DEPREM VE DEPREM GÜVENLİĞİ

Türkiye Afet Farkındalığı ve Afetlere Hazırlık Araştırması'na göre Türk toplumunun doğrudan maruz kaldığı afet türlerinin oranları sırasıyla deprem için %69,7, sel için %11, yangın için %6,8, heyelan için %3,7, trafik kazası için %2,9 olarak belirlenmiştir. Doğru yanıt D'dir.

Spektral ivme, bina üzerine depremin yaratacağı en büyük ivmeyi gösteren ve yerçekimi katsayısı “g:[m/s2]” türünden ifade edilen bir büyüklüktür. İnşaat mühendisleri tarafından depreme güvenli yapı tasarımında kullanılan önemli bir mühendislik parametresidir.

Afetin iyi ve etkin bir şekilde yönetilmesi ile afet zararlarının azaltılabileceği yaklaşımının gelişmesi “afet yönetimi” kavramının ve biliminin doğmasına neden olmuştur.

Afet yönetimi sistemini, afet sonrası yeniden düzeltme çalışmalarını kapsayan müdahale ve iyileştirme ana evrelerini kriz yönetimi, afet öncesi önlem almaya yönelik çalışmalarını kapsayan zarar azaltma, hazırlıklı olma ana evrelerini ise risk yönetimi şeklinde iki aşamaya ayırmak mümkündür. Müdahale, iyileştirme ve yeniden yapılanma çalışmaları kriz yönetimi kapsamında incelenebilir. Doğru yanıt D'dir.

Müdahale, afet anı veya mümkünse hemen öncesinde yapılması gereken faaliyetlerdir. Afetin etkilerinin belirlenmesi, hasar tespiti, arama ve kurtarma çalışmaları, toplum sağlığı ve güvenliğini sağlama, ulaşım, barınma, hasarlı sistemlerin onarımı ve yeniden işletilmesi gibi çalışmaları kapsar. Doğru yanıt A'dır.

Dirençli kentin unsurları arasında yer alan hayati altyapının bileşenleri temel su şebekesi hattı, su rezervuarları, içme suyu arıtma tesisleri, ana elektrik hatları, ana elektrik trafoları, ana gaz hatları, telekomünikasyon hatları ve benzin istasyonları olarak sıralanabilir. Doğru yanıt C'dir.

Depremin kaynaklı yer hareketi sonucunda oluşan deprem dalgalarının etkisiyle gevşek, suya doygun durumdaki taneli (kum, silt) alüvyon zeminlerin taşıma kapasitelerini kaybederek sıvı gibi davranış göstermesine “zemin sıvılaşması” denilmektedir. Sıvılaşma olayı meydana geldiğinde yeraltındaki kum malzeme yeraltı suyuyla birlikte yeryüzüne çıkar.

Gökhan Bey afet anında ilgili kurumlara bildirimde bulunacak bir yazılım üzerinde çalışmaktadır. Bu yazılım ayrıca kurumların birbirleri ile iletişim kurmasını sağlayacak ve kurumlar arasındaki koordinasyona altyapı oluşturacaktır. Doğru yanıt D'dir.

Şehirlerde yer alan doğal gaz, içme suyu, telekomünikasyon ve elektrik hatlarının bilgilerine alt yapı veri tabanından ulaşılmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Tehlike analizi sürecinin son basamağı olan senaryoların üretilmesi ve uygulanması süreci beklenen can ve mal kayıplarının tespiti, beklenen yapısal hasar dağılımı, ihtiyaç analizi, müdahale ve iyileştirme planları ve yeniden yapılanma planları aşamalarından oluşmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Afet Risk Azaltma Uluslararası Ofisi (UNISDR) dirençliliği “tehlikelere maruz kalmış bir sistemin, topluluğun veya toplumun, kendi temel yapılarını ve işlevlerini koruma ve onarma dahil, bir tehlikenin etkileri karşısında zamanında ve etkin bir şekilde direnme, soğurma, uyum geliştirme ve iyileştirme becerisi” olarak tanımlamaktadır.

