DAVRANIŞ BİLİMLERİ II

Grup zekâ ölçeklerinin zaman ve emek maliyetleri bireysel zekâ ölçeklerine göre çok daha azdır ama bu ölçeklerin de birtakım dezavantajları vardır. Grup zekâ ölçeğini uygulayan uzman, ölçeği dolduran kişilerin yorgunluk ve başka kişisel faktörleri gözleyemeyebilir ve ayrıca verdiği yönergelerin ne kadar anlaşıldığından emin olmayabilir. Bireysel uygulamaya göre, grup uygulamalarında, ölçeğe aşina olmayan bireylerin performanslarının daha düşük çıkma ihtimali vardır.

Sternberg, üçlü zekâ kuramı adı verilen yaklaşımında analitik, yaratıcı ve pratik olmak üzere üç zekâ türü belirlemiştir. Analitik zekâ, daha çok akademik yetenek olarak bilinen özelliğe işaret ederken; yaratıcı zekâ, deneyime dayanan, yeni durumlarla başa çıkmayı sağlayan ve problemlere çeşitli olası çözümler üretme yeteneğini içeren bir zekâ türüdür. Pratik zekâ türü ise diğer insanlara, çevrenin gereklerine adapte olmayı sağlayan zekâ türüdür. Bir işin gerekliliklerine adapte olmak bu tür zekâya işaret etmektedir. Doğru cevap D'dir.

Kavram oluşturma modelleri özellikler modeli, prototip modeli, iyi örnek modeli olarak sıralanabilir. Prototip modeli, o kategorinin özelliklerini barındıran en iyi örnek yoluyla kavramın oluşturulması sürecine dayanır. Doğru cevap A'dır.

“Kuş” kavramının kanatların olması, uçabilmesi gibi birkaç özelliği barındırması gerektiği düşünülürse;  bir hayvanın “kuş” olarak tanımlanabilmesi için bu özelliklere sahip olması gerekir. Bu durumda özellikler modeline göre uçamadıkları için   “devekuşu”, “tavuk” ya da "penguen" kuş olarak tanımlanamaz. Çünkü özellikler modeline göre bir nesnenin, bir canlının, bir kişinin, bir olayın ya da bir niteliğin kavramın içine girmesi için belirli birtakım özellikleri taşıması gerekir. Doğru cevap E'dir.

En sık kullanılan problem çözme stratejilerinden ikisi algoritmalar ve kestirme yollardır (heuristics). Algoritmalar, belirli türde problemleri çözmek için geliştirilmiş özgül problem çözme yollarıdır. Algoritma, eğer doğru kullanılırsa problemin çözümüne ulaşmamak imkânsızdır. Matematikteki Pisagor formülü algoritmalara bir örnek olarak gösterilebilir. Eğer doğru formül uygulanırsa kesinlikle doğru çözümler üretilecektir. Ancak, algoritmalar, bir problemin olası tüm çözümlerinin göz önüne alındığı sistematik bir yaklaşımı temsil etse de bu her zaman bir problemin çözümünde en etkili yol olmayabilir. Buna göre algoritmalara ilişkin I-II-III'de yer alan ifadeler doğrudur. Doğru cevap D'dir.

Problem çözerken öğrenme sürecinin bir parçası olarak çözüme dair birtakım stratejiler geliştirilir. Öğrenilen bu stratejiler, daha sonra benzer problemle karşılaşıldığında tekrar devreye girer ve problem çözme sürecini kolaylaştırır. Böylece belirli tip problemlere ilişkin bir mental kurulum (zihinsel) edinilmiş olur. Dolayısıyla mental kurulumların problem çözme sürecini kolaylaştıran bir faktör olarak ele almak gerektiği düşünülebilir. Ancak kolaylaştıran zihinsel kurulumlar bazen probleme sadece tek bakış açısıyla bakmaya neden oldukları için, doğru çözüme gidecek başka bakış açılarının geliştirilmesine engel olurlar. Bu durumda, zihinsel kurulumlar problem çözümünü zorlaştıran ya da engelleyen bir faktör hâline gelir. Doğru yanıt B'dir.

Dilin düşünceyi ya da aynı anlama gelmek üzere bilişi şekillendirdiği düşüncesinin en önde gelen savunucularından biri Whorf’tur. Diğer bir deyişle, Whorf’a göre, dünyayı anlamak için kullandığımız kategori ve ilişkiler dilden türetilmiştir. Whorf’un dilin düşünceyi etkilediği fikri dilsel görececilik hipotezi olarak bilinir. Doğru cevap A'dır.

Gardner geliştirmiş olduğu yaklaşımında, yedi farklı zekâ ayırt etmiştir. Bunlar: Dille ilgili zekâ, müzik zekâsı, mantıksalmatematiksel zekâ, uzamsal zekâ, kişiler arası zekâ, beden-kinestetikle ilgili zekâ ve içsel zekâdır. Sternberg ise,  üçlü zekâ kuramı adı verilen yaklaşımında analitik, yaratıcı ve pratik olmak üzere üç zekâ türü belirlemiştir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Özellikler modeline göre bir nesnenin, bir canlının, bir kişinin, bir olayın ya da bir niteliğin
kavramın içine girmesi için belirli birtakım özellikleri taşıması gerekir.