DİN EĞİTİMİ VE DİN HİZMETLERİNDE REHBERLİK

Hukuk ise şunu savunur: Böyle bir dünyada, aynı nesneye pek çok kişi talip olacağından, ortaya yığılma, yarış, hasımlaşma, haset, kin ve kavga çıkmaktadır. Daha da ileri gidilip iş kan davasına kadar varmaktadır. İnsanlar bu kargaşa ve vehametin bitmesi için   bir üst   hakem arayışı içerisine girmiştir.   Bu   hakemin mecazî   adı   devlettir.   Öyle   görünüyor ki   devlet, “adâlet” demektir.

İyi bir insanın ve aynı zamanda iyi bir vatandaşın bir özelliği de iyi ve güzel olanın yanında, kötünün ise daima karşısında durmasıdır.

Bir dinin ya da fikrin, maddî ve manevi boyutlarda, hayata yansıtılmasına medeniyet denir. Bunun oluşmasında başka toplum ve kültürlerin de katkısı vardır. Medeniyetin belirli bir toplumda aldığı şekle ise kültür denir. Buna göre, medeniyet genel, kültür ise özel olmaktadır.

Türklerin İslâmiyeti kabul ettikten sonra, ilk yazılı eser olma özelliğini taşıyan Yusuf Has Hacib’in, Kutadgu Bilig isimli kitabı, önemli bir örnektir. Çünkü eser, Doğu Karahanlı Hükümdarı Tabgaç Buğra Han (Ebu Hasan bin Süleyman Arslan) için kaleme alındığından dolayı bir Siyâsetname sayılır. Tamamen rumuzlar ve sembollerle yapılan bir anlatım tarzı benimsendiği için alegoriktir. Öğretmeyi hedef aldığı için de didaktiktir. En önemli yönü ise muhtevasıdır. O da genelde, İslâmî unsurlardan ibarettir.

Varlığın ilk sebebinin ne olduğu konusunda felsefe tarafından verilen belli başlı cevaplar arasında, “ruh, madde, yetkin varlık, idea, su, ateş, sayı, atom, doğa, Tanrı, değişme” vardır. Bu konuda oluşan sorular ise şöyle sıralanabilir: • Nereden geldim?" • Nereye gidiyorum?" • Görevim nedir?" • Hayatın anlamı nedir?" • Neye inanmalıyım?" • Sonum ne olacak?" • Bu dünyadan sonra yeni bir dünya daha var mı?

Edib   Ahmed Yüknekî   ise,   Karahanlı   beylerinden   Muhammed   Dâd Sipehsalar’a   hediye   ettiği   Atabetü’l-Hakâyık   (Hakikatler   Eşiği)   isimli eserinde, Müslümanca nasıl ahlâklı olunacağını, hadisler ışığında, didaktik bir üslupla kaleme almıştır.

Varoluşla ilgili sorulara en tatmin edici cevabı din vermiştir. Birkaç örnekverecek olursak, bütün peygamberlere sorulan sorular,

Tarihe bakıldığında görülecektir ki, bütün dinler ve kültürlerde, canı, aklı, dini, malı ve nesli korumak esastır. Cinayet, yol kesme, hırsızlık, haksız yere adam öldürme, ırza tecavüz, gasb, içki, zina ve rüşvet her devirde yasak kapsamındadır.

İslâm dini özellikle kişilik haklarına dikkat etme konusunda çok titizdir. Hem de meseleye sadece insan hakkı olarak bakmaz. İslâm tefekkürü ile yetişen Yunus Emre, şöyle demektedir: “Benim bir karıncaya ulu nazarım vardır!”

“Bütün dinler aynı hakikate farklı biçimlerde işaret eder” ifadesi çoğulculuk dini yaklaşımı içerisinde değerlendirilebilir.

Tek bir dinin hak olduğu ve bu dinin diğer dinleri kapsadığı görüşünü savunan, “hazırlayıcı” ve “sadece”anahtar kelimelerin yer aldığı dini yaklaşım, kapsayıcılık yaklaşımıdır.

A şıkkındaki ulaşım teknolojilerinin yaygınlaşması ifadesi küreselleşmenin sebeplerindendir. Diğer şıklar ise küreselleşmenin sonuçlarıdır.

Dinin geleneksel ve özgün yapısının kaybedilmesi küreselleşmenin sonuçlarından biridir.

Kur’an’a göre, müslümanların kendi inançlarından farklı inanaçlara sahip insanları İslam inanacına zorlaması söz konusu değildir. Kur’an’a göre, müslümanların yapmaları gereken şey, kendi inançlarını tanıtmak ve herkesi kendi inancı ile baş başa bırakmaktadır.

B şıkkında yer alan “Farklı din ve inançların birbirlerinden tamamen kopuk olarak ele alınmasının önünün açılması” ifadesi, küreselleşen dünya gerçekleri çerçevesinde yapılacak kültürlerarası din eğitiminin başlıca amaçları arasında yer almaz.

Mimari Düzen, Avrupa’da devlet okullarında din eğitiminde farklı uygulamaların nedeleri arasında yer almaz.

Yunanistan’da devlet okullarında sadece Ortodoks mezhebine yönelik eğitim verilmektedir.

Devlet okullarında din dersleri, din/mezhep merkezli olmakla birlikte, diğer dinlere kısaca da olsa yer verilen ülke Almanya’dır.

Edward Tylor’a göre kültür ya da uygarlık, bilgi, inanç, sanat, ahlâk, gelenek olarak öğrenilmiş yapıyı ifade eder. Thurnwald, kültürü bir toplulukta örf ve âdetlerden, davranış tarzlarından, teşkilat ve tesislerden kurulu âhenkli bir bütün olarak tanımlamaktadır. Wiesler’in tanımı ise kısa ancak kapsamlıdır: “Kültür bir toplumun hayat tarzıdır”.

Ziya Gökalp ise kültürü, “bir kavmin vicdanında yaşayan kıymet hükümlerinin toplamı” ya da biraz daha açık biçimi ile “bir milletin dînî, ahlâkî, hukûkî, aklî, estetik, lîsânî, iktisâdî ve fennî hayatlarının âhenkli bir bütünü” olarak tanımlamaktadır.