DİN VE TOPLUM - Deneme Sınavı - 16

Batı Avrupa’da Katoliklik altında birleştirilmeye çalışılan halkların mezhepsel bölünmesine yol açan Reform hareketi, Katolik Kilise’sinin sadece teolojik, toplumsal ve ekonomik aşırılıklarına bir tepki hareketi değildi; aynı zamanda özellikle toplumsal ve ekonomik alanlarda bir sekülerleşme hareketiydi de.

Kilise mülklerine el konulması öyle sonuçlar doğurdu ki neticede köylü mülksüzleşti, bütün kaynaklar üretim uğruna seferber edilmeye başlandı. Bu da kapitalizmin uç vermesi için gerekli altyapıyı sağladı.

18. yüzyıla damgasını vuran Aydınlanma Çağı’na kadar, Roma’nın da kutsadığı çeşitli kısa süreli devletler veya Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu gibi siyasi oluşumlar, Yüzyıl Savaşları gibi feodal güçlerle hanedanlık güçleri arasında, Otuzyıl Savaşları gibi mezhepler arasında savaşlar yaşayan; Haçlı seferleri ile 15. ve 16. yüzyıllarda yeni ticaret yollarının bulunmasıyla dışa açılan ve kolonileşme hamlelerine girişen; Amerikan ve Fransa devrimleriyle yeni siyasal modeller edinmeye başlayan Avrupa’da bir yandan bu ve benzeri gelişmelerin etkisiyle ve diğer yandan da Protestanlığın yol açtığı şekillenmelerle yeni fikirler gelişmeye başladı.

Ünlü Alman filozof Hegel, Fransız Devrimi’ni aklın mutlaklaştırılması olarak selamladı. Ayrıca, bütün nesnel olguların, aklın gerçekleşmesi olarak görülmesi gerektiğine dair düşüncesiyle, bütün bir tarihi, aklın dolaysız bir ürünü olarak değerlendirdi.

Protestanlığın en önemli kollarından olan Kalvinizim, beş temel inanç üzerine bina olur. Bunlar: 1. Dünyayı yaratan ancak işlerinin insanın akıl erdiremeyeceği mutlak bir Tanrı vardır. 2. Her bireyin kurtuluşu ve helakı Tanrı tarafından önceden belirlenmiştir. Kişinin çabaları bu kaderi değiştirmeye yetmez. 3. Tanrı dünyayı kendi şanı için yaratmıştır. 4. İster kurtuluşa ersin isterse de helaka uğramış olsun, kişinin dünyadaki ödevi, Tanrı’nın şanını yüceltecek işler yapmaktır. 5. İnsan için kurtuluş ancak Tanrı’nın merhametiyle mümkündür.

Kapitalizme zemin hazırlayan püriten ahlakın İslam da dahil başka dinlerde ve kültürlerde gelişmediğini kabul eden düşünür Weber'dir.

Din ve toplum ilişkilerinin incelenmesinde daha çok soyut bir toplum fikrinin nasıl kurulduğu ile alakalı konuları ele alan düşünür Durkheim'dır. Onun yazılarında tarihsel bir toplum okuması ve toplumların nasıl geliştiklerine dair fikirler bulmak mümkün değildir.

Feodalizmin doğuşuna yol açan nedenler arasında iki husus, önemli bir rol oynar. Bunlardan birincisi Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasıdır. İkincisi ise bu yıkılışa da gerekçe gösterilen, literatüre “kavimler göçü” diye de geçen Doğu’daki çeşitli barbar Cermen kabilelerinin Batı’ya göç etmesinin ve Batı’yı istila etmesinin yarattığı karmaşadır.

Vassalların işlevi en altta kalan köylülerin toprağı işlemesini sağlamak, gerektiğinde ise mülklerinin korunması için asiller zümresine gerekli olan askeri toplamaktır.

Doğu cevap A'dır.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap E'dir.

Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap D'dir.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap B'dir.

Kimi zaman krallar, Kilise ve imtiyazlı kimseler arasında çeşitli anlaşmalar da yapılıyor ve arazi üzerindeki tasarruf hakkı, Kilise’ye ya da krallara sadakat yemini etmiş imtiyazlı kimselerin kullanımına verilebiliyordu. Bu bağlamda, feodal toplumda kilisenin nüfuz sahibi olduğu anlaşılmaktadır.

Kilisenin doğduğu yörelerin dili olan Aramice veya İbraniceyi değil de yayılmaya çalıştığı toprakların dillleri olan Latince ve Yunancayı seçmesi, yayılmasını kolaylaştıran etkenlerden birisiydi.

Kilise'nin Feodal yöneticilerle girdikleri ilişkilerde onları bir anlamda kutsamalarıydı. Dolayısıyla feodal imtiyazlı sınıf da bunun karşılığında pagan
adetlerinin yerine kilisenin uygun gördüğü uygulamaların yaygınlaşmasını kolaylaştırıyordu. (s.73)

Roma İmparatorluğu'nda ise aksi olmuş ve İmparator'un Hıristiyan olması kitlesel Hristiyanlaşmayı getirmemiştir.

Kiliseler ve manastırlar, toprağa dayalı bir üretimin gerçekleştiği feodal Avrupa’da hem sistemin bir parçası oldular, bozulan otoriteyi yeniden tesis etmek için gayret gösterdiler hem de ortak bir ahlak anlayışından yoksun kırsal kesime Hristiyanlık ve Latinlikle sentezlenmiş, kimi zaman da yerel pagan adetlerle kaynaşmış ortak bir ahlak anlayışı yerleştirmeye çalıştılar.