DİJİTAL MEDYA VE TÜKETİCİ - Deneme Sınavı - 3

Geleneksel oyunlarda; gerçek etkinlikler, doğal materyaller, doğrudan temas, fiziksel temas, rekreasyon, spor ve kültürel miras özellikleri vardır. Dijital oyunlarda ise sanat faaliyetler, özel araçlar, dolaylı temas, sanal temas, bağımlılık, çatışma, savaş ve özgün özellikler taşımaktadır.

Dijital oyun tarihçesine bakıldığında bazı dönemler olduğu görülmektedir. Bunlar

Erken Dönem (1985’ler ve Öncesi)

Büyüme Dönemi (1985 - 1995 Arası)

Gelişim Dönemi (1995 - 2000 Arası)

Olgunlaşma Dönemi (2000 - 2005 Arası)

İlerleyen Dönem (2005 - Günümüz)  şeklindedir.

Niteliklerine göre oyunlar farklılaşmaktadır. Etkileşim türü oyunlar, oyuncunun aksiyonuna bağlı olarak oyunun gidişatını etkileyebildiği oyun türüdür.  Oyuncunun aksiyonuyla değişen oyun, oyuncuya bir sonraki aşamadaki aksiyonuna karar verirken kullanabileceği geri bildirim sunar.200

FarmVille (2009), sosyal ağ oyunlarının ilk örnekleri arasında yer almaktadır ve ilgili yıllarla birlikte oyun sektörü büyük bir atılım içine girmiştir. Örneğin, Zynga tarafından geliştirilen FarmVille,2010 yılında 76 milyon aylık aktif kullanıcıya sahip olarak Facebook’un en popüler oyunu hâline gelmiştir.

Sabit oyun içi reklamcılık: Oyunun içine entegre edilmiş reklamları içeren türdür. Reklamlar, oyunun geliştirme aşamasında ilgili alanlara eklenir. Televizyon, radyo veya gazete reklamları gibi kitlesel bir hedefleme söz konusudur.

Araştırmalara göre 2,5 milyarı aşan dijital oyun tüketicilerinin %72’si 18 yaş ve üstü grupta yer almaktadır. Tüm oyuncuların yaş ortalaması ise 34’tür. Oyuncuların neredeyse yarısı kadındır. Ebeveynlerin %67’si çocuklarıyla haftada en az bir kez oyun oynamaktadır. Lise ve üzeri eğitime sahip kullanıcılar oyun satın almaya daha çok eğilimlidir. Oyun satın almanın %79’u dijital ortamda gerçekleşmektedir. Oyun tüketicileri, her hafta ortalama 6 saat20 dakika oyun oynamaktadır. Bu ortalama 26-35 yaş arasında 7,5 saate çıkarken, 60 yaş üzerinde 4,7 saate kadar düşmektedir. Oyun oynama süreleri oyun platformlarına göre ayrıldığında ise en yüksek süre 2.27 saat ile mobil telefonlara aittir.

Oyun Kâşifleri: Her türlü oyunu oynamayı sevseler de aksiyon ve bulmaca oyunlarını daha çok yönelirler. Daha az sosyaldirler. Oyunları genellikle uygulama mağazalarındaki en çok indirilen oyunlar sayfasından, reklamlardan veya YouTube’da yer alan oyun videolarından bulurlar. Erkek oyuncular ağırlıktadır.

Bağlı Meraklılar ile Oyun Kâşifleri daha çok erkelerin yer aldığı oyuncu profilini oluşturur. Geçici Takipçiler, Pasif Oyuncular ve Etkilenen Oyuncular ise kadınların ağırlıklı olarak yer aldığı görülmektedir.

Oyuna dalma bileşeni: Keşfe dayalı veya görevlerle bölümlenmiş oyunlarda bir sonraki aşamanın ne olduğunun bilinmemesi oyuncuda merak uyandırır. Gerçek hayatta olmak istediği kişiliği oyun karakterine yansıtarak sanal bir benlik inşa eder ve onunla kendini diğer oyunculara sunar. Oyun, fiziksel hayatın stres ve kaygılarını bir kenara bırakmasını sağlar. Oyun, olumsuz düşüncelerden kaçınmak için bir yol olarak ortaya çıkar.

“Oyundaki görevleri tamamlayınca kendimle gurur duyarım.”,“Oyun oynadıktan sonra kendimi daha iyi hissederim.”,“Kendimi oyun oynarken güvende hissederim.”,“Oyun oynamadan günlük hayatın stresiyle baş edemem.”,“Bir oyunu tamamladığımda veya o oyunda ileri seviye olduğumda kendimi iyi hissederim” tarzındaki ifadeler, oyun oynama bozukluğunun altında yatan bilişsel faktörlerden Oyuna dayalı özsaygı içerinde yer alır.

Gizlilik, anonimlik, saklama, güvenlik gibi kavramları içinde barındırır ancak tamamen aynı şeyi ifade etmez. Bu kavramları birbirinden şöyle ayırabiliriz (Smith vd., 2011):

Gavison (1980) gizliliği, “başkalarının bir bireye erişiminin sınırlandırılması” olarak tanımlar.

Gizliliği kişisel bilgilerin başkalarına ne zaman, nasıl ve ne ölçüde iletileceğini belirleme ve kendine erişimi geçici olarak sınırlandırma durumu olarak tanımlayan Westin'e göre gizlilik yalnızlık, mahremiyet, bilinmezlik ve ihtiyat olarak dört durumda gerçekleşebilir. Özerklik ise gizliliğin işlevlerinden biridir.

Altman'a göre gizlilik düzenlemesinin beş özelliği vardır

İletişim Gizliliği Teorisi gizlilik ve ifşa arasındaki ilişkiyi anlatırken temel varsayımlar ve kural yönetim süreci olarak iki odak noktadan bahseder. Varsayımlar

İlgi alanları, hobiler, medya kullanım alışkanlıkları gibi hayat tarzı ile ilgili variler düşük hassasiyet seviyesinde olan kişisel bilgilerdir. Alışveriş lokasyonu, satın alınan ürün ve hizmetler, yaş, cinsiyet, medeni hâl gibi demografik ve satın alma davranışı ile ilgili kişisel veriler orta hassasiyet düzeyine, finansal ve sağlık kayıtları orta ve yüksek hassasiyet düzeyine, sosyal güvenlik numarası, kredi kartı numarası, telefon numarası, şifreler gibi kimlik tanımlayıcı kişisel bilgiler ise yüksek hassasiyet düzeyine sahiptir.

Çevrimiçi izleme tekniklerinden tarayıcı çerezlerinden Oturum çerezleri, genellikle kullanıcı tercihlerini veya gezinme durumunu saklamak için kullanılan geçici çerezlerdir.

Büyük beşli kişilik tipleri şunlardır (John ve Srivastava, 1999):

Kaygılı ise nevrotik kişilik özelliğidir.

Genel olarak gizlilik endişesinin sonuçlarını dört başlıkta toplamak mümkündür (Gröne, 2012):