düzenler, sonra bağlı bulunduğu meslek odasına (ticaret odasına ve/veya sanayi odasına) giderek hazırladığı Menşe Şahadetnamesini onaylatır. Daha sonra ithalatçı ülkenin konsolosluğuna orijinal faturası ile menşe Şahadetnamesini ibraz eder ve faturasını bu konsolosluğa onaylatır. Özellikle İsrail ve Orta Doğu ülkeleri bu faturayı talep etmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Çeki Listesi, malların taşıma sırasında hasar görmesi halinde önem arz eder. Sigortalı malların hangi ölçüde hasar gördüğü, ziyanın ne miktarda tanzim edileceği Sigorta Şirketi tarafından Çeki Listesi esas alınarak belirlenir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Gümrük idaresi tarafından onay verildiğini gösteren tarihten itibaren 4 ay içerisinde A.TR belgesi ithalatçı ülkedeki varış gümrük idaresine ibraz edilmelidir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Rehin Senedi (Trust Receipt), ithalatçının ülkesindeki bankasının, ihracatçıya yapılacak ödemeyi muteber müşterisi olan ithalatçı adına üstlenmesi durumunda ortaya çıkan işleme ilişkin belgedir. Doğru cevap E şıkkıdır.