DAVRANIŞ BİLİMLERİ I - Deneme Sınavı - 15

Bireyin içinde yaşadığı toplumun üyesi olduğu, onun bir parçası haline geldiği ve ona göre davrandığı sürece Toplumsallaşma adı verilir.

Kültürü oluşturan parçalar olan norm, değer, gelenek ve dil toplumun en önemli ortak özellikleridir.

Kültür toplumsallaşma sürecinde öğrendiğimiz ve paylaştığımız her şeydir.

Belirli statüleri işgal eden bireylerden olan beklenti kalıplarına Rol adı verilir.

Hizmet, bilgi ve bilimin üretimi ve dağıtımı üzerinde odaklanan toplumlar endüstri öncesi toplumlardan değil, endüstri sonrası toplumlardandır.

Karakteristikleri daha büyük, daha düzenli yerleşim biçimi; gelişmiş teknoloji ve artan tahıl üretimi olan toplum biçimi tarım toplumlarıdır.

Güvenirlik bir ölçme aracının ayrı ayrı ölçümlerde kararlı ve benzer sonuçlar elde etme yeteneğidir.

Döküman incelemesi nitel araştırma teknikleri arasında yer alır.

Vaka incelemesi sosyolojik problemin daha geniş bir kısmına ışık tutabilecek bir veya birkaç birey, grup, topluluk, örgüt veya olayların detaylı araştırmasını içeren nitel araştırma tekniğidir.

Toplumun içinde yaşayan insanlar ortak inanç, ideal ve gelenekleri paylaşarak kültür yaratırlar. Bir toplumdan söz ettiğimiz zaman genellikle aklımıza ilk gelen şeylerden biri kültürdür. Sosyologlar bir toplum içinde yaşayan insanların öğrendikleri ve paylaştıkları değer, inanç, gelenek ve görenekleri kültür olarak tanımlarlar.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Sosyologlar sosyal davranışı anlayabilmek için düzenli olmayan yaratıcı bir düşünce üzerinde odaklanır ve ona bağlı kalırlar. C.Wright Mills, bu düşünceye sosyolojik hayal gücü (imgelem) veya sosyolojik düşünce der. Sosyolojik düşünmek bugüne kadar tartışmasız kabul edilen inançları eleştirme, kesin olduğu kabul edilen görüşleri çözümleme ve sorgulama alışkanlığı kazanmaktır.

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Sosyolojik düşünme açısından boşanmaların da karı kocanın bir şahsi sorunundan çok toplumsal bir sorun olduğunu vurgulamaktadır. Çünkü, boşanmaların sonuçları evli çiftleri etkilediği gibi toplumu da etkilemektedir. Özellikle boşanmış çiftlerin çocukları açısından eğitim sistemini, sosyal hizmet kurumlarını, iş hayatını hatta din kurumlarını bile etkilemesi anlamında boşanmanın toplumsal boyutlarını gözden kaçırmamak durumundayız. Böylece sosyoloji özel olanın içinde genel olanı; bireysel olanın içinde toplumsal olanı, bir diğer deyişle kişisel sorunların arkasındaki toplumsal sorunları görmemize yardımcı olur.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Her birey toplumsallaşmanın ürünüdür. Bu süreçle birey içinde yaşadığı toplumun dilini öğrenir, kültürünü içselleştirir, kimlik oluşturur. Böylelikle toplumun bir üyesi haline gelir. Toplumun insanları nasıl etkilediği konusunda geniş bir anlayış getiren sosyoloji, insanların kendilerini özgürleştirmelerine de yardımcı olur.

Bireyin içinde yaşadığı toplumun üyesi olduğu, onun bir parçası haline geldiği ve ona göre davrandığı sürece toplumsallaşma diyoruz.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Her grup ve örgütün (örneğin aile veya okulun) bir sosyal yapısı vardır. Bunun dışında daha geniş kapsamda olan sınıf, cinsiyet hatta bazı ülkelerde etnik temelli bir sosyal yapı bütün toplumu kapsayabilir. Bu ilişkiler içerisinde sosyoloji bize içinde yaşadığımız toplumun haritasını çıkararak bu harita içinde nerede olduğumuzu ve üzerimizde etkili olan sosyal güçleri anlamaya çalışır.

