DİL FELSEFESİ - Deneme Sınavı - 7

Kant’ın etkisiyle günümüzde de baskın olan bir görüşe göre kavram bizim nesneleri düşünmemizi sağlayan ve hep “genel” olan yapılardır. Doğru cevap C'dir.

Çoğu dilbilimci ve dil felsefecisine göre terimler ancak bir bağlamda anlam ifade ederler. “Şunu versene.” gibi tümcelerde yalnızca sözcük anlamlarından yola çıkarak tümce anlamına varamayız.  Tümcenin ne anlama geldiğini anlamamız için kullanıldığı bağlamla ilgili bilgiler gerekir. Doğru cevap D'dir.

Sentaksın felsefede bir alan olarak gelişimi ağırlıklı olarak Frege ve Russell ile başlayıp Wittgenstein ve Carnap ile devam etmiş, daha sonraları özellikle Chomsky ile dilbilimin en temel çalışma alanlarından biri haline gelmiştir. Kant bunlardan biri değildir. Doğru cevap E'dir.

“Anlam nedir?”, “Sözcükler nasıl anlam kazanır?”, “Sözcüklerin bir araya gelerek oluşturdukları tamlama, tümce ve yüklem gibi karmaşık terimler nasıl anlam oluşturur?”, “Bir terimin anlamı ile dünya arasındaki ilişki nedir?” gibi soruların tartışıldığı semantik dil felsefesinin en temel alanıdır. Doğru cevap A'dır.

Semantiğin en temel konularından biri de dil dünya ilişkisidir. Bu ilişkiyi genelde dil felsefecileri gönderme kavramı ile dile getirirler. Doğru cevap B'dir.

Dil felsefesi diğer felsefe alanlarının bazıları ile doğrudan bir ilişki içindedir. Bunlar arasında en önemlileri mantık, zihin felsefesi, epistemoloji ve ontoloji (ya da daha geniş anlamda metafizik) alanlarıdır. Doğru cevap C'dir.

"Elif bugün güneş açacağını biliyor." dediğimizde Elif ile önerme arasında bir ilişki kurmuş oluruz. Elif özne, önerme ise nesnedir. Doğru cevap A'dır.

Dil felsefesinin önemli alanlarından biri olan pragmatik tümcelerin kullanımıyla ilgili felsefi sorulara yoğunlaşır. Doğru cevap C'dir.

Var olan her şeyin fiziksel dünyada olduğunu iddia eden sava fizikselcilik denir.

John Locke bir sözcüğün anlamının kişinin zihnindeki bir “ide” olduğunu söyler.

Öznelci görüşe karşı çıkan en önemli anlam kuramı gerçekçilik adlı öğretidir.

Doğa içinde her şeyin bilimsel bir açıklaması olduğunu savunan  bakış açısına doğalcılık adı verilmektedir.

Dışsalcılık görüşüne göre anlamı kafanın içinde değil, dış dünyada aramamız gerekmektedir.

Metafiziği tümden reddeden mantıkçı pozitivizm okulu doğrulamacılığı savunmaktadır.

Yanlış bir matematiksel tümceni her koşulda yanlış olmasına çelişki adı verilmektedir.

"Hastane" sözcüğünü anlamak için "hastalık", "hasta", "doktor" gibi sözcüklerin anlamlarını da kavramak gerekiyor olduğunu savunan görüşe bütüncülük adı verilir.

Anlamın varlığını tamamen reddeden görüşlere negatif anlam kuramları adı verilir.

Yirminci yüzyılda bir tür Negatif Anlam Kuramını açıkça savunmuş olan en önemli filozof Quine olmuştur.

Frege'ye göre nesnelerin bize kendilerini sunma biçimleri o nesnelerin anlamı olur.

Frege sözcüklerin zihnimizde yarattığı farklı çağrışımlar ve imgelere "İde" adını vermiştir. Bu sayede sözcüklerin anlamlarını kavrayabildiğimizi öne sürer.