DİJİTAL TASARIM - Deneme Sınavı - 2

Mat boyama (Matte Painting)

360 Panorama

3D Tasarım; 3d tasarımlar bir nesnenin ya da bir grafik ürününün xyz koordinatlarıyla belirlenmiş 3d uzayda kullanılacak bir referans çalışmaya dayalı olarak ya da hiç referans kullanılmadan nesnelerin yüzeylerinin oluşturulmasıyla, modellenmesiyle gerçekleştirilir. Bir 3d modele başlanırken farklı yöntemler kullanılabilir. Çizgiyle 2d bir çizim yapılıp bu daha sonra çeşitli komutlar aracılığıyla 3d bir modele dönüştürülebilir. Bunun yanında doğrudan doğruya basit bir 3d geometrik şekille de modellemeye başlanabilir.

Üç boyutlu yazılımlarda kullanıcıya referans olması için x, y, z yönlerinin gösteren yardımcılar bulunmaktadır. Kullanıcının bulunduğu konumu, hangi yöne gittiğini bu referans okları aracılığıyla anlaması olası olmaktadır. Ekran daima kullanıcının karşısında olduğu için y ekseni her zaman yukarıdan aşağıya (dikey) giden bir vektör konumunda yer alır.

Üç boyut geometriden alındığı şekliyle x, y, z düzlemleri olarak adlandırılmaktadır. X düzlemi yatay yönü belirtmek için kullanılırken, y düzlemi dikey yönü belirtmede, z düzlemi ise, derinliği belirtmede kullanılmaktadır.

1963 yılına  MIT’ten Ivan Sutherland doktora tezinin bir parçası olarak Sketchpad adında bir çizim programı geliştirir. Programda bir kalem kullanılarak ekrana 2d ve 3d şekiller çizilebiliyordu. Bu ilk defa kullanıcının bir programla gerçek anlamda etkileşimi idi. Sketchpad o dönemin şartları içinde herhangi bir başka makinada çalışmıyordu, Sutherland’in programa göre düzenlediği TX-2 üzerinde çalışıyordu.

1976 yılında Catmul ve Frederic Parke birlikte Futureworld filmini yaratmışlardır.  Futureworld 3D Tasarım canlandırmanın görüldüğü ilk film olma özelliğini taşımaktadır.

Catmull, Apple’ın kurucularından Steve Jobs’ın desteğiyle Pixar animasyon stüdyosunu kurdu. Pixar birçok başarılı filme imza atacak, alanında ilkleri üretecek bir firma olacaktır. 1986 yılında Pixar’ın ilk kısa filmi olan Luxo Jr. üretildi. Bilgisayar grafiğinin kullanıldığı bir filmde ilk defa gölge kullanıldı. Bu kısa film 3d bilgisayar animasyonunun sadece arka plan ve renklendirme işine yarayan bir araç olmanın ötesinde aynı 3d grafiklerin gelişimi bilgisayar teknolojisi alanında yaşanan gelişmelerle hızlanmıştır.

Toy Story; 1995 yılında Pixar ilk uzun metrajlı 3d canlandırma film olan Toy Story’i yayınladı. Film Oscar ödülü alarak büyük başarı elde etti. Devamında ise Pixar’ın A Bug’s Life, Toy Story 2 ve Ant Z gibi diğer uzun metraj 3d filmler izlemiştir.

Modelleme 3d tasarım sürecindeki en temel aşama, modelleme aşamasıdır. Daha önce verilen referanslar doğrultusunda 3d ortamda bir nesnenin, aracın, karakterin x, y, z koordinatlarında formunun oluşturulmasıdır. Kullanılacak olan referans resimler, modelin orantılı bir şekilde yapılmasını sağlarlar ve modelleme sanatçıları bu referansları kullanırlar.

Poligon modelleme tekniği ilk geliştirilen ve belki de en çok kullanılan modelleme tekniklerinden biridir. Poli­gon modelleme aşaması bittiğinde modelin farklı farklı küçük yüzeylerden oluştuğu görülmektedir. Bu aşamadan sonra modele yumuşatma işlemi uy­gulanır ve model daha pürüzsüz hale getirili

Phong, keskin parlak yüzeye sahip ve yansı­ma yapan yüzeyler için kullanılır. Işığın yansıması yüzeyde parlak bir görünüm verir.

Tasarım; bir ürünün tasavvurunun estetik, işlevsellik, fayda, malzeme seçimi, ergonomi, güvenlik
gibi bileşenleri de içinde bulunduran sürecin, görsel bir anlatım şeklidir. Doğru yanıt B'dir.

Türk hukuk sisteminde niteliğine göre tasarımlar, fikri ve sınai hak olarak
değerlendirilmektedir. Edebi metinler de fikir ve sanat eserleri kapsamındadır. Doğru yanıt A'dır.

Doğru yanıt A'dır. Hukukun kişiler arası ilişkilerini konu alan kısmı “Özel Hukuk”, vatandaşla devlet kurumları arasındaki ilişkileri düzenleyen kısmı ise “Kamu Hukuku” olarak nitelendirilmektedir.

Tartışmalı konularla ilgili bilim adamlarının ileri sürdüğü düşünce ve kanaatleri içeren ilmi görüşler doktrinler olarak adlandırılmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Kıta Avrupa sisteminin bir parçası olan Türk Hukuku'nda hâkim olan “yazılı kaynaklar”dır. Doğru yanıt B'dir.

Türkiye’de fikri haklarla ilgili düzenlemelerin başlangıcı Avrupa’ya nazaran daha yakın tarihe
uzanır. Bu alandaki düzenleme ‘yazar hakları’ açısından 1850 tarihli Encümen-i Daniş Nizamnamesi ile başlamıştır. Doğru yanıt C'dir.

Tasarımları koruma fikri ürünlerin başkaları tarafından da çoğaltılmaya başlanmasıyla birlikte
gündeme gelmiştir (Tüzgen, 2018: 1). Doğru yanıt A'dır.

Tasarıma konu bir ürün, gösterdiği farklı özellikler nedeniyle, tasarım hukuku yanında ayrıca
marka, patent-faydalı model veya telif hukukunun da konusu olabilir. Ürün farklılaştırması ise hukukun değil pazarlama stratejilerinin bir konusudur. Doğru yanıt E'dir.