DIŞ POLİTİKA ANALİZİ

Bireylerin eksiklikleri göz önünde bulundurulursa grup sürecinden geçen bir kararın bireysel unsurlardan uzaklaştırılmış ve (eğer ki öyle bir durum söz konusuysa) devletin çıkarlarına daha yakın bir karar çıkma olasılığı artırılmış olur.

Janis  (sorunun yanıtı kitabınızın 49. sayfasında aynen yer almaktadır. )

Groupthink’e ait özellikler şu şekilde sıralanabilir: Birinci olarak, grup üyelerinin kendilerini uyum için baskı altında hissetmeleri yer almaktadır. İkinci unsur ise gruptaki herkesin hemfikir olduğu varsayımıdır. Bu özellik de grup içerisinde tartışılan herhangi bir fikrin daha fazla beğenildiği ve grup üyelerinin konu üzerinde ortak bir kanıya vardığı beklentisidir. Bu nedenle grubun daha önce önemli olmadığını düşündüğü bir karar veya plan tekrar değerlendirilmez. Üçüncü önemli özellik ise grup içinde oluştuğu varsayılan uyum nedeniyle daha az sayıda alternatif durum ve kısıtlı bilgi değerlendirilebilir. Dördüncü özellik olarak, kısıtlı ahlaki sorgulamadan bahsedebiliriz. Son olarak da grup içinde alınan kararlarda yenilmezlik varsayımı olduğudur.

Rekabetçi düzende hiyerarşik olmayan bir yapı korunmaktadır. Bu yapı karar birimleri arasında bilgi alışverişini ve çatışmayı artırmaktadır. Lider önderliğinde otoritede üst üste gelen görev dağılımı nedeniyle, karara dahil olabilecek birimler arası çatışma ve rekabet oluşturulması hedeflenmektedir.

Bu modele göre, ilk önce sorun ele alınır. Sorun incelendikten sonra, buna hangi politikalarla tepki verilebileceği belirlenir. Bu seçeneklerin fayda ve risk durumları belirlenir. Buna göre ulusal çıkara en çok hizmet eden ve risk/maliyet bakımında en düşük olan seçenek takip edilir. Bu sayede rasyonel, akılcı davranışın gerektirdiği gibi tek bir üniter aktör gerekli mantık zincirini takip ettikten sonra dış politika kararını vermiş olur.

Rasyonel politika modelinde tek bir birimin rasyonel bir aktör olarak dış politika kararlarını verdiği varsayımı vardır. Örgütsel süreç modeli, kişilerin ve organizasyonların rasyonel karar alma yetilerinin sınırlı olduğunun altını çizer. Örgütsel süreç modelinin bir başka özelliği de standart uygulamalar sebebiyle karara dahil olan her organizasyonun kendine ait alt kültür oluşturmasıdır. Organizasyonel alt kültür doğrudan karar birimlerinin kendi standart uygulamalarına göre hareket edilmesini savunurken, uygulanmak istenen programlar üzerindeki değerlendirmeler farklılık göstermektedir. Bu nedenle, örgütsel süreç modelinde karar birimleri arasında çatışmaların doğması bu modelde doğaldır. Bürokratik siyaset modelinde her kurum karar üzerinde etki sahibi olabilecek fırsata sahiptir.

Mutabakat Modelinde farklı alternatiflerin veya opsiyonların değerlendirilmediği, baskın fikrin tartışılmadığı ve daha sonra gelen bilgilerin önemsenmediği bir durumu anlatılmaktadır. Oy birliği modeline göre ise mutabakat modelinden farklı olarak grup üyeleri bireysel özelliklerini karar alma sürecinde ortaya koymazlar. Oy birliği modelinde her üyenin grup kararına yönelik veto hakkı bulunmaktadır. Çoğulcu modelde oy birliği modelinden farkı ise tüm bireylerin grup kararı üzerinde oy birliği sağlamak zorunda olmamasıdır. Aynı şekilde, çoğulcu model ortaya atılan baskın kararın da zorla kabul edilmesini desteklemez. Çoğulcu modele göre grup içinde çatışma ve uyumsuzluk doğaldır fakat kabul edilebilir bir sonuca ulaşmak grubun esas amacıdır. Bu amaç doğrultusunda herkesin memnun olacağı ve hemfikir olduğu bir karar üzerine anlaşmak hem zaman hem de kaynaklar açısından pek makul değildir. Bu nedenle de grubun belirli bir oranının kabul ettiği bir karar grubun seçimi olarak kabul edilir. Çoğulcu modelde grup üyelerinin her bir üyenin önceliklerini gözeterek hareket etmesinden ziyade sadece kendi pozisyonlarına yakın bireylere dikkat etmeleri gerekir. Çoğulcu modelin sağladığı ise bir grup üyenin savunduğu fikrin kabul edilmesidir.

