DAVRANIŞ VE ÖĞRENME SORUNU OLAN ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ - Deneme Sınavı - 11

C haricindeki şıklar, aileden kaynaklı etmenlerdir.

I. ve III. ifadeler öğretmenlere önerilen davranışlardandır.

Güven ortamının kurulması haricindeki ifadeler dinleme becerisi ile ilgilidir. B şıkkı ise güven sağlama ile ilgilidir.

E şıkkı haricindeki şıklar, görüşme öncesi yapılan hazırlıklardandır.

E şıkkı görüşme öncesi yapılması gerekenlerdendir.

Anne babalar, çocuklarnın programlarının her aşamasına dahil edilmelidir. Anne
babalar çocuklarnın eğitiminde önemli rolleri olduğu için, snıfta olan her şeyi
görme ve sorgulama hakkına sahiptirler. Sınıf gözlemleri, anne babalara verilecek
dolaylı eğitimin en pratik yoludur. Çocuklarının diğer çocuklarla ve yetişkinlerle,
araç-gereç ve etkinliklerle etkileflimini izlemek, anne babaya başka hiçbir şekilde
edinemeyecekleri bilgileri salayacaktır.

Önceden belirlenmifl bir sağlık problemiyle okula başlayan bir çocukta şu özellikler görülebilir: • Okula sıklıkla devamsızlık, • Kolayca yorulma ya da sınıftaki performansını etkileyen ağrılar, • Sınıf rutinlerinde farklı uygulamalara gereksinim duyma (örneğin, yemek saatleri ve büyük kas devinimi gerektiren oyunlar), • Sınıftaki sınırlılıklara iliflkin olarak engellenme duygusu gösterme.

Öğretim sunma konusunda anne baba arasında tutarlılık olmadığında
taraflardan birisi bazen her ikisi de engellenmiş hissedebilirler.

Öğretmen ve aile doğal ortam içerisinde öğretimin nasıl yapılacağını planlamalıdır.

D şıkkı, uygun daranışı pekiştirmek için kullanılan bir yol değildir.

Eğer uygun olmayan davranış esnasında, aileler çocukları azarlar ve ilgi gösterirlerse, istemeden o davranışı pekiştirmiş olurlar.

Uygun davranışlar, çocuğun çevresi tarafından kabul edilen, öğrenmesine katkıda bulunan ve yaşam kalitesini artıran davranışlardır. Uygun davranışlara örnek olarak arkadaşlarını selamlayarak sıraya geçmek, parmak kaldırarak söz almak, konuşan kişiye bakmak, hızlı ve sessizce sıralara oturmak gösterilebilir. Uygun olmayan davranışlara örnek olarak ise arkadaşlarını iterek sıraya geçmek, izin almadan konuşma, bir şey ile ilgilenmek ya da biriyle konuşmak, sınıfta gezinmek, koşmak, arkadaşına bağırmak, ödev yapmak yerine defteri karalamak gösterilebilir. Doğru cevap B'dir.

Kurallar, uygun olan ve olmayan davranışlar arasındaki ilişkilerden doğan sonuçları gösterirler. Bu sonuçlar, kurallara uyulması durumunda olumlu, kurallara uyulmaması durumunda da cezalandırıcıdır. Sınıf kuralları okulöncesi dönem öğrencileri için resimler ya da görsel ipuçları ile sunulmalıdır.  Sınıf kuralları genel ve az sayıda olmalıdır; fakat sınıf rutinleri kurallardan fazla olmalıdır. Rutinlerin iyi planlanması, öğretim zamanının iyi planlanmasını, etkinliklere yeterince zaman ayrılmasını ve öğrencilerin dikkatlerini toplamayı kolaylaştıracaktır. Sınıf ilke ve kurallarının belirlenmesi iyi bir sınıf yönetimi için yeterli değildir. Öğrenci ve öğretmenler mutlaka sınıftaki kurallara uymanın ve uymamanın sonuçlarının ne olacağı konusunda hemfikir olmalıdırlar ve her öğrenci sonuçlardan haberdar olmalıdır. Uygun davranışların artmasını ya da sürmesini sağlayacak önemli sonuçlardan biri bu davranışların pekiştirilmesidir. Öğretmen sonuçlar konusunda dikkatli olmalı ve tutarlı şekilde uygulamalıdır. Doğru cevap C'dir.

Olumlu pekiştirme, uygun davranışları artırmak ya da sürdürmek için öğrencinin uygun davranışlarını izler şekilde hoşuna giden bir uyaranın sunulmasıdır. Ortama eklenen ya da öğrenciye sunulan uyarana pekiştireç denir. Doğru cevap A'dır.

