DİN EĞİTİMİ VE DİN HİZMETLERİNDE REHBERLİK - Deneme Sınavı - 11

Sözlü iletişim, mesajın sözlerle iletildiği iletişim şeklidir. Sözler ilk insanla birlikte var olan, bir insan grubu (toplum) içinde belirlenmiş ortak anlamları taşıyan sembollerdir. Belli kurallarla ilişkilendirilen sözlerin toplamı, insanlar arasında temel iletişim aracı olan dili meydana getirir. İletişimde kaynak kişi iletmek üzere zihninde biçimlendirip hazırladığı mesajı, kullandığı dilin sözleri ile ifade eder, yani anlamları seçtiği kelimelere yükler. Buna iletişim dilinde mesajın kodlanması denildiği daha önce açıklanmıştı.

Yazılı iletişim, konuşmada kullanılan sembollerin ses kanalı ile değil de yazı kanalı ile kurulan iletişim şeklidir. Aslında yazı, konuşulan dilin kâğıt üzerindeki çizimlerinden, söz de ağızdan çıkan seslerinden ibarettir. Her ikisi de insan hafızasında kelimeleri, cümle yapısı, tamlamaları ve kuralları ile var olan dilin iki farklı şekilde tezahürüdür. Yazı dili ve konuşma dili diye ayırdığımız şey dilin kendisi değil, onun dışa yansıtılış biçimidir. İnsan konuştuğu dili, yazının dışında el, yüz, vücut hareketleri ile de dışa yansıtabilmektedir ki, buna da beden dili denilmektedir.

Halkla ilişkiler alanında giyim, kuşam, nezaket ve zarafet hususları ön plana çıkmaktadır.

Göstergebilim Ekolü, iletilen mesajların mahiyeti ile ilgilenerek bunların insanları nasıl etkilediği üzerinde durur.

Süreç ekolü, iletiyi taşıyan araçların seçimi ve kullanılması üzerinde durur. İletişim sürecinin doğru işletilmesi ve unsurların etkinliği konuları ile ilgilenir. Mesajın kendisinden çok iletilme şekli iletişimin başarısını etkiler. Fiske’nin öne sürdüğü iletişimdeki iki temel yaklaşımdan biri Süreç ekolü, diğeri Göstergebilim ekolüdür. D şıkkında yer alan “İletilen mesajın mahiyeti ile ilgilenir ve insanları nasıl etkileyeceği üzerinde durur.” ifadesi ise Göstergebilim Ekolünün özelliğidir.

A, B, ve C şıkları Süreç ekolünün özelliklerini ifade eder. E seçeneğinde ise İletişimin başarısı verici ve alıcı arasındaki bilgi benzerliğine dayanır ifadesi Süreç ya da Göstergebilim ekolüne ilişkin doğru bir ifade değildir. D şıkkında yer verilen ifade ise Göstergebilim Ekolünün özelliğidir.

A ve B seçeneklerinde yer alan ifadeler, akademik iletişimin özelliklerini belirtir. D ve E seçenekleri ise yaşantısal iletişimin özellikleridir. C şıkkında yer verilen ifade ise İlişkisel iletişimin özelliğidir.

A, B, C, ve E şıklarında yer verilen ifadeler duygusal iletişimin özelliklerini belirtir. Ancak, D’de belirtilen nesnel bir iletişim şeklidir ifadesi doğru bir ifade değildir.Nesnel iletişim, diğer adıyla görsel iletişim, başlı başına bir iletişim şeklidir.

I, II, ve III maddelerinde yer verilen ifadeler Akademik iletişimin özellikleridir. İşlemsel, Doğrusal ve Dairesel iletişim modelleridir ve birbirinden farklı iletişim şemalarını ifade eder. Duygusal iletişim, araçların kullanımlarına göre oluşturulan iletişim şekilleriden biridir. Akademik iletişim ise alanlara göre iletişim türlerinden biridir ve diğer iletişimlerden ayıran üç temel özelliği sadece öğretim ve bilgilendirme amaçlı olması, öğretici konumdaki kaynak kişinin sistemin en temel ögesi ve sürecin başarısından sorumlu olması ve tesadüfi değil planlı olarak yürütülen bir süreç olmasıdır.