Çoğulcu Model
Bu modelde de oy birliği modeli gibi bireylerin, grup içinde, sahip oldukları bireysel özelliklerle ve önceliklerle hareket etmeleri beklenmez. Oy birliği modelinden farkı ise tüm bireylerin grup kararı üzerinde oy birliği sağlamak zorunda olmamasıdır. Aynı şekilde, çoğulcu model ortaya atılan baskın kararın da zorla kabul edilmesini desteklemez. Bu model daha önce bahsedilen iki modelin arasında bulunduğu söylenebilir.
Çoğulcu modele göre grup içinde çatışma ve uyumsuzluk doğaldır fakat kabul edilebilir bir sonuca ulaşmak grubun esas amacıdır. Bu amaç doğrultusunda herkesin memnun olacağı ve hemfikir olduğu bir karar üzerine anlaşmak hem zaman hem de kaynaklar açısından pek makul değildir. Bu nedenle de grubun belirli bir oranının kabul ettiği bir karar grubun seçimi olarak kabul edilir. Grubun bir kısmı bu seçimi desteklemese de grubun asli görevi sonuca ulaşmak olduğu için
bir şekilde bunu başarması gerekir. Çoğulcu bir yaklaşımla bu amaca ulaşmak mümkündür.
Çoğulcu modelde grup üyelerinin her bir üyenin önceliklerini gözeterek hareket etmesinden ziyade sadece kendi pozisyonlarına yakın bireylere dikkat etmeleri gerekir. Amaç çoğunluğu oluşturmak olduğu için kendi duruşuna yakın üyelerin desteklenmesi ve kararsızların ikna edilmesi yeterli olacaktır. Tamamen aykırı ve grubun ortalama görüşünden uzakta olan fikirler baştan elenebilecektir. Çoğulcu modelin sağladığı ise bir grup üyenin savunduğu fikrin kabul edilmesidir (s.56).

İkincisi ise aktörlerin seçimlerini etkileyecek şekilde karar merkezleri etrafında toplanmasıdır. Farklı aktörlerin temsilcileri koalisyon içinde görüşse bile, bireyler önemli üyelere danışmadan karar birimini işletme yetkisine sahip değillerdir. Bu nedenle koalisyon içerisinde yer alan partilerin oluşturduğu gruplar da kendi başlarına hareket edemezler ve sürekli koalisyon ortaklarıyla gerekli görüş alışverişinde bulunduktan sonra hareket edebilirler. Özellikle koalisyon ortaklarının ideolojik olarak birbirinden uzak olması da ortak karara varılmasını zorlaştıracaktır. Konu dış politika olduğunda ise görüşmelerin çok daha çekişmeli ve her hükûmet ortağına (ki burada çatışma yönetimi modelleri uygulanmaktadır) uygun olması gerekir. Bu nedenle karar alma süreci farklı bir boyutta uzun zaman alarak ilerleyebilir.

Koalisyon kararlarının karar verme süreçlerini daha iyi anlamak için politik aktörlerin bir araya gelerek güvenilir ve geri alınmayan dış politikadaki anlamlı eylemlerini incelememiz gerekir. Öncelikle kullanılacak kaynakların yeterli olup olmadığına bakılır. Sonra dış politika üzerinde anlaşmaya ulaşmak için aktörlerin hangi ayrı koşulları öngördüklerine bakılır. Hangi koşullarda çıkmaza girdikleri ve sonuca ulaşamadıklarına bakılır. Bu çıkmaz, devletin kayda değer ve anlamlı yollardan hareket etmesini görebilmesini sağlar. Mevcut eğilimi arttırmaya ya da azaltmaya yarar. Her hâlükârda koalisyon üyelerinin takip edilecek politika konusunda uzlaşmaya varması gerekmektedir.