DİN VE TOPLUM - Deneme Sınavı - 24

Hollanda’nın sergilediği model, bir “kaynaşma”yı içermeyen, süreç içinde her bir “sütun”un kendi “elit”ini ve “network”unu kurduğu bir “uluslaşma” ve “modernleşme” sürecidir. Sütunlaşma, toplum katmanlarının “birlikte ama temas etmeden yaşama” modelidir. Doğru cevap B’dir.

Kabala, Yahudilikte ezoterik bir düşünce ve disiplin yöntemidir. Mistik hâllerle uğraşır ve bunları belirli bir yöntem dâhilinde uygulanmasından oluşur. Tevrat’ın ve Yahudikteki diğer dinî kaynakların batıni anlamları yanında Yahudilikteki öğretilerin anlamlarını ezoterik olarak açıklamaktadır. Doğru cevap D’dir.

Baron de La Brède et de Montesquieu (1689-1755) Ünlü Fransız düşünürü, Kuvvetler Ayrılığı düşüncesini ilk defa formüle eden düşünür. Kanunların Ruhu Üzerine ve İran Mektupları isimli eserleriyle farklı yönetim biçimlerinin sosyolojisini yapmıştır

Bu anlamda bireyin toplumda karşılaştığı örgütlü veya norm hüviyetini kazanmış ilişkiler ya da bileşenler bütünü, “toplumsal yapı”yı oluşturur.

Kısacası, “toplumsal değişim”, toplumu oluşturan yapıların ve ilişkileri doğasında, bireylerin toplumsal davranışlarını etkileyen bileşenlerde ya da toplumsal kurumların niteliklerinde yaşanan değişmeleri ifade eder

Paradigma: Bir örüntü ya da model anlamına gelir. Asıl anlamına bilim tarihçisi Thomas S. Kuhn’un çalışmalarında kavuşmuştur.

Kısacası toplumsal tabakalaşma, toplumda yapısal bir hâle gelmiş eşitsizlikleri ve farklılaşmaları inceleyen sosyolojik bir tanımlamadır.

Dolayısıyla Marx’ın toplumsal tabakalaşma teorisi, bir yandan toplumsal yapı çözümlemesini içerirken diğer yandan da toplumsal değişme teorisi de sunar.

Weber’e göre “sınıflar”, Marx’taki gibi çatışmacı bir temelde değil, aynı ekonomik karakteristikleri taşıyan toplumsal gruplar olarak tanımlanır.

Durkheim için toplum ve toplumsal yapı, akılcı bir şekilde kavranılabilen bir ahlaki normlar manzumesidir.

Toplumsal yapıdaki bu organik bütünlüğü bozabilecek her türlü eğilim ve çatışmacı yönelimler, bu arada sınıf temelli olsun olmasın her türlü toplumsal farklılaşmalar, organik bir biçimde toplumsal yapıda birbirlerine bağlanmazsa “anomali” olarak değerlendirilir.

Durkheim’a göre, toplum içindeli bu anomali durumlarını, organik toplumsal yapıyı bozmayacak şekilde düzenlemek; bunun için, eğitim sisteminden hukuksal düzenlemelere kadar toplumu düzenleyen her türlü yaptırımı ya da normu buna göre ayarlamak gerekmektedir.

Bu anlamda Durkheim, toplumsal eşitsizleri ve tabakalaşmayı bir anlamda kabul eder. Ancak toplumsal yapının değişiminde veya dönüşümünde, bunların önemini kabul etmez. Örneğin Marx’ta olduğu gibi, sınıflar arasındaki toplumsal eşitsizliklerin ve mücadelelerin, toplumsal yapının değişmesi için itici güç olduğu fikrini benimsemez.

Bugün dünyada 3000 din, 6000 mezhep ve 12000 tarikat olduğu ileri sürülmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Din kavramına İslami terminoloji açısından bakıldığında da hak dinler ve batıl dinler şeklinde bir tasnif yapılmaktadır. Hak dinlerle Allah tarafından peygamberler aracılığıyla gönderilen dinler kastedilirken batıl dinlerle de insanların kendi arzu ve hevesleri doğrultusunda inşa ettikleri dinler kastedilmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ünlü Alman dinler tarihçisidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Rudolf Otto (1869-1937) dinleri ahlaki ve akılcı açıklamalar yerine kutsallık duygusuyla açıklamaya çalışmıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Durkheim’in kutsal ve din dışı ayrımı ile ilgili klasik ifadesi şöyledir: “Kutsal şeyler, dinî yasaklarla korunan ve tecrit edilen şeylerdir; din dışı şeyler ise bu yasakların hedef aldığı ve kutsal olandan ayrı tutulması gereken şeylerdir” Doğru cevap D seçeneğidir.

Sosyoloji literatüründe cemaat, üyelerinin ortaklaşa paylaştıkları bir şeye, genellikle de ortak bir kimlik duygusuna dayanan ve özel olarak oluşturulmuş bir toplumsal ilişkiler bütünüdür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Ona göre cemaat birincil ve duygusal ilişkilerin dünyasına aitken cemiyet de parçalanmış, bireyselleşmiş ilişkilerin dünyasını yansıtmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.