DİL FELSEFESİ - Deneme Sınavı - 9

Sözcüklerin zihnimizde çağrıştırdığı öznel imgelere Frege “ide” der. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

“Dünya yuvarlaktır” tümcesinin iki parçası vardır, “dünya” tekil terimi ile “___yuvarlaktır” yüklemi. “Dünya” sözcüğü bu tümce içinde bir nesne olan dünyaya gönderme yapar. Aynı tümce içinde geçen “___yuvarlaktır” yüklemi ise Frege’ye göre bir kavrama gönderme yapar. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Sonlu sözcük sayısından sonsuz tane tümce üretmemizi sağlayan şey yüklemlerimizin doymamış dilsel öğeler olmalarıdır. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Frege’ye göre, bu iki tümce arasında ortak olan şey doğruluk değeridir. Tümceler farklıdır, tümcelerin anlamları farklıdır, değişmeyen tek şey doğruluktur. Yani ilk tümce doğru ise ikincisi de doğru olmak durumunda, ilk tümce yanlış ise ikincisi de yanlış olmak zorunda. Doğru cevap A şıkkında verilmiştir.

Frege’nin ilk olarak dile getirdiği dilsel ilke Bileşimsellik İlkesi'dir. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Terimlerin anlamları bir araya gelerek düşünce oluşturur. Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

“Her sabah doğan güneş aynı güneştir” tümcesinde geçen “aynı” sözcüğü özdeşlik ilişkisini ifade eder. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

Frege’ye göre aritmetiğin temeli mantıktır. Doğru yanıt A şıkkında verilmiştir.

Frege'nin kuramında anlam'ın üç temel işlevi bulunur. Bunlar;

I. anlam sayesinde bir nesneyi zihnimizde temsil edip onu adlandırıyoruz

II. bir adın anlamı o adın göndergesi olan nesneyi belirliyor

III. anlamlar bir araya gelerek “düşünce” (ya da günümüz dil felsefesi terminolojisinde “önerme”) oluşturuyorlar.

Doğru cevap a'dır.

Frege anlam ve Gönderme Üzerine” adlı başyapıtına; Özdeşlik ilişkisi neyle ne arasında bir ilişkidir? sorusu ile başlar?

Doğru cevap b'dir.

Frede'nin anlam ve gönderme kuramına göre matematik ve mantık dilinde “=” imiyle dile getirdiğimiz eşitlik kavramı özdeşlik ilişkisinin temelidir.

Doğru cevap c'dir.

Sözcükler belirli mantıksal ulamlar içerisinde anlam kazanırlar. Frege, bu ulamlar arasında iki tanesini temel alır: özne ve yüklem.

Doğru cevap d'dir.

Frege, özne konumunda kullandığımız terimlerin göndergelerine nesne der.

Doğru cevap e'dir.

Bileşik bir terimin göndergesi, o terimin parçalarının göndergelerinin bir fonksi- yonudur.

“Dünya yuvarlaktır”, tümcesi Frege’nin kuramında bir doğruluk değerine gönderme yapar.

Doğru cevap a'dır.

Özne konumunda kullanılabilen türde terimler tek bir nesneye gönderme yapma işlevine sahiptirler. Günümüzde tekil terim dediğimiz  bu tür terimlere Frege özel ad demiştir. 

Doğru cevap b'dir.

İnsanların düşüncelerinden bahsederken kullandığımız terimler, göndergelerine DEĞİL ANLAMLARINA gönderme yapar.

Doğru cevap d'dir.

Doğru cevap c'dir.

Ortak bir dil konuşan insanlar sözcüklerin anlamlarını oluştururlar cümlesi Frege’nin anlam üzerine söyledikleri ile çelişir.

Doğru cevap e'dir.

Dil felsefesinin üzerine çalıştığı tüm problemleri üçlü bir ilişkiyle dile getirebiliriz: dil-düşünce-dünya ilişkisi.

On yedinci yüzyılda John Locke, sözcüklerin anlamı ile dü- şünme ve iletişim kurma arasındaki ilişkiyle ilgili kimilerine göre felsefe tarihinde ilk dil kuramını geliştiren filozof olmuştur