DAMGA VERGİSİ VE HARÇLAR BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 5

Harçlar Kanunu’nun 23. maddesinde “Her ne sebep ve suretle olursa olsun, icra takibinden vazgeçildiğinin zabıtnameye yazılması için vazgeçilen miktara ait tahsil harcının yarısı alınır. Ancak haczedilen mal satılıp paraya çevrildikten sonra vazgeçilirse tahsil harcı tam olarak alınır.” düzenlemesine yer verilmiştir. Doğru cevap C'dir.

2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkumlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanun’un 1nci maddesi ile icra dairelerince miktar ve kıymeti muayyen olan ilamlı ve ilamsız alacaklardan tahsil olunan
paranın % 2 si ve kıymeti muayyen olmayan ilamların icrasından tahsil harcının yarısı nispetinde harç alınacağı, maktu harçların ilamın icraya konulduğu zaman peşin olarak alınacağına yer verilmiştir. Doğru cevap B'dir.

İflasta paylaşılan para üzerinden yüzde 4,55 iflas harcı alınır. Doğru cevap A'dır.

Ödemesi gereken borçları ödemek isteyen ancak tamamını ödeme kudreti olmayan iyi niyetli borçlu, İİK 285. maddesi gereğince İcra Mahkemesinden konkordato hükümlerinden faydalanmak için başvurabilir. Bu başvuru Harçlar Kanunu’na bağlı (1) sayılı listede düzenlenen yargı harçlarından konkordato isteme harcına tabidir. Konkordato ile borçlu borcunun tamamını ödeyemeyeceğini ancak belli kısmını ödeyebileceğine dair alacaklılarla yapılan bir anlaşmadır. Bu anlaşma İİK 297. madde gereğince kaydedilmiş olan alacaklıların yarısını ve alacakların üçte ikisini aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise kabul edilmiş sayılır. Konkordato ile kararlaştırılan tutarlar alacaklılara ödenir. Konkordatoda alacaklılara verilmesi kararlaştırılan para üzerinden binde 11,38 konkordato harcı alınır. Doğru cevap E'dir.

Gemilerin mülkiyetinin devri veya sicil kayıtları üzerinde hak doğurucu şerhlerin verilmesi de işleme taraf olan kişilerin ortak rıza ve istemlerine bağlıdır

kanun ile harç yükümlülüğünü bir tarafa yükleme sözleşmesi yapabilme hakkına sahip olan harçlar;

- Tapu ve Kadastro Harçları ile
- Gemi ve Liman Harçlarıdır.

Bu harçlara tabi bir hakkın başkasına geçmesi için gerekli olan kamu hizmeti tarafların rızası ile gerçekleşmektedir. Öyle ki, bu harçlara tabi hizmetin verilebilmesi her iki tarafın rıza ve istemine bağlıdır. Taşınmaz mülkiyetinin devri, taşınmaz üzerinde tesis edilecek haklar için işleme taraf olan kişilerin birlikte hareket etmesi gerekmektedir. Gemilerin mülkiyetinin devri veya sicil kayıtları üzerinde hak doğurucu şerhlerin verilmesi de işleme taraf olan kişilerin ortak rıza ve istemlerine bağlıdır. Bu harçların konusuna giren tek taraflı bir işlem talep edenler diğerlerinde olduğu gibi bu harçları ödeme yükümlüsü olacaklardır. Bu iki harcın en önemli özelliği kanun ile harç yükümlülüğünü bir tarafa yükleme sözleşmesi yapabilme hakkıdır.

Çekişmeli davalarda mahkeme harçları ile icra harçlarında harca tabi hizmetin başlaması veya yürütülmesi için harç öncelikle işlemin yapılmasını isteyen tarafından ödenecektir.

Hizmet talep edenin daha önce ödediği harcın, aleyhine işlem talep edilen üzerine yüklenmesi haksız fiil sorumluluğunun bir yansıması olarak karşımıza çıkmaktadır.

Karar ve ilam harcı niteliğindeki maktu harç ile nisbi harcın mükellefi açtığı davada aleyhine hüküm verilen davacıdır.

Rücu etmek demek daha önceden yüklenilen mali yükün başkasına aktarılarak bu yükten kurtulma anlamına gelmektedir.

Feragat ve kabul, talep sonucunun sadece bir kısmına ilişkin
ise yargılama harçlarından mahkumiyet diğer bir ifade ile yükümlülük de ona göre belirlenecektir.

Harçlar Kanunu’nda mükellef olarak tanımlanan “işlemin yapılmasını isteyen kişi” HMK 120. maddesine göre yargı harçları bakımından “davacı”dır.

İcra işlemleri harçları başvuru, sonuçlandırma (yerine getirme ve tahsil) ve yönetim
şeklinde üç konuda harca tabi tutulmuştur.

İflas; tacirin varlıklarının borçlarını karşılamaya yetmiyor olması, diğer bir ifade ile borca batık olması halidir.

İstihkaktan kesinti yapmak suretiyle damga vergisini vergi dairesine ödeyecek olanlar yaptıkları ödemelerden kestikleri vergiyi aylık veya üç aylık muhtasar beyanname ile vergi dairesine o ayın 20. (371 Sıra No.lu VUK Tebliği uyarınca 23 üncü) günü akşamına kadar bildirir ve 26. günü akşamına kadar da öderler.

Devlet tarafından sunulan icra ve iflas işleri Harçlar Kanunu kapsamında harca tabi tutulmuş işlemlerdir.

İcra harçları, icraya başvuru sırasında alınan icraya başvurma harcı, talep konusu yerine getirildiğinde değeri belli olmayan icra takiplerinde, icranın yerine getirilmesi harcı, tahsil talepli değeri belli olan icra takiplerinde tahsil harcı ile haczedilen taşınmazlar ile ilgili yapılan işlemlerden alınan idare harçlarından oluşmaktadır.

İcra takipleri takip talebi ile başlar.

İlamlı takipte ise alacaklı önce mahkemeye başvurarak hak veya alacağının tespitini yaptırdıktan sonra bu takip yolu izlenir.

İlamsız takipte, alacaklının elinde herhangi bir mahkeme ilamı bulunmaz, alacaklı bir belgeye dayanabileceği gibi takibi başlatabilmesi için herhangi bir belgeye de ihtiyacı yoktur. Alacaklı, borcunu kendiliğinden ödemeyen borçluya karşı yetkili icra dairesine başvurarak ödeme emri çıkarttırır. İlamsız takibe adi haciz yoluyla takip de denilmektedir.