PRAGMATİK DİL FELSEFESİ
Dil felsefesinin alt alanları nelerdir ?
Semantik, sentaks, ve pragmatik
Anlam ve gönderme kavramlarını, dil felsefesinin hangi alt alanı, temel alır ?
semantik
“Dilsel çerçeve” terimini geliştiren kimdir ?
Rudolf Carnap (alman)
Farklı dillerin farklı “önkabulleri” olduğunu savunan kimdir ?
Robin George Collingwood (ingiliz)
Bilimsel devrimlerin sonucu, “paradigma”ların değişimiyle kavramsal çerçevelerin de değiştiğini gösteren kimdir ?
Thomas Kuhn (amerikalı)
Austin'e göre sözcükler, hangi şekillerde kullanılabilir ?
John Austin (ingiliz) sözcüklerin iki ayrı şekilde kullanılabileceğini söyler: edimseller (performatives) ve saptayıcılar (constatives).
Austin'e göre hangi tür cümleler, bilgi aktarmak için değildir ?
Edimsel (performative) tümce kullanımları bilgi aktarmak, gerçekliği açıklamak, betimlemek, ya da saptamak amacında değildir.
Austin'e göre hangi tür cümleler, gerçeklik açıklamak veya tanımlamak için değildir ?
Edimsel (performative) tümce kullanımları bilgi aktarmak, gerçekliği açıklamak, betimlemek, ya da saptamak amacında değildir.
Sadece dil yoluyla gerçekleştirebildiğimiz şeyleri, Austin, ne olarak adlandırır ?
Dil yoluyla normal şartlarda başka hiçbir yolla yapmayacağımız bazı şeyleri gerçekleştiririz. Dil kullanarak gerçekleştirilen bu tür “iş”lere Austin, “söz edimi” (speech act) der.
Austin'e göre, söz edimi parçaları nelerdir ?
düzsöz edimi (locutionary act), edimsöz edimi (illocutionary act), ve etkisöz edimi (perlocutionary act)
Austin’e göre, Frege’nin kuramı neye karşılık gelir ?
Frege’nin kuramı, Austin’e göre dilin yalnızca bir boyutu olan düzsöz edimlerini kapsar.
Sözel ima kavramı, kimin icadıdır ?
Paul Grice (ingiliz) ; “sözel ima” (conversational implicature)
Bir cümlenin dildeki anlamı ile o cümleyi bir sözel bağlamda kullanan kişinin iletmek istediği anlamın faklı olabileceğine dikkat çeken kimdir ?
Paul Grice (ingiliz), bir tümcenin dildeki anlamı (sentence meaning) ile o tümceyi bir sözel bağlamda kullanan kişinin iletmek istediği anlam (utterer’s meaning) arasında bir ayrım yapar ; “sözel ima” (conversational implicature).
Dil oyunu kavramı, kimin icadıdır ?
Ludwig Josef Johann Wittgenstein (avusturyalı)
Wittgenstein, Tractatus'ta hangi dil yaklaşımını savunur ?
Ludwig Wittgenstein (avustruyalı), Tractatus dönemindeki savunduğu gerçekçi dil kuramından daha sonraları uzaklaşır.
Wittgenstein, Philosophical Investigations'ta hangi dil yaklaşımını savunur ?
Ludwig Wittgenstein (avustruyalı), ölümünden sonra yayınlanan Philosophical Investigations (Felsefi Sorgulamalar) adlı ünlü kitabında yeni bir kavram geliştirir : dil oyunu.
17. Semantik dil felsefesine göre, cümcenin anlamı ile kullanımı arasındaki ilişki nasıldır ?
Semantik dil, felsefesi, kullanımından bağımsız olarak tümcelerin anlamlarını inceler.
Wittgenstein'a göre, cümcenin anlamı ile kullanımı arasındaki ilişki nasıldır ?
Ludwig Wittgenstein, bir tümcenin içinde yer aldığı dil oyunundaki kullanımı dışında bir anlamı olmadığını savunur. “Anlam kullanımdır” (“meaning is use”) şeklinde sloganlaşmış olan bu yaklaşıma göre, pragmatikten bağımsız semantik bir alan olamaz.
En belirgin özelliği dilsel çözümleme yönteminin felsefe sorunlarının tartışılmasında merkezi bir konuma getirilmesi olan dönem, felsefe tarihinde ne şekilde adlandırılır ?
Dile dönüş
Wittgenstein, doğru bir önermeyi neye benzetir ?
Doğru bir önerme, Ludwig Wittgenstein’a göre, bir “resim”dir ; dünyanın bir olgusunu resimler.
Wittgenstein’ın başını çektiği, Carnap'ın önemli temsilcilerinden olduğu, Viyana Çevresi filozoflarının kurduğu akım, ne olarak anılır ?
Mantıkçı Pozitivizm ; Ludwig Wittgenstein (avusturyalı), Rudolf Carnap (alman)
Kuhn’a göre her bilimsel kuram parçası, ne içinde ortaya çıkar ?
paradigma ; Thomas Kuhn (amerikalı)
Kuhn’a göre, bilimsel devrimle kuramla birlikte ne değişir ?
Bilimsel paradigmaların en temel öğelerine Kuhn önce “leksikon” daha sonra da “kavramsal çerçeve” der. Bir bilimsel devrim olduğunda paradigmanın değişimi ile kavramsal çerçeve de değişir. Devrim sonucu, yalnızca kuramsal bir değişim değil aynı zamanda kavramsal çerçeve de, yani, dil de bir değişir. Thomas Kuhn (amerikalı).
Hangi mantık, soru cümleleri ile ilgilenir ?
Erotetik Mantık veya Sorular ve Yanıtlar Mantığı
Hobbes'a göre insanı hayvandan ayıran şeyler nelerdir ?
akıl ve merak ; Thomas Hobbes (ingiliz)