DEPREM VE DEPREM GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 23

Binanın düşey taşıyıcı elemanlarının altında, bu elemanların kesitlerinden daha büyük bir betonarme pabuç yapılarak oluşturulan temel tipine tekil temel denir.

Üzerindeki yükleri kolon ve kirişlere aktaran, kirişlerle birlikte yatay deprem kuvvetlerinin kolon ve perdeler arasında iletilmesine katkı sağlayan yapı elemanlarıdır. Döşemeler; Kirişli döşemeler, kirişsiz (mantar) döşemeler, dişli (nervürlü) döşemeler, asmolen döşemeler ve kaset(ızgara)-kiriş döşemeler olmak üzere sınıflandırılabilirler Bu resimde bulunan döşeme tipi Asmolen Döşemedir.

Afetzedeler için inşa edilecek çadırkentlerde çadırlar ve çadır kümeleri arasında yangın önleyici boşluklar bırakılmalıdır (Çadırlar arası 2m. çadır kümeleri arası 6m.). Doğru cevap A'dır.

Triyaj:
Triyaj, acil birime başvuran bireylerde, hastalık ya da yaralanmanın şiddetini tanımlamak
ve yaşam riski en fazla olanların belirlenmesini
sağlamak için kullanılan dinamik ve sürekli bir
süreçtir. (Akyolcu, 2007)

Depremde olay yeri yönetimi beş ana başlıkta toplanır:

Depremin yerinin ve zamanının tespit edilmesi.

İkincil tehlikelerin önlenmesi:

Olayın stabil hale getirilebilmesi yani ortaya çıkan hasarlara müdahale etmek ve ek hasarların oluş- masını önlemek.

Mülkiyetin Korunması:

Deprem bölgesindeki maddi ve manevi değer taşıyan varlıkların koruma altına alınması, raporlan- ması ve gerekli mercilere teslim edilmesi süreçleridir.

Mevcut Kaynakları Etkin Olarak Kullanabilmek:
Personel ve malzemenin en etkin ve verimli şekilde kullanımının sağlanması.

Zararların Azaltılması ve Yönetilmesi:

Etkili ve yerinde bir müdahale ile risklerin tespiti ve oluşması muhtemel zararların en aza indiril- mesi ve yönetilebilir olması.

Depreme müdehale aşamasında ilk olarak yapılması gereken işlem olay yeri organizasyonudur. Bu kapsamda iyi yapılmış bir hazırlık daha sağlıklı ve hızlı karar alınmasını, olay yerinde karşılaşılabilecek farklı olumsuzluklara karşı etkin müdehale etme imkanı ve sonraki aşamaların aksamadan ilerlemesini sağlar.

Depremlerin ulaşım yapılarına verdiği hasar 4 ana başlıkta özetlenebilir. Bunlar;

Zeminden Kaynaklanan etkiler,

Fay hatlarının doğrudan etkileri,

Deprem kuvvetlerinin yapılara etkisi sonucu oluşan hasarlar,

Tsunami, yangın vb depremin ikincil etkisinden kaynaklanan hasarlardır.

Zeminden kaynaklanan etkiler;

Sıvılaşma,

Zemin oturmaları,

Zeminin deprem dalgasını büyütme etkisi

Heyelanlar, kaya düşmeleri, vb. dir.

Afet ve Acil durumlarda afetzede veya kazazedenin yerinin belirlenmesine yönelik yapılan çalışmaya
ARAMA, yaralı olan ya da hayati tehlikesi bulunan, kendi başına kurtulamayan afetzede veya kazazedenin bulunduğu yerden güvenli bir yere alınmasına KURTARMA, bu faaliyetleri yürüten ekibe de ARAMA ve KURTARMA ekibi denilmektedir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Hafif arama ve kurtarma, bölgede yaşayan vatandaşlar ve yine bölgede faaliyet gösteren gönüllü kurum ve kuruluşlarca, herhangi bir teknik malzeme kullanılmadan, enkazda risk bulunmayan alanlarda, enkazın içine fazla girilmeden basit el aletleri kullanılarak yapılan arama ve kurtarma faaliyeti olarak tanımlanmaktadır. Uluslararası arama ve kurtarma kriterleri kapsamında yapılan tanımda ise Hafif USAR (Kentsel Arama Kurtarma Ekibi) ekipleri tanımlanmıştır; Buna göre, hafif USAR ekipleri, kurtarma ekipmanı, bilgi ve yeterlilikler konusunda temel veya asgari operasyonel kabiliyetlere sahip şekilde donatilmıştir. Hafif USAR ekipleri genel olarak yapısal göçüğe sebep olan ani bir afetin hemen ardından yüzeyde afetzedelerin aranması ve kurtarılmasına yardımcı olabilirler. Hafif USAR ekipleri etkinlik ve alansal uygulama sınırları dolayısıyla uluslararası alanda görevlendirilmemektedirler. Doğru cevap D şıkkıdır.

