DEVLET BÜTÇESİ - Deneme Sınavı - 19

10 Temmuz 2018 tarihinde yayınlanan kanun hükmündeki kararnameyle Hazine ve Maliye Bakanlığı oluşturulmuş ve teşkilat yapısı belirlenmiştir.

Hazine ve Maliye Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır:

Maliye ve ekonomi politikalarının hazırlanmasına yardımcı olmak ve bu politikaları uygulamak,

Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin hukuk danışmanlığını ve muhakemat hizmetlerini talepleri halinde yerine getirmek,

Devlet hesaplarını tutmak, saymanlık hizmetlerini yapmak, Gelir düzenlemelerine ilişkin çalışmalar yapmak,

Her türlü gelir işlemlerine ait mevzuatı hazırlamak, her türlü gider işlemlerine ait mevzuatın hazırlanmasına katkı sağlamak,

Bakanlığın ilgili kuruluşlarının işletme ve yatırım programlarını inceleyerek onaylamak ve yıllık programlara göre faaliyetlerini takip etmek ve denetlemek,

Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek,

7. Vergi incelemesi ve denetimine ilişkin temel politika ve stratejilerin belirlenmesi amacıyla çalışmalar yapmak ve belirlenen politikaların uygulanmasını sağlamak,

8. Hazine işlemleri, kamu finansmanı, kamu sermayeli kuruluş ve işletmeler ve devlet iştirakleri, ikili ve çok taraflı dış ekonomik ilişkiler, uluslararası ve bölgesel ekonomik ve mali kuruluşlarla ilişkiler, yabancı ülke ve kuruluşlardan borç ve hibe alınması ve verilmesi ile ilgili işlemleri yapmak,

9. Ülkenin finansman politikaları çerçevesinde sermaye akımlarına ilişkin düzenleme ve işlemleri yapmak,

10. Kambiyo rejimine ilişkin faaliyetleri düzenlemek, uygulamak, uygulamanın izlenmesi ve geliştirilmesine ilişkin esasları tespit etmek.

11. Bakanlıkların ve kamu kurum ve kuruluşlarının ekonomi politikalarını ilgilendiren faaliyetlerine katılım sağlamak,

12. Uluslararası kuruluşlarla iletişim içerisinde çalışarak ileriye dönük stratejiler geliştirme amacıyla çalışmalar yapmak ve topluma perspektif sağlayan politika önerilerini katı- lımcı bir yaklaşımla belirleyerek özel kesim için orta ve uzun dönemde belirsizlikleri giderici genel bir yönlendirme görevini yerine getirmek,

13. Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yardımcı ve destek birimleri olarak adlandırılabilecek birimleri şunlardır:

Personel Genel Müdürlüğü,

Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı,

Hazine Kontrolörleri Kurulu,

Sigorta Denetleme Kurulu,

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı,

Strateji Geliştirme Başkanlığı,

Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı,

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği,

Özel Kalem Müdürlüğü.

Başhukuk Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğünün kimi görevleri şunlardır:

Bakanlığın ve talep halinde genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin hukuk danışmanlığını ve muhakemat hizmetlerini yapmak,

Mevzuat taslakları hakkında görüş vermek,

Uyuşmazlıkların sulh yoluyla çözümlenmesine ilişkin işlerde mütalaa vermek,

Hazinenin mülkiyetindeki taşınmazlar ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazların aynıyla ilgili her türlü davaları takip etmek ve icra işlemlerini yapmak

Gerekli koordinasyonu sağlamak suretiyle Bakanlığa veya Hazineye ait her türlü da- vayı açmak ve takip etmek, Bakanlık veya Hazine aleyhine açılan her türlü davayı takip etmek ve icra takihini yapmak

Hazine alacağı sayılan alacaklara ilişkin davaları açmak, takip etmek ve alacakları tahsil etmek,

Gelir Düzenlemeleri Genel Müdürlüğünün bazı görev ve yetkileri şunlardır:

Devlet gelirlerine ilişkin mevzuatı hazırlamak ve gerekli koordinasyonu sağlamak,

Devlet gelirlerine etkisi olan mevzuatı Devlet gelirleri açısından inceleyerek görüş bildirmek,

Uluslararası vergi ilişkileri ile ikili ve çok taraflı anlaşmalara ilişkin çalışmaları gerekli koordinasyonu sağlamak suretiyle yürütmek,

Avrupa Birliği, uluslararası kuruluşlar ve diğer devletlerle görev alanına giren konularda işbirliği yapmak,

