CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK ŞİİRİ

93 Harbi’nden beri artan bir eğilimle edebiyatımıza yansıyan ulus inşâsı kavramı, kaynağını yaşanılan zamanın içerisinde gözlemlenebilen bir destanı, ilk defa Çanakkale zaferi dolayısıyla geniş bir şekilde işleme imkânına kavuşur.

Cevap D olmalıdır.

Meşrutiyet döneminin ilk yıllarında ortaya çıkan ve Türk edebiyatında ilk defa bir bildiri ile ortaya çıkması bakımından dikkati çeken Fecr-i Âtî toplaşması, genellikle ve yanlış olmayan bir bakışla Servet-i Fünûn’un devamı olarak görülmüştür. Fecr-i Âtîciler, biçim ve dil konusunda olduğu kadar, içerik ve duyarlılık noktasındaki tercihleriyle de, Edebiyat-ı Cedide zevk ve anlayışından ayrılmayan bir görünüm sunmuşlardır.

Doğru seçenek A şıkkıdır.

Bütün bunlara karşın 1910-23 arası süreçte Türk şiirinin genel eğilimi aruzdan heceye doğru olmuştur. Dönemin üç büyük şairi, Mehmed Âkif, Yahya Kemal ve Ahmet Hâşim’in aruzla yazmaya devam etmesine, bir çok şairin hem aruzu hem heceyi birlikte kullanmasına karşın Cumhuriyet’e doğru yaklaştıkça edebiyat tarihlerinde beş hececiler, on hececiler gibi adlarla anılan hecenin ilk kuşağı diyebileceğimiz kuşağın şairleri hecenin Türk şiirinin bu dönemindeki yaygın ölçüsü olmasını sağlamışlardır.

Doğru cevap A dır.

1938-1950 sonraki yaklaşık 60 yıl boyunca Türkiye çoğulculuğa dayalı, dünyaya açık, demokratik bir sistemi kurumsallaştırma süreci içerisinde sık sık askeri müdahalelerle kesilen, buna karşılık ekonomik ve toplumsal bakımdan gelişmesini sürdüren bir görünüm sunar. Kültürel zenginlik genişler. Edebiyatta Fransız edebiyatının dışındaki edebiyat örnekleri ve giderek bütün dünya edebiyatı ile ilişkiler kurulur. Oysa destani ruh ilk dönem için geçerlidir. Doğru cevap E dir

Yapılan pek çok yasal, toplumsal ve kurumsal düzenlemenin sayılabileceği 1923-1938 arasındaki dönem Türk toplumunun en dinamik süreçlerinden birisidir. Türk toplumunu “muasır medeniyetler seviyesine” çıkaracak, hattâ daha da ileriye götürecek kolektif bir ideal yaratılmak istenmiştir.

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının ve özel olarak şiirin üzerine oturacağı düşünce zemininin karakteristiğini yeni bir oluşum içerisinde bulunan toplumun geleceğini belirleyecek kimlik önerileri oluşturur.

Doğru cevap C seçeneğdir.

II. Abdülhamid’in özellikle 1901-1908 yılları arasında öncekine göre daha sıkı bir biçimde uyguladığı sansür ve baskı yönetiminden kurtulmuş olmaktır. II. Abdülhamid, birbirinden çok farklı, hatta zıt dünya görüşlerine sahip aydınların ortak eleştiri noktasını oluşturan bir figür olduğu için, Meşrutiyet’in bu ilk yıllarında eski dönemin simgesi olarak edebiyatın en çok ele aldığı konulardan birisi haline gelmiştir. Bu, Türk edebiyatı tarihinde yoğunlukla işlenilen ilk eski-yeni dönem çatışması olarak da görülebilir. Türk edebiyatı ilk defa eski dönemin kötülenmesi ve yeni dönemin alkışlanması konusunda böylesine bir coşku göstermiştir.

