DEPOLAMA VE ENVANTER YÖNETİMİ

Talebin yapısına göre yapılan sınıflandırmada envanter karar destek modelleri, deterministik ve stokastik (olasılıklı) modeller olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

İşletme ihtiyaç duyduğu maddeleri kendi üretmek suretiyle veya diğer işletmelerden satın almak suretiyle temin edebilir. Eğer işletme ihtiyaç duyduğu maddeleri üretmek suretiyle kendi bünyesinden temin ediyor ise bu durumda makinelerin ayarlanması, teçhizatların hazırlanması gibi maliyetlere katlanır. Bu maliyetler, hazırlık maliyetleri olarak adlandırılır. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

İşletme ihtiyaç duyduğu maddeleri satın almak suretiyle diğer işletmelerden temin ediyor ise, bu durumda her satın alma işlemi ile ilgili olarak katlandığı masraflar sipariş verme maliyetleri olarak adlandırılır. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Envanter bulundurma maliyetlerini oluşturan diğer maliyet unsurları aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Envanteri korumak ve saklamak için kullanılan depoların satın alınma veya kira bedelleri,
• Depo alanlarının ısıtma, soğutma ve aydınlatma giderleri,
• Envanter güvenliğinin sağlanması için yapılan harcamalar (sigorta primleri, güvenlik görevlisi ücretleri, alarm cihazı-kamera sistemi kurulum ve bakım harcamaları vb.),
• Envanterdeki stok kalemlerine ilişkin vergi giderleri,
• Eskimeden ve bozulmadan dolayı ortaya çıkan değer kayıpları,
• Envanter kalemlerinin çalınması,
• Envanterin kaydı, gözden geçirilmesi ve sayımı ile ilgili harcamalar,
• Stok kalemlerinin depoya nakli ve depodan çıkarılması ilgili masraflar vb.

Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Envanter bulundurma maliyetinin hesaplanmasında kullanılan iki farklı yöntem vardır. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Ekonomik sipariş miktarı modelinin varsayımlarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Tek bir ürün için geçerlidir.
• Planlama dönemineilişkin talep bilinmektedir.
• Tüketim hızı sabittir.
• Sipariş miktarı sabittir.
• Tedarik süresi sabittir ve kesin olarak bilinmektedir.
• Sipariş edilen miktarda mal, tek seferde ve eksiksiz olarak teslim alınır.
• Envanter bulundurma ve sipariş verme maliyetleri bilinmektedir ve dönem boyunca sabittir.
• Envanter bulundurma maliyetiyle stok düzeyi doğrusal bir ilişki içindedir.
• Fiyat tüm planlama dönemi için sabittir.
• Miktara bağlı fiyat indirimleri (miktar iskontosu) söz konusu değildir.
• Stok dışı kalma (stoksuzluk maliyeti) söz konusu değildir. 

Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Ekonomik üretim miktarı modelinde kullanılan değişkenler ve sembolleri şöyledir;

t₁ = çevrim süresi içinde üretimin yapıldığı zaman aralığı

t₂ = çevrim süresi içinde üretimin yapılmadığı zaman aralığı

T = çevrim süresi (t₁+ t₂)

A = maksimum stok düzeyi (adet)

D = talep hızı (adet)

P = üretim kapasitesi (adet)

Q = üretim miktarı (adet)

c = birim üretim maliyet

S = üretime hazırlık maliyeti

h = birim envanter bulundurma maliyeti

Q_OPT = ekonomik üretim miktarı

T_OPT = optimum çevrim süresi

Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Temel ekonomik sipariş miktarı modelindeki sabit fiyat varsayımının kaldırılmasıyla, miktara bağlı iskonto modeline geçilmektedir. Miktara bağlı fiyat indirimleri iki farklı şekilde uygulanabilmektedir. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Sürekli envanter sisteminde sipariş miktarının ne kadar olacağı sorusunun cevabını Ekonomik Sipariş Miktarı modeli vermektedir. Siparişlerin ne zaman verileceği sorusunun cevabını ise Yeniden Sipariş Verme Noktası (ReOrder Point-ROP) modeli vermektedir. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Ekonomik sipariş miktarı, yıllık satın alma, sipariş verme ve envanter bulundurma maliyetleri toplamını en küçükleyen sipariş miktarıdır. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Satın alma maliyetleri, her türlü ilk madde, malzeme ve mamulün alınması sırasında katlanılan maliyetlerdir. Cevap A'dır.

Hazırlık maliyeti; İşletmenin ihtiyaç duyduğu maddeleri üretmek suretiyle kendi bünyesinden temin etmesi durumudur. Cevap B'dir. 

Envanter düzeyi, tedarik süresi boyunca gelecek olan talebi karşılamaya yetecek stok miktarından oluşur. Cevap C'dir.

Talep hızı birim zamandaki talep miktarıdır. Cevap D'dir.

Yeniden sipariş verme noktası, sipariş yenilemenin gerçekleştirildiği daha önceden belirlenmiş bir envanter düzeyidir.

Envanter Bulundurma Maliyeti, bir birim stok kaleminin belirli bir zaman aralığında stokta tutulmasının maliyetidir. Cevap A'dır.

Stoksuzluk maliyetleri, işletmede yeterli stok bulunmamasından dolayı karşılanamayan müşteri talebi sonucunda ortaya çıkan maliyetlerdir. Cevap B'dir.

Ekonomik sipariş miktarı modelinde; talebin bilindiği, tüketim hızının ve tedarik süresinin sabit olduğu, tedarik süresi sonunda siparişlerin bir defada teslim alındığı, satın alma maliyetinin sipariş miktarından bağımsız olduğu, sipariş verme ve hazırlık maliyetlerinin sabit olduğu ve stok dışı kalmanın söz konusu olmadığı varsayılmaktadır. Cevap C'dir.

Ekonomik üretim miktarı modelinde üretim partiler hâlinde yapılır. Cevap D'dir.

Miktara bağlı iskonto modelinde, fiyatın değişken olması nedeniyle satın alma maliyetinin de toplam maliyet denklemine dahil edilmesi gerekmektedir. Cevap E'dir.