DAVRANIŞ BİLİMLERİ I

Bugün hemen hemen dünyadaki tüm ülkelerin karşı karşıya kaldığı en önemli sorunlardan biri eşitsizlik ve yoksulluktur. Eşitsizlikler azalmayıp artarken bu durum ülkemiz için de geçerlidir. Türkiye’de özellikle 1980 sonrası uygulanan ekonomik politikalar sonucu ekonomik anlamda eşitsizliklerin arttığı kabul edilen gerçeklerden biridir. Doğru yanıt D'dir.

TÜİK’in “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2010” sonuçlarına göre, en yüksek gelire sahip son gruptakilerin toplam gelirden aldığı pay % 46,4 iken, en düşük gelire sahip ilk gruptakilerin toplam gelirden aldığı pay % 5,8’dir. Doğru yanıt A'dır.

TÜİK’in “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2010” sonuçlarına göre, sürekli yoksulluk riski altında bulunanların oranı %18’dir. “Sürekli yoksulluk” oranı, dört yıl boyunca hanenin üyesi olan fertlerden en az üç çalışmada yoksulluk riski altında olanlar şeklinde tanımlanmaktadır.

E "Toplumsal tabakalaşmayı sadece  sosyal, kültürel, ekonomik ve politik koşullar belirler.

A Turner

D Evrenseldir.

A Vaishya

C Meritokrasi

B Marx

D Toplumda bireysellik ön plandadır.

Parsons

B Tüm toplumlar evrensel bir özellik göstermezler.

E Aile

Sosyolojik olarak hiyerarşi; “yetkenin, en geniş ölçüde, en üst aşamalarda olmak üzere, değişik önem sıraları arasında katı ve kesin bir biçimde dağıldığı toplumsal örgütleniş biçimi” olarak tanımlanabilir. Sosyologlar, bireylerden çok sosyal kategoriler arasındaki farklılığı toplumsal farklılık olarak kabul ederler.

Toplumsal tabakalaşma evrenseldir, bu yönüyle her toplumda görülen bir durumdur. Bununla birlikte, neyin eşit olmadığı ve nasıl eşit olmadığı toplumdan topluma değişkenlik göstermektedir.

Kast sistemi doğum temelinde ortaya çıkan bir sosyal tabakalaşma sistemidir. Kast sisteminin en önemli özelliği, doğumdan itibaren tüm insanlar arasında görevlerin, hakların, sorumlulukların ve gücün kesin kurallarla belirlenmiş olmasıdır, kastlar arasındaki farklılıklar belirgindir ve değiştirilemezdir.

Toplumsal hareketlilik, tabakalaşma sistemi içinde bireylerin aşağı veya yukarı sınıflara geçişini ifade etmek üzere kullanılan kavramdır.

Modern toplumlarda tabakalaşma sadece doğuştan gelen özelliklere göre değil, bir bireyin bilgi, beceri ve çabalarını da içeren yeterlilikler temelindedir. Meritokrasi kavramı liyakat temelinde tabakalaşma sistemini açıklar; yani kişilerin bireysel üstünlüğüne ve liyakata dayanan sistemdir. Meritokrasinin toplumda yaygınlaşması endüstri toplumlarında eşitlik şansını artırmıştır.

Çatışma kuramı, toplumsal tabakalaşma sisteminin bazı kişilere yarar sağlarken bazı kişileri ise dezavantajlı duruma soktuğunu iddia eder. Bu kuramın en önde gelen temsilcisi ise K. Marx’dır.

Karl Marx’a göre toplumlar ilkel, köleci, feodal, kapitalist ve sosyalist-komünist toplum olarak farklı aşamalarla ilerlemektedir. İlkel toplumlar dışında, diğer üretim biçimlerinde sınıflar ve sömürü söz konusudur, komünist aşamada ise sınıfsız toplum gerçekleşecektir.