DAVRANIŞ BİLİMLERİ I - Deneme Sınavı - 22

Kültürü Oluşturan Parçalar: Dil, Norm ve Değerler

Etnosantrizm, kişinin kendi kültürünü temel alması ve diğer kültürleri kendi kültürü açısından değerlendirmesi veya yargılamasıdır.

Kültürel değişimi etkileyen üç önemli kaynak vardır. Bunlar:

Kültür olduğu gibi kabul edilir: Kültür öğrenilmiş bir kavram olması nedeniyle, bir toplumun üyeleri onu nadir olarak sorgularlar. Hepimiz bir kültürün üyesi olarak yüzlerce kültürel pratiği hiç düşünmeden uyguluyor, benimsiyor ve bunları normal olarak görüyoruz. Ne zaman bu pratikleri sorgulamaya başlasak ve bunların nedenlerini araştırsak kendimizi soyutlanmış veya oryantasyon bozukluğu olan biri gibi hissediyoruz.

Dil, semboller aracılığıyla insanların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir araçtır.

Kültür her toplumda güzel ve çirkini, doğruyu ve yanlışı, iyiyi ve kötüyü tanımlar.
Kültür karmaşık bir anlam ve davranış sis­temi olup bir toplum veya grubun yaşam biçimini tanımlar. Bunun içinde inanç, değer, bil­gi, sanat, ahlak, gelenek, alışkanlık, dil ve giyim kuşam biçimleri yer alır. Doğru cevap A'dır.

Ulus belirgin sınırlarla çizilmiş bir bölgede yaşayan ve otoritesini bu sınırlar için­de belirgin kılan insanlardan oluşmuş bir bütündür (örneğin, İsveç, Belçika, Norveç gibi). Doğru cevap B'dir.

Kültür üç parçadan oluşan bir olgudur. Bu parçalar ise dil, norm ve değerlerdir. Doğru cevap D'dir.

“Yemek yemeden önce ellerini yıka,” “Büyük­lerini say, küçüklerini sev,” “Akşam yemeğe davet­liysen üstüne temiz elbise ve gömlek giy.” Bütün toplumlarda uygun olan ve olmayanı belirleyen, uygun olanı pekiştiren, uygun olmayanı ise ceza­landıran çeşitli kurallar yer alır.
Norm kültürün belirlediği yerleşik davra­nış kurallarıdır. Doğru cevap E'dir.

Değerler bir toplum içinde yaşayan insan­ların iyiyi, doğruyu, güzeli, uygun olanı veya yanlışı, çirkini, uygun olmayanı be­lirlediği ortak düşüncelerdir.  Bir toplumun kültürünü öğrenmek demek o toplumu bir arada tutan, ideal olan prensiplerini, ahlak standartlarını ve arzu edileni belirleyen de­ğerlerini bilmek demektir. Bir başka deyişle, top­lumun arzuladığı yaşamın ne olduğuna ilişkin fi­kirleri öğrenmek o toplumun değerlerini oluşturur. Doğru cevap C'dir.

Baskın kültür formu (dominant culture), o top­lum içindeki temel kurumlardan en çok desteği alan ve temel inanç sistemlerini oluşturan kültür­dür. Baskın kültür bir toplum içindeki tek kültür olmamakla beraber, toplum içindeki insanlar ta­rafından o toplumun kültürü olarak inanılan ve çoğunluğun paylaştığı kültürdür. Doğru cevap D'dir.

Üniversite hocalarını, film yönetmenlerini, koreografları “kültürlü” insan bi­çiminde ifade ederiz. Çünkü, bunlar yaşamlarında sanata düşkün, sanatla iç içe olan insanlar olarak düşünülür. Bir toplumun ya da kültürün estetik olan, en güzel ya da parlak ürünlerini yüksek kül­tür olarak nitelendiriyoruz. Doğru cevap D'dir.

Bize aşina olmayan bir kültürel çevreye girdiğimizde kendimizi yolunu şaşırmış, belirsizlik ve korku içinde hissederiz. Bu durumdaki bir birey kültür şoku yaşıyor demektir. Örneğin bir Türk’ü Çin’deki bir restorana gittiğinde aşina olduğu yemekler yerine, özel yemeklerin veya mönülerin köpek veya domuz etinden yapılması onu şaşkınlık içerisinde bırakabilir. Doğru cevap D'dir.

Kültürü yine o kültürün yapısı içinde de­ğer yargılarını kullanmadan tanımaya ve anlamaya kültürel rölativizm denir. Doğru cevap B'dir.

Kültürel değişimi etkileyen üç önemli kaynak vardır. Bunlar: toplumsal koşullar, keşif ve icatlar (discovery and invention), yayılma (diffusion) dır. Doğru cevap B'dir.

B Kalıtsaldır

E Kültür yer ve zamana göre değişmez.

A Norm

C Değer

E Sumner