2 Genel anlamda afet yönetimi; afet safhalarında yapılması gereken faaliyetlerin koordine edilmesi, yönetilmesi şeklinde tanımlanabilir. Afet Yönetimi, her türlü tehlikeye karşı hazırlıklı olma, zarar azaltma,müdahale etme ve iyileştirme amacıyla ilgili kaynakları koordine eden analiz, planlama, karar verme ve değerlendirme süreçlerinin tümünü kapsamaktadır.

Afet Yönetiminin temel evreleri, afet öncesi ve afet sonrası olmak üzere 2 aşamada ifade edilmiştir. Afet öncesi, önleme, zarar azaltma ve hazırlıklı olma evreleriyle tanımlanırken afet sonrası, müdahale, iyileştirme ve yeniden yapılanma evreleriyle
tanımlanmıştır

CBS, yeryüzünde mevcut olan her türlü bilgiyi toplamaya, depolamaya ve analiz tabanlı bir sistemdir. CBS, mikrobölgeleme çalışmalarında arazide toplanan verilerin, coğrafi konumları ve öznitelik bilgileriyle ilişkilendirilmesi, ölçüm noktalarının birbirleri arasındaki ilişkilerinin analizinde kolaylık sağlamaktadır. CBS, yazılım, donanım, kullanıcı, veri ve yöntem bileşenlerinden oluşur.

Modern afet yönetimi anlayışının en önemli evresi zarar azaltmadır.

Emniyetli Açık Alanlar:Mahalle ölçeğinde küçük açık alanlar, meydanlar ,Orta ölçekli kolay erişilebilir açık alanlar,Kent ölçeğinde büyük açık kamusal alanlardan oluşmaktadır.Stratejik binalar ;Hastaneler,Kent Yönetim Binaları,Askeri Binalar,Okullar,Diğer Kamu Binalarından oluşmaktadır.Erişim Sistemi;Açık alanları bağlayan erişim ağı,Stratejik binaları bağlayan erişim ağı ve Kenti dışarıya bağlayan erişim ağından oluşmaktadır.Hayati Altyapı;Temel su şebeke hattı,Su rezervuarları,İçme suyu arıtma tesisleri,Ana elektrik nakil hatları,Ana elektrik trafolarından oluşmaktadır.

Kırılganlık, bireyin, topluluğun veya sistemlerin tehlikelerin etkilerine duyarlılığını,
hassasiyetini arttıran fiziksel, sosyal,ekonomik veya çevresel faktörlerdir

Mikrobölgeleme çalışmalarında bu proje aşamalarının izlenmesi tavsiye edilmektedir. Başlangıç Aşaması;İmar ve arazi kullanım planlarında mikrobölgeleme ihtiyaç analizi. Belediye Yetkilileri ile başlangıç aşaması.  Detaylı Planlama Aşaması;Yetki verilen kuruluşlarca detaylı proje planlama aşamasının yapılması. III.Aşama; Ham Verinin Toplanması ve Veri Tabanının Oluşturulması,Coğrafi Bilgi Sistemi uygulamaları. IV.Aşama; Verilerin Tamamlanması ve Değerlendirilmesi, İlave Araştırmalar, ham verinin haritalanması. V.Aşama ; Mikrobölgeleme Haritalarının Oluşturulması ve Haritalama,IV. Aşama ; Uygulamadan Elde Edilen Sonuçların Değerlendirilmesi

Mikrobölgeleme çalışmalarında,toprak zemin üzerinde sığ zemin tabakalarının geoteknik özellikleri, jeolojik yapısı, derinliği,kalınlığı, yoğunluğu, sismik hızı gibi mühendislik parametrelerinin belirlenmesinin yanı sıra yeraltı su derinliği ve bu zemin tabakalarının deprem yükü altındaki dinamik davranışlarının belirlenmesi amacıyla, zemin etüdü çalışmaları kapsamında uygulanan araştırma yöntemlerinden birisidir.

1:10,000 ölçekli bir haritada gösterilebilecek en küçük mesafe yaklaşık 5 metredir.