Sosyologların yapı kavramı ile ifade ettikleri şey, insanlar arasındaki nispeten düzenli ilişkilerdir.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Bilimler doğa bilimleri ve sosyal bilimler şeklinde ikiye ayrılır. Doğa bilimleri fiziki olayların doğası, etkileşimi ve değişimi üzerinde dururlar. Biyoloji, kimya, astronomi, jeoloji ve fizik doğa bilimleridir. Sosyal bilimler ise insan ve toplumların farklı yönlerini ele alır, insan ilişkilerinin etkileşim ve değişimini inceler. Bunlar arasında sosyoloji, antropoloji, ekonomi, tarih, psikoloji ve politik bilimler yer alır.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Sosyologlar, depremin o bölgede yaşayan diğer insanlara ve topluluklara etkisi, farklı sınıflar açısından depremin yarattığı sonuçlar, gelir durumlarına göre insanların bu felaketten etkilenme süreçlerini incelemişlerdir. Komşuluk ilişkileri ve yakın yerlerde yaşayan insanlar arasındaki dayanışma olgusu, bu dayanışmanın arttırılması yolundaki çabalar, ülke bütünüyle, deprem bölgesindeki insanlar arasındaki dayanışmanın geliştirilmesine ilişkin gösterilen ve yapılan etkinlik ve faaliyetler üzerinde durmaktadırlar.

A seçeneği jeologların, B seçeneği ekonomistlerin, D seçeneği psikologların ve E seçeneği de politik bilimcilerin çalışma alanlarıdır. 

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

İnsanların kız arkadaşlarıyla, aileleri ile olan ilişkileri, nerede vakit geçirdikleri, neler yaptıkları, kullandıkları dil, evlerini döşeme stilleri, birbirlerinin dikkatlerini nasıl çektikleri, nasıl ilgi duydukları hep mikrososyolojik analizlerdir. Burada önemli olan şey insanların yüz yüze olan etkileşimleridir (Henslin, 1997: 93). Makro sosyolojik analizler ise geniş açılı merceklere benzer. Burada, gözlemlenen toplumun kendisi, nasıl organize olduğu ve nasıl değiştiğidir. Bu tür analizlerde toplumsal etkileşimin daha geniş ve karmaşık olan parçaları incelenir. Örneğin, toplumsal sorunlar, fakirlik, işsizlik, evsizlik, kentsel suçlar ve aile içi şiddet gibi. 

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Endüstri sonrası toplumların ana çıktıları mamul maddelerin üretiminden çok hizmettir. Çok sayıda insan eğitim, bankacılık, yeni fikirler üretme ve yayma gibi mesleklere yönelerek bu alanda çalışmaktadırlar. Bu tür alanlarda reklamcılık, halkla ilişkiler, insan kaynakları, bilgi işlem ve sistem analistliği gibi meslekler giderek popüler hâle gelmektedir.

Post Endüstriyel veya Endüstri Sonrası Toplum
1960’lar ve devamı
Hizmet ekonomisine bağımlı, özellikle bilgi teknolojileri ve süreçlerinin gelişmesi; orta sınıfın yaygınlaşması.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Nicel araştırma teknikleri arasında;

Gözlem, Saha araştırması, Anket, Görüşme ve Deney tekniği yer alırken,

Nitel araştırma teknikleri arasında;

Derinlemesine görüşme, Yaşam öyküsü, Doküman incelemesi, ve Vaka incelemesi veya çalışması gibi teknikler yer alır.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Sosyoloji sosyal ilişkiler üzerinde odaklanır ve sosyal ilişkilerin, bireylerin tutum ve davranışları üzerindeki etkileri ve bu ilişkilerin toplamı olan toplumun oluşumu, gelişimi ve değişimi üzerinde durur (Schaefer, 2010: 51). Sosyoloji böylece insan toplumlarını inceler. Toplum da onun içinde yaşayan insanların davranışlarını, inanç ve kişiliklerini şekillendirir. Doğru seçenek B'dir.