DİJİTAL YAYINCILIK - Deneme Sınavı - 1

Kameranın genellikle bir üçayağa bağlı olarak yaptığı yatay, dikey ve köşegen (diyagonal) hareketler "çevrinme" olarak bilinir. Daha çok hareket eden nesneleri izlemek, tanıtıcı ve bilgi verme amaçlı yapılan bu hareketler sırasında kameranın bütünüyle yer değiştirmesi gerekmez. Aynı zamanda seçeneklerde sözü edilen Jimmy Jib, Dolly, Vinç gibi büyük hareketleri sağlayan yardımcı gereçlerin kullanılmasına gerek yoktur. Zoom halkasıyla yapılan hareketler ise objektife bağlı hareketler olarak tanımlanabilir. Bu hareketler objektifin odak uzunluğunu değiştirmekle ilgili olduğu için "optik kaydırma hareketi" olarak da bilinir. Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

Adından da anlaşılabileceği gibi dolgu ışığının birincil görevi anahtar ve benzeri sert ışık kaynaklarının nesnede oluşturacağı sert gölgeleri yumuşatmak, derinlik etkisine katkıda bulunmaktır. Klasik aydınlatma uygulamaları açısından insanlı stüdyo çekimlerinde her kişinin bir anahtar ışığı olur. Örneğin bu bir açık oturum ise anahtar ışıkların yoğunlukları eşit olmalıdır. Doğrudan verilen anahtar ışıklar kişilerin yüzlerinde sert gölgeler oluşturur. Daha az yoğun ve dağınık (flood) verilen ikincil, dolgu kaynaklar, genel bir ambiyans yaratır. Gündüz tek kameralı dış çekimlerde açık güneş ışığı oldukça sert bir aydınlatma sağlayacaktır. Tek yönlü güneş ışığını dengeleyebilmek için elinizde ikinci bir ışık kaynağı yoksa bir yansıtıcı yüzey de dolgu ışığı görevini görebilir. Modelin yüzüne aldığı açılı bir güneş ışığı altında, kamerayla aynı açıda karşı konuma yerleştirilen örneğin köpük gibi bir yüzey gölgeleri yumuşatır. Özetle, sunucu gibi tek kişili çekimlerde tek kaynakla yetinilmez. Tamamen gölgede kalan bir noktada veya bulutlu havada çekim yapıldığında çevredeki nesneler de ışığı dağıtarak aynı işlevi görürler. Doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Sayısal teknolojiyle birlikte gerçek görüntüler yok olmamıştır. Değişen, büyük ölçüde gerçekliğin yeniden ve inanırlığı sorgulanabilir şekilde değiştirilebilmesidir. Teknoloji ilerlemekle birlikte film formatlarının büyümesi de henüz çözünürlük konusunda, uygulamalar arasında belirgin bir üstünlükten söz edilmesini engellemektedir. Filmlerin sinema salonlarında daha çok izleyiciyle buluştuğu ise doğru değildir. Günümüzde bireysel izleme etkinliği çok daha fazladır. Doğru yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

Söz konusu değerler filmli yıllarda kullanılan filmlerin en uzunluğudur. Örneğin 8 mm amatör ev sinema formatı iken, 16 mm daha çok aktüel kamera adıyla anılan kısa ve haber filmlerinin çekildiği kamera ve film formatını belirler. Soruda yer almayan ancak ünitede değinilen 35 mm, uzun yıllar neredeyse her filmin çekiminde kullanılan bir film formatıdır. Daha sonra üretilen 65 ve 70 mm enli filmler, stereoskopik görüntülerin elde edilmesinde ve büyük yapımlarda kullanılan çözünürlüğü son derece yüksek filmlerdir. Günümüzde çözünürlük mm değil, piksel (en az 2 değer şeklinde) ölçülerinde gösterilir. Kaset kullanan kameraların ölçüleri amatör çekimler için daha çok 1/2 inç olarak üretilmiştir. Doğru yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

Ünitede de belirtildiği gibi söz konusu ilk animasyon filmi, stop-motion tekniği ile yapılmıştır. Seçeneklerde örneklenen teknikler de animasyon filmlerin üretimi aşamalarında kullanılmakla birlikte bu, animasyon tarihi açısından ilerideki yıllara karşılık gelir. Her buluşun ilk aşamalarındaki her örnek gibi J. Stuart Blackton tarafından yapılan bu 3 dakikalık film, izleyenlere, hatalarla dolu, basit bir film gibi gelebilir. Unutulmaması gereken sinema dünyasında bu filmle yeni bir türün ilk adımları atılmıştır. Doğru yanıt, D seçeneğinde verilmiştir.

Söz konusu kavramlar bilgisayar üzerinde kurgu aşamasında karşımıza çıkar. Sayısal yolla çekilmiş veya filmden sayısala aktarılmış parçaların, izleyiciye gösterilmeden önce yönetmenin isteğine ve senaryoya bağlı olarak uygun şekilde birleştirilmesi ve filmin bir bütün haline gelmesi gereklidir. Geçmişte çok zor olan film kurgu çalışmalarından sonra günümüzde sayısal teknoloji hem çekim hem de kurgu aşamalarında çığır açmıştır ancak yine de kurgu, bir filmin oluşturulmasındaki en zor aşamalardan biridir. Kurgunun tamamlanması, yönetmenin tam istediği şekilde olması uzun çalışmaları gerektirebilir. Özellikle ince animasyon kurguları çok emek ister. Sonuçta izleyicilerin yaklaşık 1,5 saatte eğlenerek izlediği filmlerin; uzun, uykusuz gecelerin bir ürünü olduğu unutulmamalıdır. Doğru yanıt, A seçeneğinde verilmiştir.

Sinema teknolojisinin sayısallaşması topyekün ve birden olmamıştır. Filmlerin sayısala aktarılmasıyla bilgisayarlarda kurgu gündeme gelmiş ve sayısal uygulama öncelikle post-prodüksiyon aşamasına yansımıştır. Daha sonra sayısal ve analog birçok aşamadan geçen film, sonunda tekrar filme basılıp izleyiciye yine film göstericisiyle ulaşmaktaydı. Son olarak gösterim aşamasında sayısal projeksiyonların kullanılmaya başlaması, filmin tüm aşamalarını sayısal teknolojiyle buluşturmuştur. Doğru yanıt, D seçeneğinde verilmiştir.

Kurgudaki en önemli gelişmeler Sovyet sinemacılar Kuleshov, Pudovkin, Eisenstein ve Vertov eliyle ortaya çıkarılmıştır. Pudovkin
“bağlantısal kurgu” adlı kurgu yöntemini geliştirerek kurgunun seyircinin psikolojik rehberi olduğunu söylemekte, yönetmenin izleyiciyi nasıl etkileyeceği ile ilgilenmektedir. Kurgunun amacının anlatıyı değiştirmekten öte onu desteklemek olduğunu düşünen Pudovkin ayrıca kontrast, koşutluk, simgecilik, eşzamanlılık ve yinelemeli motif olmak üzere beş ayrı kurgu tipini teşhis etmiştir. Doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Sinema filmlerinde genel olarak konuşmalar (monolog/diyalog), ortam sesleri, efektler ve müzik, ses başlığı altında ele alınır. Buna karşılık optik kaydırma, bir kamera hareketidir. Öne ve geriye optik kaydırma olarak nitelenebilecek bu hareket, kameranın fiziksel olarak yer değiştirmesine gerek kalmadan, yalnızca objektif açısını değiştirerek konuya yaklaşıp uzaklaşmasıdır. Dolayısıyla bir ses terimi değildir. Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.