DİPLOMASİ TARİHİ

AB Devlet ve Hükümet Başkanları zirveleri Brüksel'de yapılmaktadır.

Anlaşmazlıkların çözümü amacıyla yapılan müzakereler de belirli türlere ayrılabilir. Birincisi, iki aktörün -ilişkiler için ön koşul olan- aralarındaki ilişkileri
normalleştirme ve diplomatik ilişki kurma amacıyla masaya oturmalarıdır. İkincisi, belirli bir mevcut statükoyu değiştirmek için çıkarların -örneğin egemenliklerin veya nüfuz bölgelerinin- yeniden tanımlanmasını öngören müzakerelerdir. Bu tür müzakereler genellikle savaşların ardından yapılır. Üçüncü bir tür, dünya sahnesinde yeni aktörlerin yaratılması amacına dönük müzakerelerdir. Birleşmiş Milletleri yaratan San Francisco sözleşmesi, İsrail’in yaratılması, Filistin devletinin kurulmasına yönelik müzakereler buna örnektir. Dördüncü olarak taraflar aralarında mevcut fakat belirli bir tarihte sona ermesi öngörülen bir anlaşmanın uzatılması için de müzakere edebilirler. Nihayet, müzakereler sırf tarafların amaçlarının daha açıklıkla ortaya çıkması ve kendi tutumlarının kamuoyuna propagandasını yapabilmeleri için de başlatılabilir.

Müzakerelere başlanma kararının verilmesinde iç ve dış siyasi etkenlerin büyük
rolü vardır. Her şeyden önce tarafların liderlerinin iç politika açısından kendilerini
güvende hissetmeleri şarttır.

Son yarım yüzyılda, özellikle Avrupa Birliği örneğinden hareketle siyasi sorunların çözümünü kolaylaştırmak için başta ekonomik olmak üzere siyaset dışı alanlarda işbirliği şemalarının geliştirilmesi yönünde güçlü bir eğilim ortaya çıkmıştır. “Güven artırıcı önlemler” başlığı çerçevesine de giren bu yaklaşım, örneğin, 1990’lardan beri Türkiye ile Yunanistan arasında uygulanmakta, iki ülke arasında ekonomi, ticaret, kültür ve turizm dahil çeşitli alanlarda antlaşmalar akdedilmesinde, Ege -ve Kıbrıs- sorunlarının çözümü için elverişli bir ortamın yaratılması umudu başlıca rolü oynamıştır.

Müzakerenin hukuki dayanağı müzakerelere başlamadan önce üzerinde mutabakata varılabilecek konulardan biri değildir.

Birleşmiş Milletler’in damgası olan bütün anlaşmaların metinleri, bu teşkilatın resmî lisanları olan İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Çince, Rusça ve Arapça düzenlenir.

Güvenilirliği -ve etkinliği- artırabilecek bir uygulama, müzakerecinin müzakere
talimatının oluşturulması sürecine baştan dahil edilmesidir. Bu şekilde, müzakereci bir yandan konunun teknik ve siyasi yönleri hakkında birinci elden
ayrıntılı bilgi edinirken, diğer yandan ülkesindeki iç siyaset yaklaşım ve dengelerini öğrenerek, ne hususlarda esnek olunabileceğini, ne konularda gerilemenin mümkün olmadığını kavrar. Nihayet, söz konusu kişi karşı taraf için de son dakikada heyet başkanı yapılan birine nazaran daha prestijli ve ağırlıklı olarak görülür.