DİJİTAL HALKLA İLİŞKİLER - Deneme Sınavı - 7

Endonezya’da bulunan ve 44.000 yıl öncesine tarihlenen bir mağara resmi gösterilmektedir. Konuyla ilgili araştırmalar yürüten arkeologlar mağara duvarına çizilmiş olan bu resmin, tarihin en eski hikâyesi olabileceğini belirtmektedir (http-1).

Walter Fisher (1984) insan iletişimini “anlatı paradigması” adı verilen bir yaklaşımla açıklamıştır. Bu yaklaşım rasyonel dünya görüşüne bağlı olarak insanlar arasındaki iletişimin akıl yürütme ve mantığa dayandığı fikrine karşı bir alternatif sunmaktadır.

Halkla ilişkilerde hikâye anlatımı konu- sunda çalışan Kent (2015, s. 482) hikâyelerin: baş- langıç, orta ve son (veya devam noktası) biçiminde tanınabilir bir yapısı olması gerektiğini belirtmiştir. Ek olarak, hikâyeler net bir olay örgüsü, özdeşleşi- lebilir karakterler, eylemler, ilgi çekici bir ortam, bir tür doruk noktası, sonuç veya çözüme ihtiyaç duyar ve hikâyede bir şeylerin değişmesi (kötü adamlar ye- nilir, kahraman zafer kazanır vb.) gerekir.

İster ticari ister toplumsal amaçlı bir hikâye söz konusu olsun, iyi bir hikâye anlatıcısının ilk adımı, hikâyenin anlamına, türüne ve olay örgüsüne karar vermektir

Rekabet: Aynı amaca ulaşmak için çalışan en az iki rakibin mücadelesine odaklanır. Mücadele, faaliyet gösterilen kategoride bir başarı elde etmek ya da daha önce yapılamayanı yapmak için söz konusu olabilir.

Green ve Brock (2000) burada tarif edilen deneyimi hikâyeye “kapılma” (narrative transportation) olarak kavramsallaştırmış ve bu yapıyı hikâyelerin ikna edici etkisinin kaynağı olarak açıklamışlardır.

Bir hikâyenin farklı parçalarının birden fazla medya platformu üzerinde, birbirini tamamalar ya da destekler biçimde yer alması “transmedya” kavramına karşılık gelir

Hem hedef kitlenin ihtiyaç ve beklentilerine hem de markanın kimliği, kişiliği ve faaliyetlerine uygun içeriklerin haber biçimli hikâyeler olarak paylaşılması marka gazeteciliği yaklaşımının en basit tanımı olarak verilebilir

Özdeşleşme hikâye alıcısının hikâyedeki karakterin bakış açısını benimsemesi, yani kabul etmesi ve olaylara karakterin gözünden bakması şeklinde gerçekleşen bir deneyimdir

Kurumsal hikâyelerin, kurum içi halkla ilişkiler stratejisi olarak kullanımının temel faydaları şu şekilde sıralanabilir (Gill, 2011, s. 19):

• Hikâye anlatımı, kurum içinde çalışanlarla iletişim kurmada etkili bir yöntemdir. • Kurum yönetiminin hikâyeleri kullanması, hikâyelerin sembolik anlamlar yaratması nedeniyle çalışanlar için daha çekici olabilir. • Anlatıcı, hikâye içeriğini çalışanlara özgü olarak uyarlasa dahi hikâyenin temel amacı ve olası etkisi aynı kalabilir. • Hikâye biçiminde sunulan bilgiler daha inandırıcı olabilir, çünkü alıcılar verilen bilgiyi kendi deneyimleri ile birleştirebilir. • Etkili kurumsal hikâyeler duyguları harekete geçirir ve ortak kurumsal değerleri pekiştirir. • Çalışanlar, kendi deneyimlerini yansıtması ya da onlara benzemesi nedeniyle kurumsal hikâyeleri sahiplenebilir. • Çalışanlar, kurumsal değerler ve iş deneyimleri açısından mutlu olduklarında kurumsal hikâyeleri farklı çevrelere yayarak kurumsal itibarı arttırabilirler.

Hikâye kavramı, yalnızca edebi bir anlatım biçimi ya da sinema gibi alanlara özgü bir unsur olmayan, aynı zamanda bir iletişim biçimi olarak değerlendirilir. Hikâyelerin en temel işlevlerinden biri, alıcısı için bir “anlam” ifade etmesidir.

Fisher, insan iletişimini “anlatı paradigması” adı verilen bir yaklaşımla açıklamıştır. Bu yaklaşım, rasyonel dünya görüşüne bağlı olarak insanlar arasındaki iletişimin akıl yürütme ve mantığa dayandığı fikrine karşı bir alternatif sunmaktadır.

Mesaj, içerik olarak hemen her hikâyenin yapısında bulunan ve “anlam” kavramıyla ifade etmeye çalışılan, hikâyenin alıcısında bırakmak istediği bilgi, duygu ya da deneyime karşılık gelen hikâye bileşenidir.

Planlanmış mesajlar, içeriği kurumun kontrolünde olan kurumsal mesajları tarif etmektedir. Planlanmamış mesajlar ise kurumun dışındaki kişi ya da grupların kurum hakkındaki mesajlarını (kullanıcı yorumları vb.) içermektedir.

Arayış hikâyelerinde yolculuğa çıkan karakter (kahraman) odaktayken macera hikâyeleri yolculuğun kendisine odaklanır. Macera hikâyeleri; konuşmalar, televizyon röportajları, tarihi belgeler vb. için uygundur.

Rekabet, aynı amaca ulaşmak için çalışan, en az iki rakibin mücadelesine odaklanır. Burada önemli olan, hikâyedeki rakiplerin birbirine eşit ya da mücadeleye elverişli güçte olmalarıdır.

İkna, iletişim yoluyla bir başkasının zihinsel durumunun etkilemeye yönelik çabadır.

Dijital hikâyeler önceden sabitlenmemiştir, şekil verilebilir. Doğrusal ve zamansal sıralı olmak zorunda değildir. Kullanıcı, birlikte yaratım sürecine katılır. Aktif olarak deneyimlenir. Hikâyede farklı sonlar mümkündür.

Marka gazeteciliği, hem hedef kitlenin ihtiyaç ve beklentilerine hem de markanın kimliği, kişiliği ve faaliyetlerine uygun içeriklerin haber biçimli hikâyeler olarak paylaşılmasını ifade eder.