Kamu Sermayeli Kuruluş ve İşletmeler Genel Müdürlüğünün bazı görev ve yetkileri şunlardır:

a. Kamu iktisadi teşebbüsleri ile ilgili olarak hazine pay sahipliğinin gerektirdiği her türlü işlemi yapmak,

b. Hazine ile kamu iktisadi teşebbüsleri ilişkisini kurmak, bu kuruluşların yıllık genel yatırım ve finansman programlarını hazırlamak ve Cumhurbaşkanının onayına sunmak, uygulamasını izlemek ve yıl içinde ortaya çıkacak gelişmelere göre programda gerekli değişiklikleri yapmak,

c. Kamu iktisadi teşebbüslerinin faaliyetlerinin kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütülmesini takip etmek,

Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı, doğrudan Bakana bağlı olarak Başkan, Başkan Yardımcıları ve Grup Başkanları ile Vergi Müfettişleri (Vergi Başmüfettişi, Vergi Müfettişi ve Vergi Müfettiş Yar- dımcısından oluşur.

Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı doğrudan Hazine ve Maliye Bakanına bağlı

Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin mevzuat taslaklarını değerlendirmek ve uygulamayla ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamak üzere Malı Suçlarla Mücadele Koordinasyon Kurulu oluşturulmuştur.

5018 sayılı yasada Bakanların sorumlulukları 10. Maddede tanımlanmıştır.

IMF, “İyi Uygulamalar Tüzüğü” Mali saydamlıkla ilgili desteklenmesini istediği dört temel ilke bulunmaktadır. Bunlar:

Görüldüğü gibi Bütçenin Denkliğini Açık Olması  bu dört ilke arasında yer almaz, bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Verimlilik kavramı (verimlilik değişkeni), 18. yy. sonlarından itibaren önce teknik alan da çalışan kişiler tarafından kullanılmış ve daha sonra da iktisatçılar tarafından temel ölçütlerden biri olmuştur. Yönetimde ve işletmelerde verimlilik ise, Frederick Winslow Taylor tarafından geliştirilmiş bir kavramdır. Frederick Winslow Taylor a göre verimlilik, “toplam üretim miktarının arttırılmasıdır”.  Görüldüğü gibi verimlilik ilkesi 2014-2018 dönemini kapsayan Onuncu Kalkınma Planının temel unsurlarından birisidir. Bu nedenle doğru yanıt verimlilik ilkesi olan B'dir.

Bütçeler, ait olduğu yıl başlamadan önce Türkiye Büyük Millet Meclisi veya yetkili organlarca kabul edilmedikçe veya onaylanmadıkça uygulanamaz. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Genellik ilkesinin üç farklı boyutu vardır. Bir başka deyişle genellik ilkesinin uygulaması üç yöntemle gerçekleşir:
• Bütün gelirlerin ve giderlerin bütçede gösterilmesi yöntemi,
• Gayrisafi hâsılat yöntemi
• Adem-i tahsis yöntemidir.

Doğru cevap C'dir.

Performans bütçeleme sistemi kamu kurumlarının faaliyet performansları ile bunları başarma dereceleri üzerine yoğunlaşmaktadır. Fakat bu uygulama, klasik bütçede olduğu gibi kullanılan kaynaklar üzerinde yoğunlaşmaz. Performans bütçeleme, mali yıl içinde ölçülebilir faaliyetlerin maliyetlerini tahmin etmeye çalışır. Kaynak kullanma sürecinin ikinci aşaması olan satın alınan girdilerle belirli faaliyet ve işleri yapma üzerinde yoğunlaşır. Doğru cevap D'dir.

Program bütçeleme sistemi aynı kamusal amaca yönelik çalışan tüm faaliyetleri ve programları düzenlemeye çalışır. Doğru cevap C'dir.

Nitel yöntemler içerisinde, yargıya dayalı (judgmental) ve birim maliyet dayalı (accounting identity based) tahmin yöntemleri; nicel yöntemler içerisinde ise basit yöntem, zaman serileri (time series) ve nedensel (causal) teknikler yer almaktadır. Doğru cevap B'dir.

Nitel yöntemler daha çok subjektif esaslıdır. Kişisel değer yargıları ve deneyimler tahminleri doğrudan etkilemektedir. Doğru cevap A'dır.

Sayısal bilgiye ihtiyaç nitel yöntemde değil nicel yöntemde gereklidir. Doğru cevap D'dir.

Yargıya dayalı yöntemin bir başka uygulanış biçimi “Delphi tekniği”dir. Delphi tekniği birden çok bütçe uzmanının görüşlerinin alınmasını amaçlamaktadır. Bu teknikte, bir koordinatör veya moderatör birçok uzmanla görüşüp tahmin edilecek konu ile ilgili görüşleri alır. Doğru cevap C'dir.