DEVLET BORÇLARI

Resmi alacaklılar: Hükümet kuruluşları, kamu finansmanı kuruluşları, merkez bankaları, merkezi hükümetler resmi kalkınma bankaları.

Özel alacaklılar: Parasal kuruluşlar, bankacılık dışı finansman kuruluşları, özel yatırım ve kalkınma bankaları, yabancı ticari bankalar ve yerli ticari bankaların yurtdışı şubeleri ve diğer kuruluşlar.

Bir devletin başka bir devlete kredi vermesi şeklinde gerçekleşen dış borçlanma iki yanlı kredidir.

Özel çekme hakları: IMF tarafından meydana getirilmiş uluslararası bir rezerv birimidir.

IMF'nin sunduğu kredi türleri arasında mikro kredi adında bir kredi bulunmamaktadır.

Dünya Bankası Grubunun temel amacı düşük ve orta gelirli ülkelerde yoksulluğun azaltılmasıdır

Dış borçlar bir ülkenin, belli bir süre sonunda anapara ve faizini geri ödemek koşuluyla, yabancı ülkelerden sağladığı kaynaklardır. Dış borçların borç ve faiz ödemeleri de döviz ile yapılmaktadır. Döviz birikiminin teşvik ettiği ithalat, ara ve yatırım malları ithalatı şeklinde ise dış borçlanma ekonomik büyüme sürecine de katkı sağlamış olacaktır. Ülkeler dış borçlanmaya birçok nedenle başvurabilmektedir. Bu nedenler; bütçe açıkları ve dış açıkların giderilmesi, savunma harcamalarındaki veya olağanüstü harcamalardaki (savaş, deprem vs.) artışlar, yatırımları karşılayacak yurtiçi tasarruf düzeyinin düşük olması, vadesi gelen ve ödenemeyen borçlar, devletin dövize ihtiyaç duyması, milli gelirin ve gelir dağılımın iyileştirilmesi olarak sıralanabilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Brüt dış borç stoku kamu kesimi, Merkez Bankası ve özel kesimin belirli bir tarih itibariyle birikmiş dış borçlarının toplam miktarıdır. Dış borç yükü denildiği zaman da toplam dış borç stokunun o yılın GSYH’sine olan oranı anlaşılmaktadır.

İki yanlı kredilerin uygulama biçimleri ile ilgili diğer özellikleri de şu şekilde sıralanabilir:
• İki yanlı kredilerin büyük bölümü kredi veren ülkenin para birimi cinsinden olmaktadır.
• Kredi koşulları çok uygun olduğundan anlaşma şartları büyük ölçüde borç veren ülke hükümeti tarafından belirlenmektedir.
• İki yanlı kredilerin temel amacı borç veren açısından ihracatın artırılmasıdır.
• İki yanlı krediler diğer yabancı krediler gibi ek maliyet (idari ücret, taahhüt ücreti, sigorta primi gibi) içermemektedir.

Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel parasal iş birliğini teşvik etmek, finansal istikrarı sağlamak, uluslararası ticareti kolaylaştırmak, yüksek istihdamı ve sürdürülebilir ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve dünyadaki yoksulluğu azaltmak için çalışan 189 ülkeden oluşan bir uluslararası kuruluştur. 1945 yılında oluşturulan IMF’ye üye 189 ülke bulunmaktadır. IMF’nin öncelikli amacı, uluslararası ödemeler sisteminin istikrarını sağlamaktır.

Hızlı Finansman Aracı ve bunun düşük gelirli ülkeler için karşılığı olan Hızlı Kredi İmkânı, emtia fiyatı şokları, doğal afetler ve iç kırılganlıklar gibi sebeplerle acil ödemeler dengesi ihtiyacı olan ülkeler için hızlı yardım sunmaktadır.

Hisse senedine dönüştürülebilir tahviller uluslararası tahvil piyasalarının en yeni türlerinden biridir. Faiz ve ödeme özellikleri bakımından sabit faizli tahvillere benzemektedir. Fakat bu tahviller, vadeleri dolmadan önce, önceden belirlenmiş bir fiyattan şirket hisse senedine (veya tahvil başına hisse senedi sayısı belirtilerek) çevrilme hakkına sahiptir. Hisse senedine dönüştürülebilir olma özellikleri olduğu için, bu tahviller için yatırımcılar, daha düşük kupon faizlerini kabul edebilmektedirler.

Hazine Yatırım Garantisi; Yap-işlet-devret, yapişlet ve işletme hakkı devri ve benzeri finansman modelleri kapsamında ilgili mevzuat hükümlerine dayanan ve bunlarla sınırlı olmak üzere verilen garantilerdir.

Dış Denge: Emtiaya olan bağımlılık, cari denge + net doğrudan yabancı yatırım, kamunun brüt dış borç stoku, dış borç faiz ödemeleri, uluslararası rezervler. Doğru cevap E seçeneğidir.

Dış Borç Servisi / İhracat: Bu oran bir ülkenin mal ve hizmet ihracatı gelirlerinin ne kadarının borç servisi ödemelerine ayrıldığını ifade eder. Bu oran bir ülkenin borç ödeme kapasitesinin değerlendirilmesinde önemli bir göstergedir. Dünya Bankası ve IMF kriterlerine göre, bu oranın %30’u aşması hâlinde ülke dış borçlanmaya sınır getirmelidir.

Bir bankalar grubunun (sendika) borç alacak hükûmet, kurum veya kuruluşa büyük miktarda fon sağlamak amacıyla bir araya gelerek borç vermesi sendikasyon kredisi olarak adlandırılır.

Krediyi kullanan açısından sendikasyon kredilerinin avantajları şu şekilde değerlendirilebilir:
• Tek bir bankadan kısa bir sürede sağlanması mümkün olmayan büyük miktarlı kredinin sağlanabilmesi,
• Başarı ile tamamlanan veya yenilenen bir sendikasyon kredisinin borçlunun piyasadaki itibarını artırması,
• Borçlunun kredi ile ilgili performansının izlenebilir ve geçmişe dönük olarak kontrol
edilebilir hâle gelmesi,
• İtibar kazanmış borçlunun yeni kredi olanaklarına daha kolay bir şekilde ulaşabilmesi.

Finansman türlerine göre dış borçlar; kalkınma kredileri, teknik yardımlar, bağışlar, savunma kredileri şeklinde dörde ayrılabilmektedir.

Hazine Yatırım Garantisi; Yap-işlet-devret, yapişlet ve işletme hakkı devri ve benzeri finansman modelleri kapsamında ilgili mevzuat hükümlerine dayanan ve bunlarla sınırlı olmak üzere verilen garantilerdir.

Program kredileri, özellikle Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası (AYB) ve Fransız Kalkınma Ajansı (AFD) tarafından sağlanmaktadır.

Brüt dış borç stoku kamu kesimi, Merkez Bankası ve özel kesimin belirli bir tarih itibariyle birikmiş dış borçlarının toplam miktarıdır.