DAMGA VERGİSİ VE HARÇLAR BİLGİSİ

Damga vergisi kapsamındaki kâğıtlar açısından nispi ve maktu vergileme olmak üzere iki temel vergilendirme biçimi söz konusudur. Damga vergisine tabi kağıtlar matrah türü ve belli bir parayı içerip içermeme ölçütleri uyarınca maktu veya nispi biçimde vergiye tabi tutulurlar.

Damga Vergisi Kanunu’nun 14. maddesinde vergilendirme açısından bir sınır getirilmiştir. Bu hükme göre her bir kağıt için hesaplanacak vergi tutarı (1) sayılı tabloda yer alan sınırlamalar saklı kalmak üzere 800 bin Yeni Türk Lirasını aşamaz.

62 Seri No’lu Damga Vergisi Genel Tebliği ile her bir kağıttan alınacak damga vergisine ilişkin bu üst sınır yeniden değerleme oranında artırılarak 1/1/2018 tarihinden itibaren 2.135.949,30 Türk Lirası olarak belirlenmiştir?

Damga vergisi hesaplanırken kural olarak matraha katma değer vergisi dâhil edilmez; KDV hariç tutar üzerinden ilgili kağıdın damga vergisi hesaplanır.

Nispi vergilemede kâğıdın damga vergisi içerdiği meblağa yasaya ekli (1) sayılı tabloda belirlenmiş oranlar uygulanarak hesaplanır. Yasada uygulanacak vergi oranları kâğıt türleri açısından farklılaştırılmıştır. 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tabloda farklı kâğıtlar için binde 0’dan başlayıp binde 9,48’e varan bindelik farklı vergi oranları (‰ 0, 1,89, ‰ 5,69, ‰ 7,59 ve ‰ 9,48’lik oranlar) öngörülmüştür.

Makbuzlar ve diğer kağıtlar grubunda sadece makbuzlar bakımından nispi esasta damga vergisi alınması esası getirilmiştir.

Damga Vergisi Kanunundaki azami tutardan vergi alınan mukavele namelerin, diğer hükümlerinde değişiklik olmaksızın sadece bedelinin artması durumunda, artan bedele ilişkin bu hüküm uygulanmaz. Bunların devri halinde aslından alınan verginin dörtte biri alınır.

Damga vergisi günümüzde üç temel usulden biri kullanılarak ödenir. Bunlar aşağıdaki gibidir:

• Makbuz karşılığında ödeme

• Basılı damga konulması suretiyle ödeme

• İstihkaktan kesinti yapılması suretiyle ödeme

İstihkaktan kesinti yapmak suretiyle damga vergisini vergi dairesine ödeyecek olanlar yaptıkları ödemelerden kestikleri vergiyi aylık veya üç aylık muhtasar beyanname ile vergi dairesine o ayın 20. (371 Sıra No.lu VUK Tebliği uyarınca 23 üncü) günü akşamına kadar bildirir ve 26. günü akşamına kadar da öderler.

Basılı damga konulan kağıtlar matbu olarak hazırlanıp bastırılır. Stoklarda yer alan bu matbu kağıtlar gerek oldukça üzerinde boş bırakılmış bilgiler ilgililerce doldurulmak suretiyle kullanılır. Bu kağıtların damga vergisi söz konusu kağıt basılmadan önce yüzde beş noksanı ile peşin olarak ödenir.

Damga vergisnde nispi vergilemede kâğıdın türü ve niteliği dikkate alınmaktadır.

Maktu vergilemede vergi miktarı sabittir.

Damga vergisi günümüzde üç temel usulden biri kullanılarak ödenir. Bunlar aşağıdaki
gibidir:
• Makbuz karşılığında ödeme
• Basılı damga konulması suretiyle ödeme
• İstihkaktan kesinti yapılması suretiyle ödeme

Nispi vergilendirme orana dayalı olarak yapılan vergilendirme biçimidir.

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tabloda farklı kâğıtlar için binde 0’dan başlayıp binde 9,48’e varan bindelik farklı vergi oranları (‰0, 1,89, ‰ 5,69, ‰ 7,59 ve ‰ 9,48’lik oranlar) öngörülmüştür.

Damga Vergisi Kanunu’nun 17. maddesinde makbuz ve ibra senetleri, faturalar, ulaştırma
ile ilgili konşimento ve manifesto gibi kâğıtlar, elektrik, havagazı, telefon ve su abonman
sözleşmeleri ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın izni alınmak şartıyla damga vergisine tabi
diğer kâğıtların damga vergisinin basılı damga konulması şekliyle ödenebileceği öngörülmüştür.

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tabloda hâlihazırda farklı kâğıtlar için T0,60’den başlayıp T330,30’ye varan tutarlarda maktu
damga vergisi öngörülmüştür.

Yasa bir vergi güvenlik tedbiri olarak bir kısım kâğıtlarda mutlaka belli para gösterilmesi zorunluluğu getirmiştir. Cari hesap şeklinde açılmış kredilere ilişkin kâğıtlar, her türlü
ikrazata ait taahhütname ve sözleşmeler ile alacakların devir ve temlikine ilişkin kâğıtlarda, yasadaki istisna hükümleri saklı kalmak koşuluyla, belli para gösterilmesi zorunludur. Belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi hâlinde artan miktar aynı nispette vergiye tabidir. Ancak Damga Vergisi Kanunundaki azami tutardan vergi alınan mukavelenamelerin, diğer hükümlerinde değişiklik olmaksızın sadece bedelinin artması durumunda, artan bedele ilişkin bu hüküm uygulanmaz. Bunların devri halinde aslından alınan verginin dörtte biri alınır. Mukavelenamelerin müddetinin uzatılması hâlinde ise aynı miktar veya nispette vergi alınır. Akreditif mektup ve telgraflarında süre uzatıldığı takdirde verginin dörtte biri alınır. Yabancı memleketlerden Türkiye üzerine düzenlenen kağıtlar aynı miktarda, yabancı memleketlerin birinden diğeri üzerine düzenlenip Türkiye`de tedavüle çıkarılanlar ise yarı nispette vergiye tabidir

En yüksek tutarda maktu damga vergisine tabi kâğıt belli parayı ihtiva edenleri de dâhil olmak üzere turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin aralarında düzenledikleri kontenjan sözleşmeleridir. Bu kâğıtlar için 2018 yılında uygulanacak maktu damga vergisi tutarı 330,300 TL olarak belirlenmiştir.