A, B, C, ve E şıklarında yer verilen ifadeler iletişimin yerine getirmesi gereken görevlerdendir. Ancak D’ de yer verilen ifade bu görevlerden biri değildir.

B, C ve E şıklarında yer verilen bilgiler dairesel iletişim modelinin özellikleridir. D’de belirtilen ifadede, Deşifre unsuru dairesel modelde mevcuttur. Ancak, A şıkkında belirtildiği gibi, işlemsel iletişim modelinde, kaynak ve alıcı diye tanımlanan taraflar yoktur; her iki taraf hem kaynak hem alıcıdır. Her iki taraf da birbirine mesaj alıp veriyorsa iletişim aynı zamanda bir paylaşım ve alışveriştir. Dolayısıyla, iletişim paylaşıldıkça var olan şeydir.

İletişim olgusu çerçevesinde insan insana iletişim ve kitle iletişimi olmak üzere iki kavram mevcuttur. Birinde iletişim tek yönlü iken diğerinde çift yönlüdür. Kavramın kullanım alanı hitabet ve beşeri münasebetlerle sınırlı değildir; eğitim, propaganda, haberleşme, halkla ilişkiler alanlarında, din eğitimi ve din hizmetleri faaliyetlerinde, dil, kültür, diploması gibi alanlarda, psikoloji, sosyoloji, yönetim bilimi gibi bir çok bilim alanında iletişim kavramı bir ilgi alanıdır. A’da belirtildiği gibi, birçok yaklaşımın kavram açıklamasında ortak nokta iletişimin bireyler arasında bilgi, duygu, değer ve düşünce paylaşımı olmasıdır.

Fiske, iletişimi, herkesin bildiği ancak çok az kimsenin doyurucu bir şekilde tarif edebildiği,araştırmaya elverişli ancak çok sayıda disipliner yaklaşıma ihtiyaç duyulan bir insan etkinliği olarak görür. Ona göre olayı doğru kavrayabilmek için iletişim alanında iki temel yaklaşıma bakılması gerekiyor. Bunlar, Süreç Ekolü ve Göstergebilim Ekolü’dür.

Matematiksel diğer adıyla doğrusal model, iletişimin kaynaktan çıkan mesajın uygun araçlarla alıcıya ulaştırılmasıyla sonuçlanan tek yönlü bir süreç olduğu düşüncesine dayanan ve reklam, tanıtım ve propraganda gibi pratik amaçlara yönelik oluşan iletişim modelidir.

Dairesel modelde yer alan, mesajın alıcıya doğru ulaşmasını güvenceye alan unsur geribildirimdir.

Araçların nitelikleri, kullanım farklılıkları ve bıraktıkları etki açısından dört tür iletişim bulunmaktadır. Bunlar: sözlü, yazılı, nesnel ve duygusal iletişimdir. Öznel bir iletişim türü bulunmamaktadır.

A, B, C, ve D şıklarında yer alan bilgiler yazılı iletişimin avantajlarını ifade eder. E şıkkındaki ifade ise yazılı iletişimin dezavantajlarından biridir.

Görsel malzemelerin sözlerin yanlış anlamalara sebep olması durumunda düzeltici etki yaptığı duruma nesnelerin çatışma ilişkisi adı verilir.

Ülkemizde tanıdıklarla resmiyet ölçüsündeki sosyal ilişki mesafesi 1-1,5 m dir.

Samimi ilişkiler içinde bulunduğumuz arkadaşlar ikinci çemberin sınırladığı sosyal alan içerisinde bulunur.