DAVRANIŞ VE ÖĞRENME SORUNU OLAN ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ - Deneme Sınavı - 4

Uyumsal beceriler gelişimsel becerilerdir; dolayısıyla, okulöncesi yıllarda aşama aşama öğrenilirler. Pek çok uyumsal beceri zincirleme aşamalardan oluşur. Uyumsal beceriler en etkili şekilde, gerçek ortamlarda ve do¤al zamanlarda öğretilebilirler. Uyumsal davranışlar günlük rutinlerde ve günlük etkinliklerde her zaman gereklidir. Uyumsal beceriler yeteri kadar akıcı bir şekilde ve gerekli olduğu her ortamda gerçekleştirilebilmelidir.

Ekip çalışanlarıyla işbirliği yapılmalı. Sosyal olarak geçerli ve öğrencinin yaşına ve kültürüne uygun programlar kullanılmalı. Akranlardan yararlanılmalı. Kısmi katılımdan yararlanılmalı. Öğretim sırasında sürekli değerlendirme yapılmalı ve değerlendirme sonuçlarına bağlı olarak karar alınmalıdır. Öğretim için birbiriyle ilgili beceriler seçilmeli.

Tuvalet becerilerinin öğretilebilmesi için gerekli önkoşul beceriler: Tuvalet becerilerinin öğretilebilmesi için sahip olunması gereken bazı önkoşul beceriler bulunmaktadır. Bu önkoşul beceriler; (a) çiş ya da kaka yapmada bir düzenlilik olması, (b) günde bir-iki saatlik kuru zamanlar olması ve (c) takvim yaşının iki ve üzeri olması. Tuvalet becerilerinin öğretimi planlanan çocuklar genellikle günün belirli zamanlarında bir kere kaka, üç-beş kere de çiş yapmaktadırlar. Tuvalet becerisi öğretimine başlamadan önce öğrencinin tuvalete gitme sayısı, zamanları kaydedilmelidir. Tuvalet becerilerinin öğretimi gündüz ve gece olmak üzere iki ayrı dilimde yürütülebilir. Tuvalet becerisi kazandırmada gece eğitimine gündüz eğitiminde başarı sağlandıktan sonra geçilmesi önerilmektedir.

İşlevsel akademik beceriler, okulöncesi dönemde öğrenilen ve günlük yaşam etkinliklerini yerine getirirken ömür boyu kullanılan becerilerdir. İşlevsel akademik beceriler dendi¤inde, bu gruba okuma-yazma, sayı sayma, matematik gibi beceriler girmektedir

İşlevsel akademik beceriler dendiğinde, bu gruba okuma-yazma, sayı sayma, matematik gibi beceriler girmektedir. İşlevsel akademik becerilerin öğretimi için, sınıfta masa başı etkinlikler düzenlenebileceği gibi, yer etkinlikleri de planlanabilir. İleri derecede yetersizliği olan öğrencilere işlevsel akademik beceriler öğretilirken öğretim programında becerilerin genellenmesi de amaçlanmalıdır. İşlevsel akademik becerilerin öğretiminde farklı uygulama ve yöntemler kullanılmaktadır. Okulöncesi dönemde işlevsel akademik beceriler öğretilirken olabildiğince gerçek nesnelerin kullanımına yer verilmelidir

Bir davranışın sergilenişinin gözlenmesi ya da bu davranışa ilişkin sunulan öğretimin gözlenmesi yoluyla gerçekleşmesine gözleyerek öğrenme adı verilmektedir.

İşlevsel akademik becerielrin öğretiminde kullanılan yöntemler;

Eş zamanlı ipucuyla öğretim, ipucu ve dönüt verme süreçlerine örnektir

Öğretim sırasında elde edilen davranış değişikliği ya da öğrenmenin öğretim koşulları ortadan kalktıktan sonra da sürüyor olmasına kalıcılık denir.

Davranış değişikliği ya da öğrenme ile elde edilen davranışların kalıcılıklarının korunmasında etkili olarak kullan›lan ve önerilen dört uygulamadan söz edilebilir.
Bunlar, (a) işlevsel beceri öğretimi, (b) pekiştireçlerin silikleştirilmesi/geciktirilmesi,
(c) aşırı öğrenme oturumları düzenleme ve (d) anımsatıcı alıştırrmalar düzenlemektir

Kalıcılık amaçlanırken dikkat edilecek noktalar;

Öğrenme yalnızca çocuğun daha önce yapamadığı davranışları öğretimden sonra
yapabilir hale gelmesi olarak tanımlandığında eksik tanımlanmş olur. Çünkü öğrenme yalnızca çocuğun daha önce yapamadığı davranışların öğretimden sonra yapabilir
hale gelmesi demek de¤ildir. Aynı zamanda, çocuğun yeni öğrendiği bir davranışı hızlı ve kolay yapabilmesi, öğretim sona erdikten sonra da davranışı sergileyebilmesi,
davranışı farklı kişilerle, araç-gereçlerle ve ortamlarda sergileyebilmesi de öğrenme kavramında incelenen konulardır.

Davranışın kalıcılığının sağlanması;

Davranış edim aşamasında öğrenilinceye değin geçen sürenin yarısı kadar bir sürede bu davranışa ilişkin alıştırma yaptırılmasına aşırı öğrenme oturumları denir.

Hem uyaran hemde tepki genellemesinin gerçekleşme biçimleri;

Ortamda düzenleme yapma yoluyla geliştirilen genelleme stratejileri;

Yaygın örneklere göre öğretim sunarken uygulama sürecinde yer alan basamaklar;

Bir davranışsal amacın (a) çocuk, (b) davranış, (c) ölçüt ve (d) koşul olmak üzere dört ögesi vardır.

Programı planlama ve uygulama aşamasında çocuğun özellikleri, davranış ve öğrenme sorunu, yetersizliği dikkate alınarak çocuğa nasıl bir öğretim sunulacağı ve ne şekilde uygulanacağı belirlenir.

Yalınlık ilkesi bir davranış ya da becerinin öğretiminde iki ya da daha fazla sayıda eşit derecede etkili (işe yarayan) yöntem söz konusu olduğunda öğretmenin uygulaması en yalın ve kolay olan yöntemi seçmesidir. Böylece, öğretmen kolay olan yöntemi daha doğru bir biçimde ve daha az çaba sergileyerek kullanabilir.