DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI - Deneme Sınavı - 2

Sağ alttaki Undo Autoset yazısı ise, yanındaki butona basıldığında otomatik ayar durumundan çıkılacağını gösterir. Bu düğmeye basınız ve normal çalışma durumuna geçiniz. Bu aşamada kanal 1 dikey ayar düğmesini, kanal 1 gerilim ölçeği ayarlama düğmesini, tetik konumu ayarlama düğmesini, ve zaman ölçeği ayarlama düğmesini kullanarak sinyalin boyutlarının ve konumunun değiştiğini gözleyiniz. Doğru cevap D şıkkıdır.

Tepeden tepeye genlik, Sinüs sinyalinin en üst gerilim değeri ile en alt noktasının gerilim değeri arasındaki farktır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Deneyde sayısal bellekli osiloskop, sinyal üreteci, devre tahtası (breadboard) ve iki adet direnç (1 kohm ile 10 kohm arasında herhangi bir direnç). Bu deneyde 6,8 kohm luk dirençler kullanılmıştır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Kondansatörler elektrik yükü depolayabilen aygıtlardır. Pratik bir kondansatör, bir izolasyon tabakası ile birbirinden ayrılmış iki iletken plaka veya elektrottan meydana gelir. Kondansatörler doğru akım (dc) devrelerinde enerji depolamak amacı ile kullanılırlar. DC güç kaynağına bağlı olan bir kondansatörün belirli bir zaman sonra bağlantısı kesildiğinde, kondansatörün yüklenmiş olduğu söylenir ve artık plakaları arasında bir voltaj farkı vardır. Bu durumdaki kondansatör bir pile benzemektedir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Kondansatörler, enerji depolamada kullanılan, iki iletken paralel levha arasına bir yalıtkan madde (dielektrik) konularak yapılmış bir pasif devre elemanıdır. Yalıtkan malzeme; hava, plastik, mika, yağa batırılmış kağıt, teflon olabilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

İletkenler arasında yükleri nedeniyle bir potansiyel fark (genelikle voltaj veya gerilim ile ifade edilir) oluşur. Potansiyel farkın birimi SI

ölçüm sisteminde volt’ tur. Doğru cevap C şıkkıdır.

Belirli bir V voltajında, bir kondansatörün levhaları üzerinde ne kadar yük bulunabileceğini, bir diğer ifadeyle V potansiyelinde kondansatörde depolanan yük miktarını belirleyen nicelik sığa (veya kapasitans) olarak adlandırılır. Kondansatörün sığası C harfi ile gösterilir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Bir kondansatör ve bir direncin seri bağlanması ile oluşan devreye RC devresi denir. Böyle bir devrede akım ve kondansatör üzerindeki yük zamanla değişir. Kararlı bir RC devresinde kondansatör açık bir devre anahtarı görevi yapar. Güç kaynağının çıkış voltajı sabit olsa da, devreden geçen akım şiddeti anahtarın açılması veya kapatılması esnasında zamana bağlı olarak değişir. Kondansatörler bulundukları devredeki akımı zamana bağlı duruma getirmesi sebebi ile elektrik motorları, makine ve bilgisayar devrelerinin kontrol mekanizmalarında kullanılmaktadır.  Doğru cevap D şıkkıdır.

Kondansatörde depolanan maksimum yük miktarı güç kaynağından uygulanan voltaj değerine bağlıdır. Maksimum yüke ulaşıldığında devreden geçen akım değeri 0 olur. Doğru cevap E şıkkıdır.

Kondansatörün üzerindeki enerjinin yüklenme süresi olduğu gibi boşalma süresi de vardır. Bu süre de devrede akımın geçtiği direncin değerine bağlıdır. Bu sürelere zaman sabiti (time constant) adı verilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Kondansatörün dolma ve boşalma süreçlerinde devreden geçen I akımlarının yönleri birbirine tersdir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Deneyde kullanılacak araç-gereç ve miktarları aşağıda liste halinde verilmiştir.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Bir RC devresinde kondansatörün uygulanan gerilimin tamamına şarj olabilmesi için geçen sürenin yaklaşık t = 5t = 5RC olduğu söylenebilir. Kondansatör yüklenirken gerilim belirli bir sürede yükselir, boşalırken de yine belirli bir sürede yüksüz hale döner. Doğru cevap A şıkkıdır.

Girişi sinüzoidal olan devrelerin analizinde, sinüsoidal ifadelerin gösterimi Eşitlik 7.3'de verilmektedir. fazör denilen karmaşık sayı ile gösterilir. Fazör, sinüsoidal ifadeyi büyüklük (genlik) ve faz açısı bileşenleri kullanarak ifade eder. Aşağıda A (Fazörler kalın ve fazör büyüklüğü ise italik ve normal harflerle gösterilecektir) fazörünün kartezyen ve kutupsal koordinat formundaki ifadesi verilmektedir. 

Doğru cevap B şıkkıdır.

Fazörlerin görsel gösterimleri için fazör diyagramları kullanılır. Bu diyagramda fazörün büyüklüğü yönlü ok ile gösterilir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Devre analizinde fazörlerin hem Kartezyen hem de kutupsal ifadelerinden faydalanılır. Genelde çarpma ve bölme işlemlerinde kutupsal gösterim tercih edilir. Bu nedenle, kartezyen ve kutupsal gösterimler arası dönüşümün nasıl olduğu bilinmelidir. Kartezyenden kutupsal koordinatlara ve kutupsaldan Kartezyen koordinatlara dönüşüm için aşağıdaki eşitlikler kullanılır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Bobin ve kondansatörün sinüzoidal giriş frekansına gösterdikleri değişken dirence sırasıyla indüktif ve kapasitif reaktans denir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Empedans (Z), elektrik devresinin alternatif akımın geçmesine karşı gösterdiği direnç olarak tanımlanır ve birimi ohm (W)’dur. Empedans, akım ve giriş gerilimi arasında faz farkına neden olur. Seri RLC devresinde empedans, direnç (R) ve reaktansın (X) fazör toplamına eşittir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Deneyde kullanılacak araç-gereç ve miktarları aşağıda liste halinde verilmiştir.

     1.Osiloskop...................................................................................1 adet

Doğru cevap E şıkkıdır.

Seri RL devre deneyinde Ohm ve Kirchhoff kanununun geçerliliği gösterilecektir. Doğru cevap A şıkkıdır.