DİPLOMASİ TARİHİ

İngiliz diplomatı Sir Victor Wellesley diplomasi ve dış politika kavramları arasındaki ayırımı şu şekilde özetlemiştir: ‘Diplomasi politika değil politikayı uygulayan araçtır. Bu iki unsur birbirini tamamlar zira biri diğerinin işbirliği olmadan
harekete geçemez. Diplomasi dış politikadan bağımsız bir mevcudiyete sahip değildir, fakat her ikisi birlikte tek bir icra politikası oluşturur - politika stratejiyi
saptar, diplomasi ise taktikleri’. Doğru cevap C'dir.

Oxford İngilizce Sözlüğüne göre, diplomasi ‘uluslararası ilişkilerin müzakerelerle yürütülmesi; bu ilişkilerin büyükelçi ve
elçilerle yürütülmesi ve yönetilmesinin yöntemi; diplomatın işi ve sanatı’ dır. Doğru cevap E'dir.

Ambrose Bierce’e göre diplomasi ‘ülkesi
için yurtsever yalan söyleme sanatıdır’. Doğru cevap B'dir.

Diplomasinin bir ülkenin gücüne katkısı, diplomatın hükümdarına ve devletine itaat derecesinin ölçütleri, ‘diplomasi ve ahlak’ teması, diplomasinin ulusal çıkarları savunmanın ötesinde bir işlev sahibi olup olmadığı, yabancı
ülkelerle ‘sürekli müzakere’ kavramı, diplomasi uygulamasında ‘uygun mevsim’
olup olmadığı tartışması, diplomatın temsil görevinin içeriği, diplomasinin profesyonelleşmesi, bunlar arasında sayılabilir. Doğru cevap C'dir.

Richelieu, Fransa’nın ulusal çıkarlarının savunulmasında diplomasinin rolünü o
kadar önemsemiştir ki diplomasinin ‘sürekli’ olması görüşünü ortaya atmıştır. Doğru cevap A'dır.

Machiavelli’nin en tanınan eseri
Prens yanında Titus Livy’nin İlk On Kitabı Üzerine Söylemler ve Floransa’nın
Tarihi adlı kitapları diplomasi hakkında
düşüncelerinin en önemli kaynaklarıdır. Doğru cevap B'dir.

Guicciardini daha çok Floransa anayasası hakkındaki yazıları ve özellikle İtalya Tarihi adlı
eseriyle tanınır. Doğru cevap D'dir.

Diplomasi, uyuşmazlıkların barışçıl yollarla çözümü aracı olarak Grotius’un
düşünce sisteminde özel bir yere sahiptir. Ona göre, uyuşmazlıkların çözümü için
üç yöntem vardır. Birincisi, taraflar arasında toplantı ve müzakere yapılmasıdır.
İkincisi, taraflardan her birinin taleplerinin bir kısmından ödün vermesi sonucu varılan uzlaşmadır. Üçüncüsü ise teke tek çarpışma veya kura çekme suretiyle
çözümdür. Grotius, bazen hakkını korumak yerine vazgeçmenin tercihe şayan
olduğuna inanmaktadır. Cevap E'dir.

Wicquefort, tarihte
ilk kez mukim
diplomasi konusunu
ele alan ve büyükelçi
tanımını yapan bir
diplomattı. Doğru cevap A'dır.

Morgenthau aşağıdaki “temel kuralları”nı sıralamaktadır:
• Diplomasi “haçlı” zihniyetinden arındırılmalıdır.
• Dış politika hedefleri ulusal çıkarlar doğrultusunda saptanmalıdır.
• Diplomasi siyasi sahneye diğer ulusların açısından bakmalıdır.
• Uluslar kendileri için yaşamsal olmayan her konuda uzlaşıya istekli olmalıdır.
• Değeri olmayan haklar için gerçek avantajların esasından vazgeçmemek
gerekir.
• Kendinizi hiçbir zaman mahcup olmadan gerileyemeyeceğiniz veya ciddi
risklere girmeden iyileştirmeyeceğiniz durumlara sokmayınız.
• Hiçbir zaman zayıf bir müttefikinizin sizin için kararlar vermesine izin
vermeyiniz (Morgenthau, güçlü ülkelerin bu hataya sık sık düştüğünü belirtir ve klasik örnek olarak 1853 yılında Osmanlı Devleti’nin İngiltere ve
Fransa’yı Kırım Savaşı’na sürüklemesini gösterir).
• Silahlı kuvvetler dış politikanın patronu değil aracıdır.
• Hükûmet kamuoyunun kölesi değil önderidir.

Doğru cevap B'dir.

Diplomatlara sunulan özgürlükler ve ayrıcalıklar günümüzde nihai statüsüne erişimi 1961 Viyana Sözleşmesi ile olmuştur.

Avrupa Birliği ülkeleri arasında oluşturulan "sürekli müzakere" yaklaşımı, uluslararası ilişkilerde örnek olarak gösterilebilecek bir uygulamadır.

Müzakere ve temsil konuları diplomasinin ayrılmaz birer parçasıdır ve diplomatik ilşkilerin temel ögelerini oluşturmaktadır.

Diplomasinin en önemli görevi devletlerarasındaki ilişkilerin sağlıklı yürütülmesini saglamak ve aynı zamanda bu ilişkilerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesini sağlayacak politikaların da üretilmesine öncülük etmektir.

Machiavelli demek "güç" demektir ve buradan hareketle, siyasetin ve yönetimin tek hedefi güç edinmek ve bunu her ne pahasına olursa olsun, korumaktır.

Hans Morgenthau'ya göre dış politikanın en önemli araçlarından birisi silahlı kuvvetlerdir. Ona göre Silahlı kuvvetler olmazsa dış politika da olamaz.

İngiliz diplomat Sir Victor Wellesley özellikle diplomasi ve dış politika üzerinde durmuştur ve bu iki kavramın birbiri ile ne kadar bağlantılı ve önemli olduğunu vurgulamıştır. İki kavramın bağımsız olacağı yaklaşımı doğru değildir.

Abraham de Wicquefort diplomasi teorisine özellikle başarılı bir büyükelçinin nitelkileri konusunda olmuştur.

15. yüzyıldan itibaren kilisenin otoritesinin de sarsılmasıyla beraber diplomasinin teorik sorunları ile diplomat-kilise ilişkisi ön planda olmamıştır.