DEVLET BORÇLARI - Deneme Sınavı - 2

Uluslararası ekonomik ve mali kuruluşlardan sağlanan kredilere çok yanlı krediler denilmektedir.

Stand-by düzenlemeleri ile üye ülkeye, kısa vadeli ödemeler dengesi sorunlarını aşabilmesi için, 36 ayı
aşmayacak şekilde genellikle 12-18 aylık süre zarfında, ülkelerin kotasıyla ilişkilendirilen belli bir miktara kadar kaynak kullanabilme olanağı sağlanmaktadır.

Program Kredileri: Yapısal reformları destekleyici, bütçe finansmanı amaçlı 1-3 yıllık sürelerde kullandırılan kredilerdir.

Bazı piyasalarda çıkarılan yabancı tahviller çeşitli adlarla ifade edilmektedir. Örneğin Amerikan piyasasındakiler yankee tahvilleri, Japonyadakiler samurai tahvilleri ve İngiltere’de çıkarılan tahviller de bulldog olarak ifade edilmektedir.

Hazinenin kamu kurum ve kuruluşlarının bir dış finansman kaynağından sağlayacağı borca garanti vermesinin nedenleri şu şekilde sıralanabilmektedir:
• Devletin finansman imkânlarını ve uluslararası finans piyasalarında sahip olduğu kredibiliteyi teminat olarak kullanmak,
• Yatırım finansman maliyetlerini asgari seviyede tutmak,
• İktisadi büyümenin sürdürülebilirliğini sağlamak,
• Yıllara sari yatırımların fon ihtiyacını karşılamak,
• Ülke kredibilitesinin zarar görmesini engellemek.

Hazine Yatırım Garantisi; Yap-işlet-devret, yapişlet ve işletme hakkı devri ve benzeri finansman
modelleri kapsamında ilgili mevzuat hükümlerine dayanan ve bunlarla sınırlı olmak üzere verilen garantilerdir.

Dış Borç Stoku / İhracat: Bu oran, dış borç ödeme kapasitesini gösteren mal ve hizmet ihracatı gelirleriyle alınan borcun ne kadarının karşılanabildiğini göstermektedir. Bu oranın yükselmesi, ülkenin dış borca bağımlı hâle geldiğinin ve ülkenin yurt içi üretimden ziyade yurt dışı tüketime yöneldiğinin göstergesidir. Dünya Bankası ve IMF kriterlerine göre bu oranın %275’i aşması hâlinde ülke çok borçlu olup dış borç sınırını aşmış demektir.

Bir devletin başka bir devlete kredi vermesi şeklinde gerçekleşen dış borçlanma, iki yanlı kredi olarak tanımlamaktadır.

Uluslararası ekonomik ve mali kuruluşlardan sağlanan kredilere çok yanlı krediler denmektedir.

Niyet mektupları hükümetlerin izleyeceği ekonomik politikalara ilişkin olarak IMF başkanına hitaben yazılan politika beyanı niteliğinde metinlerdir.

Genişletilmiş Fon İmkânı: Temel ekonomik reformlar gerektiren orta ve uzun vadeli ödemeler dengesi sorunları yaşayan ülkeler için geliştirilmiştir.

Stand-by Düzenlemeleri: Stand-by düzen- lemeleri ile üye ülkeye, kısa vadeli ödemeler dengesi sorunlarını aşabilmesi için, 36 ayı aşmayacak şekilde genellikle 12-18 aylık süre zarfında, ülkelerin kotasıyla ilişkilendirilen belli bir miktara kadar kaynak kullanabilme olanağı sağlanmaktadır.

Dünya Bankası Grubu içinde;

Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası

Uluslararası Kalkınma Birliği

Uluslararası Finans Kurumu

Çok Tara ı Yatırım Garanti Kuruluşu

Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü Merkezi yer almaktadır.

LIBOR (London Interbank Offer Rate)

Londra’da bankaların birbirlerine verdikleri borçlar için uyguladıkları faiz.

Hazine Ülke Garantisi: Yabancı ülkelerin herhangi bir dış finansman kaynağından sağlayacakları finansmanın geri ödenmesi hususunda verilen garantilerdir.

Ülke kredi derecelendirmesinin temelini oluşturan faktörler şunlardır:

- kurumsal etkinlik ve politik riskler

- ekonomik yapı ve büyüme beklentileri

- likidite ve uluslararası yatırım pozisyonu

- mali performans ve esneklik ile devlet borç yükü

- parasal esneklik

Dış Borç Stoku / İhracat: Bu oran, dış borç ödeme kapasitesini gösteren mal ve hizmet ihracatı gelirleriyle alınan borcun ne kadarının karşılanabildiğini göstermektedir.

Brüt dış borç stoku kamu kesimi, Merkez Bankası ve özel kesimin belirli bir tarih itibariyle birikmiş dış borçlarının toplam miktarıdır.

Merkez bankaları dış borçlanmanın resmi kaynaklarından biridir.

Bir devletin başka bir devlete kredi vermesi şeklinde gerçekleşen dış borçlanmaya iki yanlı kredi denilmektedir.