Doğal yaşamın sürdürülmesi için gerekli olan ve birey için biyolojik önem taşıyan uyaranlara öğrenilmemiş pekiştireçler denir. Bu nedenle bu uyaranlara; doğal, koşulsuz, öğrenilmemiş, birincil pekiştireçler denir. En önemli tipleri, yiyecekler, içecekler, uyku, barınma ve cinselliktir. Öğrenilmemiş pekiştireçler gibi yaşamın sürdürülmesinde biyolojik açıdan önemli olmamakla birlikte davranışların artırılması ve sürdürülmesinde etkili biçimde kullanılan uyaranlar öğrenilmiş pekiştireçler olarak adlandırılır. Bunlara ikincil pekiştireçler de denir. Öğrenilmiş pekiştireçler, birincil pekiştireçlerle birlikte kullanıldıklarında bir süre sonra tek başlarına pekiştireç olma özelliği kazanırlar. Örneğin, “Çok iyi yaptın”, “Aferin”, “Bravo” gibi sözcükler başlangıçta çocuk için bir şey ifade etmeyebilir. Fakat bunlar çikolata, bisküvi, süt gibi öğrenilmemiş pekiştireçlerle birlikte sunulduklarında bir süre sonra yiyecek pekiştireçleri olmaksızın da tek başlarına davranışı pekiştirici özellik gösterirler. Doğru cevap A'dır.

Sosyal Pekiştireçler: Jest ve mimikler, tensel temas, sosyal ortamlarda yakınlık ya da ayrıcalık tanıma, övgü sözcükleri ya da sözcük grupları sosyal pekiştireç türleridir. Doğru cevap B'dir.

Öğrenci/öğrencilerinizin yemekten, oynamaktan, yapmaktan hoşlandıkları şeylerin bir listesini yapın. Öğrencinizle sözel iletişim kurabiliyorsanız, bu listeyi onlara sunun ve neleri sevdiğini, neleri sevmediğini, neleri daha çok sevdiğini sorun ve yanıtları listenizde işaretleyin. Öğrencinizle ilgili diğer kişilerle (örneğin, anne-baba gibi) görüşün. Öğrenci/öğrencilerinizi gözleyin ve deneyin. Değişik ortamlarda pekiştireç olabileceğini tahmin ettiğiniz uyaranları onlara sunun ve hangilerinin etkili olduğunu kayıt edin. Pekiştireçler öğrenciden öğrenciye farklılık gösterebilir. Bir öğrencinin tercih ettiğini diğer öğrenci tercih etmeyebilir. Ayrıca bir öğrencinin tercih ettiği bir pekiştireç diğer öğrenci için zararlı olabilir. Örneğin; şeker hastası bir öğrenciye çikolata verilmesi. Doğru cevap E'dir.

Sabit bir oran belirlenerek, pekiştirecin bu oranda sunulmasına sabit oranlı pekiştirme denir. Davranış belirlenen oranda gerçekleştiğinde pekiştireç sunulur. Örneğin, SOP3 ile pekiştirilen bir davranışta; 1., 4., 7. davranışlar pekiştirilebileceği gibi 3., 6. ve 9. davranışlar pekiştirilebilir. Doğru cevap A'dır.

Bebeklerin ağlamaları ilk iletişim biçimidir. Ağlayan bir bebeği gözleyen bir kişi ya da bebeğin ne istediğini anlamaya çalışan bir anne, bu davranışın iletişim amaçlı yapıldığını anlayabilir. İletişim kurmak için bebeklikte kullanılan ağlama ve bağırma davranışları jestler ve konuşma dilinin gelişmesi ile birlikte kendiliğinden azalır. Gelişimsel gerilik gösteren çocuklarda, yaşlarının ilerlemesine rağmen, iletişim becerilerinde yeterliliğe ulaşamadıkları için iletişim amaçlı ağlama, bağırma ve öfke gibi sorun davranışlarla karşılaşılma olasılığı yüksektir. Doğru cevap A'dır.

Sözleme, en az iki kişi arasında yapılan ve tarafların karşılıklı olarak kabul ettiği koşullara dayanan bir anlaşmadır. İzlerlik sözleşmesi diye adlandırılan strateji de öğrenci ile öğretmen ya da çocuk, anne ve baba arasında yapılan sorumluluklar yükleyen bir sözleşmenin yapılmasını gerektirir. Bu sözleşmede öğrencinin bir davranışı yerine getirmesini izleyen şekilde öğretmen ya da anne ve baba onun isteğini yerine getirir. Doğru cevap A'dır.