Uluslararası INSARAG standartlarına göre Ulusal USAR ekibi organizasyonuna giriş seviyesi genellikle Hafif USAR kapasitesindedir. Hafif USAR ekibinin rolü aşağıdaki gibidir:
• Etkilenen bölgenin keşfi ve araştırılması.
• Risk seviyesini azaltmak için tehlikelerin ve sorumluluk eylemlerinin tespiti.
• Kamu hizmetlerinin kontrol edilmesi.
• Tehlikeli maddelerin ayrılması ve güvenli bir şekilde yapılabiliyorsa tanımlanması.
• Yüzeyde arama kurtarma.
• Afetzedeler için ilk tıbbi tedavi ve kurtarma.
• Yaralı ve Ölü Toplama Noktalarının kurulması.
• Yerel acil durum yönetim düzenlemelerine dahil olmalarında uluslararası ekiplere yardımcı olma.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Enkazda Arama Yöntemleri, fiziki arama, köpekli arama ve teknik cihazlar ile arama olarak 3’e ayrılır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Fiziki Arama, Gözle Arama ve Sesle Arama olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Gözle Arama, yıkıntıların etrafında, altında, dışında gözle görülebilecek yerlere bakılarak kazazedenin yerinin belirlenmesi olarak tanımlanmaktadır (Şekil 5.3). Sesle Arama ise yaralılara seslenerek enkaz altındakalanların sese tepki vermesi sonucu yaralıya ulaşma yöntemidir. Bu yöntemde yaralının yerinin belirlenmesinde ekip halinde hareket edilir. Arama personelleri (4-6 kişi) enkaz üzerinde yaralıların olması muhtemel yerlere gönderilir. Personel sırayla enkazın içine doğru “kurtarma ekibi burada, bizi duyuyor musunuz?” diye bağırır.  Doğru cevap B şıkkıdır.

Yaralı bulmada köpek kullanmak eski bir yöntem olmakla beraber bugün kurtarmada hala kullanılan etkili bir arama yöntemidir (Şekil 5.4). Bu yöntem özellikle, yaralı baygın ise gerek seslenmek ve gerekse işaret vermek olanağına sahip olmayacaktır. Bu durumda olan yaralıların bulunması çok güçtür. Bu gibi hallerde köpek kullanmak yaralıları bulmakta veya yerlerini belirlemede çok yararlı olmaktadır. 

Doğru cevap C şıkkıdır.

ARAMA KURTARMA EKİPLERİ SİNYAL SİSTEMİ
Enkaz alanlarında çalışan ekiplerin olumsuz bir durumda uluslararası Insarag kriterlerine göre kullandıkları bir sinyal sistemi bulunmaktadır. Bu sistem kullanılarak çalışmalar durdurulabilir, devam ettirilebilir ya da çalışma alanının tahliyesi sağlanabilir. Genel olarak sistem düdük veya megafon yardımı ile ekip üyelerine duyurulur.
SAHAYI TAHLİYE ET : Herbiri 1 sn lik 3 kısa sinyal

OPERASYONLARI DURDUR SESSİZ OL : 3 sn lik 1 uzun sinyal

OPERASYONA DEVAM ET : 3 sn lik uzun ve 1 sn lik kısa sinyal

Sinyaller saha da çalışan tüm ekipler, sinyalin gereğini yapana kadar devam eder. Acil durum sinyallerine karşı tüm personel alana giriş öncesi bilgilendirilmelidir. Aynı sahada birden çok ekip çalışıyorsa, tüm ekipler sinyaller konusunda bilgilendirilmeli ve ortak bir anlayış geliştirilmelidir.  Doğru cevap B şıkkıdır.

Kurtarma çalışması aşamasında enkaza giriş sürecinde kullanılan teknikler 4 aşamada toplanır. Yandan giriş, Üstten giriş, Alttan giriş, Kat kaldırma olarak yapılır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yaralı, yıkılmış olan binanın uç kısımlarında ise ve o noktalarda boşluklar oluşmuşsa, yaralıya ulaşmak için yandan giriş (galeri-dehliz açma) yöntemi kullanılır. Bu yönden artçı sarsıntılar sırasında çökme ihtimali bakımından üstten giriş yöntemine göre daha risklidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Kat Kaldırma Yöntemi, Bu yöntem yaralı veya ölü sayısı fazla çok katlı ve geniş binalarda belli bir süreden sonra tercih edilebilir Yöntem enkaz altında kalanlar açısından hızlı, fakat binanın taşıyıcı elemanlarının oynama riskinden dolayı tehlikeli bir yöntemdir. Bu nedenle yöntem, umutların azalmaya başladığı ve daha fazla insana ulaşılması istendiğinde uygulanmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Hafif USAR ekibinin rolü aşağıdaki gibidir:
• Etkilenen bölgenin keşfi ve araştırılması.
• Risk seviyesini azaltmak için tehlikelerin ve
sorumluluk eylemlerinin tespiti.
• Kamu hizmetlerinin kontrol edilmesi.
• Tehlikeli maddelerin ayrılması ve güvenli
bir şekilde yapılabiliyorsa tanımlanması.
• Yüzeyde arama kurtarma.
• Afetzedeler için ilk tıbbi tedavi ve kurtarma.
• Yaralı ve Ölü Toplama Noktalarının kurulması.
• Yerel acil durum yönetim düzenlemelerine
dahil olmalarında uluslararası ekiplere yardımcı olma.