DAVRANIŞ BİLİMLERİ II

Farklı durumlar ve zamanlarda bireyin ayırt edici davranış düzenlerini etkileyen karmaşık ve psikolojik nitelikler bütünüdür

Mizaç bireyin kendine özgü duygusal doğaya sahip olma olgusudur.

Bir insanın yaşadığı çevresine, başka insanlara, içinde yaşadığı topluma ve genellikle yaşamın gereklerine karşı takındığı tavrı anlamamıza yarayan kavrama karakter denir.

Genetik özellikler davranışın oluşmasında etkileyici güce sahiptir.

Aile kişiliğin biçimlenmesinde en önemli çevresel etmendir.

Psikodinamik kurama göre organizmayı harekete geçiren enerjiyi sağlayan kişilik bölümü id’dir.

Psikodinamik kuramda davranışlar gözlenebilir ve ölçülebilir olarak ele alınmaz.  Bu açıdan da sıklıkla bilim insanları tarafından eleştirilmektedir.

İçe dönüklük- dışa dönüklük Carl Gustov Jung’ın ileri sürdüğü sekiz kişilik tipinden biri değildir.

Fallik aşama Erikson’un ileri sürdüğü gelişim aşamalarından biri değildir.

Zeka testi kişilik ölçümlemede kullanılan bir test değildir.

Mizaçtaki bireysel farklılıklar, genellikle yaşamın birinci yılında gözlenebilir ve kişinin yaşamı boyunca aynı şekilde kalır. 

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Kişiliğin biçimlenmesinde en önemli çevresel etken ailedir. Aile, özel davranışların kazanılmasında toplumsallama ortamının başat kaynağıdır. Toplumsallaşma, çocuğun ailesi ve sosyal grubu tarafından kabul edilen standartlara, adetlere, beklentilere göre davranış örüntülerini geliştirme sürecidir. Sevgi ve ilgisiyle anne-babalar, çocuğun kendilik değerini yükseltirler ve kendine güvenmesini sağlarlar. Aile, ayrıca toplumsal cinsiyet rollerinin öğrenildiği yerdir.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Freud, kişiliğin beş temel psikoseksüel aşamadan geçerek geliştiğini ileri sürmüştür. Bu aşamalar şu şekildedir: 

• Oral dönem 

• Anal dönem 

• Fallik dönem 

• Latens dönem 

• Genital dönem

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Freud, bu dönemler (oral, anal, fallik, latens, genital) itibariyle kişiliğin çeşitli aşamalardan geçerek oluştuğunu ifade eder. Özellikle ilk üç yılın kişiliğin gelişiminde önemine dikkat çeker. Biyolojik büyümenin ve dönemsel ilerlemenin, kişilik üzerindeki etkileri belirleyicidir.

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Adler’in kişilik gelişimine yaptığı katkıyı üstün olma çabası, kişilik gelişiminde ebeveyn etkisi ve doğum sırasının önemi başlıklarıyla incelemek mümkündür.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

İçe dönük ve dışa dönük kavramlarını ilk kez ortaya atan Jung, içe dönük kimsenin iç dünyasına yöneldiğini ve başkalarıyla birlikte olmaktansa yalnız kalmayı tercih ettiğini ifade eder. Çekingendirler; dikkatlerini iç gözlem yapmaya ayırırlar. Dışa dönükler ise sürekli başkalarıyla birlikte olmak ister.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Erikson’un kişilik kuramına yaptığı en önemli katkı benlik-kişilik ilişkisine getirdiği yaklaşım ve kişilik gelişiminin yaşam döngüsü içindeki yerine yaptığı vurgudur. Freud’dan farklı olarak kişilik gelişiminde ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinin de etkili olduğunu savunan Erikson, bu durumu şu cümlesiyle özetlemektedir: “Eğer her şey çocukluk dönemiyle açıklanırsa, o zaman her şey bir başkasının kusuru olarak değerlendirilir ve insanın kendi sorumluluğunu üstlenme gücüne duyulan güven de azalmış olur.”

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

İnsancıl kuramlarda dört ana öğe karşımıza çıkmaktadır: 1- Kişisel Sorumluluk: Başımıza gelenlerin sorumlusu bizleriz. 2- Şimdi ve Burada: Geçmiş ya da gelecek üzerinde fazlaca düşünmek yerine hayatı dolu dolu yaşamak ve gerçek potansiyelimizi kullanabilmek için tek yol şimdi ve burada yaşamaktır. 3- Bireyin Fenomenolojisi: Kimse, bizi bizden daha iyi tanıyamaz. Kararlarımızda, tercihlerimizde, çözüm yollarımızda kendimizi iyi tanımalı ve nereden geldiğimizi iyi bilmeliyiz. 4- Kişisel Gelişim: İnsan gelişiminin doğal hali daha iyiye ulaşmaktır. Yaşam, bitmek bilmeyen bir kendiliğini keşfetme sürecidir.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Öğrenme kavramıyla kişilik gelişimini açıklamaya çalışan Rotter, kuramını -beklenti- üzerine kurmuştur. İnsanların davranışları, o davranışların sonucunda alacakları ödülün varlığına inanmalarına bağlıdır. Örneğin sınava ne kadar çok çalışırsak, sınav sonucunda yüksek not alabileceğimize inan-mamız gibi. 

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Nesnel ya da objektif testler, puanlaması ve uygulaması kolay testlerdir; iyi tanımlanmış kuralları sayesinde tek bir özellik için tek bir puan ya da farklı özellikler için bir dizi puanlama yapılabilir.

Nesnel testlerde bireylerin önceden belirlenmiş ifadelere “evet”, “hayır” gibi önceden belirlenmiş cevaplar vermeleri söz konusuyken, projektif testlerde önceden belirlenmiş cevaplar yoktur.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.