Buna karşılık bu dönemde toplumda bir siyasallaşma eğilimi, örgütlü bir topluma dönüşme girişimi dikkati çeker. 1909’da anayasada yapılan bir değişiklikle
her türlü örgütlenme ve gösteri hakkı teminat altına alınmıştır.

Yine imparatorluk içerisindeki Müslüman unsurların ayrılmasını önlemek,
bunları dış politikada bir etken olarak kullanmak amacıyla II. Abdülhamid tarafından kullanılmak istenilen İslâmcılık ideolojisi de özellikle 1908’den sonra edebiyatta da temsil edilen sosyal, siyasal bir akım olarak gelişme imkânı bulmuştur.
Bu görüşün en önemli yayın organları Sırat-ı Müstakim ve Sebilü’r-Reşad adlı
dergiler olmuştur

Tanzimat’ın ilk kuşağında görülen edebiyatın
dilinin sade Türkçe olması gerektiği yolundaki görüşler ve Şemseddin Sami, Ahmed Vefik Paşa gibi edebiyatçıların Türk dili üzerinde yaptığı çalışmalar Türkçülüğün bireysel ve bilimsel öncülleri arasında sayılır.

18 Ekim 1912’de başlayan ve yaklaşık 8 ay süren Balkan savaşları Osmanlı Devleti için bir bakıma sona giden süreçteki ilk büyük darbedir.

I. Dünya Savaşı içindeki Çanakkale cephesi savaşı, bunlar arasında pek çok
açıdan ilgi çekici bir nitelik taşır. Bu savaş, Türk ordusunun en parlak başarılarından birisi oldu. ......... Ancak en önemli sonuçları Türkler açısından olmuştur. Uzun zamandır
kaybeden Türk ulusu bu savaştaki direnişi ile kendisine güvenini yeniden kazanmıştır.

İlk defa Ali Canib’in 1911’deki yazılarında kullanılan “millî edebiyat” ifadesi, kavram olarak dönem sınırı taşıyan bir akıma ad olamayacak kadar geniş olmakla birlikte, Türkçülük düşüncesinin ve uluslaşma sürecinin ortaya çıkardığı bir edebiyat anlayışı olması bakımından dikkati çeker.

Mehmed Emin’in “Cenge Giderken” şiirinden beri edebiyatımızda yansıması görülen Türkçülük anlayışı, Ziya Gökalp’in “Turan” (1911) manzumesiyle Türkiye dışındaki Türkleri de kapsayan bir hedefe yönelir.

Aynı zamanda Osmanlı’nın çözülmesiyle doğru orantılı olarak tarihin masallaştırılması, mitolojik motiflerin şiire girişi, Anadolu’nun masalsı bir mekân algısıyla işlenmeye başlanması yaygın olarak görülmeye başlanır. Süleyman Nesib’in “Altın Ordu”, Ömer
Seyfeddin’in “Yeni Gün”, “Altın Destan”, Emin Bülend’in “Bir Destandan”, Orhan
Seyfi’nin “Peri Kızı ile Çoban” başlıklı şiirleri bu eğilimin yalnızca birkaç örneğidir.

Yapılan pek çok yasal, toplumsal ve kurumsal düzenlemenin sayılabileceği
1923-1938 arasındaki dönem Türk toplumunun en dinamik süreçlerinden birisidir. Türk toplumunu “muasır medeniyetler seviyesine” çıkaracak, hattâ daha da
ileriye götürecek kolektif bir ideal yaratılmak istenmiştir. Atatürk’ün ölümüne kadarki bu dönem Cumhuriyet Devri Türk edebiyatının da ilk dönemini oluşturur.

Anayasa

Çok partili ve örgütlü bir dönem deneyimi olması

Osmanlı Devleti’nin parçalanmasının önlenmesi amacı taşımaları

Önce Arnavutların, I. Dünya Savaşı sırasında da Arapların ayrılıkçı tutum takınması