ÇOKLU ENGELLİLERİN BAKIM VE REHABİLİTASYONU - Deneme Sınavı - 22

Özel gereksinimli bireylerin eğitim almalarındaki temel amaç bireyin ihtiyaçları doğrultusunda bağımsız yaşam becerilerini kazanabilmeleridir. Doğru cevap C'dir.

Öğretilecek becerilerin seçiminde becerinin öğrenci ve ailesi açısından işlevsel olması oldukça önemlidir.

Öğrenci için öncelikli becerilerin, yani işlevsel becerilerin belirlenmesi için aşağıdaki adımlar izlenir :

Tek basamaklı beceriler başlangıcı ve bitişi kolay ayırt edilebilen becerilerdir. Yüzmek, diş fırçalamak, boncuk dizmek, çorap giymek vb. beceriler zincirleme becerilerdir.Tabela okumak tek basamaklı beceri türüdür. Doğru cevap C'dir.

Öğrencinin öğretilmesi planlanan beceri ile ilgili performansı ve beceri basamaklarını uygulamayı öğrenirken ihtiyaç duyacağı yardım düzeyini doğru belirleyebilmek için dört farklı beceri analizi yapılmaktadır.Bu analiz türleri

Yönergesine göre beceri analizi öğrenciye becerinin öğretimi esnasında kullanılacak yönergelerin aşamalandırılmasıdır. Öğretilmesi hedeflenen beceri yapısal olarak analiz edildikten sonra hangi basamaktan itibaren öğretim yapılacağına ya da hangi basamakta ne tür yardımlar sunularak öğretim yapılacağına karar verilir. Doğru cevap E'dir.

Beceri öğretim programında bulunan ögeler amaçlar,öğretim ortamı ve materyaller,pekiştirecler,öğretim zamanı, öğretimdeki ilerlemelerin kaydedilmesi,Kazanılan becerilerin sürekliliğinin sağlanması,Kazanılan becerilerin genellenmesi şeklindedir.

Birincil pekiştireçler bireyler için biyolojik olarak önem taşıyan yaşamsal gereksinimleri karşılamaya yönelik pekiştireçlerdir. Bu pekiştireçler yiyecek içecek pekiştireci ve duyusal pekiştireçlerdir. Doğru cevap B'dir.

Dokuz farklı yanlışsız öğretim yöntemi bulunmaktadır.Bunlar

Doğrudan öğretim basamakları güdüleme,model olma,rehberli uygulamalar,bağımsız uygulamalar şeklindedir. Doğru cevap B'dir.

Doğal öğretim yöntemleri öğrencinin çevresinde varolan fırsatların kullanılması ile gerçekleştirilen öğretim yöntemidir. Doğru cevap C'dir.

0-3 yaş aralığında birey kişi ve olaylarla etkileşime girerek deneyim kazanır. Bu yaşta en hızlı gelişim gösterilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Çoklu engelli bireyler için kişisel bakım beceri öğretim programı geliştirme ve uygulama aşamasında, aşağıda sıralanan kriterler göz önünde bulundurulmalıdır:

Ekip üyeleri ile işbirliği içinde olmak

Bireyin içinde bulunduğu kültüre, yaş ve gelişim düzeyine uygun, aynı zamanda sosyal olarak geçerli öğretim süreçlerine yer vermek

Akranları sürece dâhil etmek

Uyarlamalara yer vermek

Etkili bir değerlendirme sürecine yer vermek ve değerlendirme sonuçlarını kullanmak

Öğretim için uygun ortamları ve süreleri belirlemek

Etkili bir öğretim yöntemi seçmek Doğru cevap A'dır.

Çoklu engellilere kişisel bakım becerilerinin öğretiminde, bireye hizmet sunan diğer alan uzmanlarının da önemli rolleri bulunmaktadır. Bu uzmanlar; fizyoterapistler, dil ve konuşma terapistleri, iş ve meslek terapistleri, okul hemşireleri olarak sıralanabilir. Doğru E'dir.

İş ve meslek terapistleri günlük yaşam etkinlikleri alanında uzmanlaşmıştır. Günlük yaşam  etkinlikleri arasında kişisel bakım becerileri ile bu becerilerin gerçekleştirilmesinde önemli yeri olan küçük kas gelişimi de yer almaktadır. Bu uzmanlar kişisel bakım becerilerinin öğretiminde kullanılacak beceri analizi basamaklarının oluşturulmasında rehberlik edebilirler. Doğru D'dir.

Fizyoterapistler çoklu engelli bireylere kişisel bakım becerilerinin öğretiminde; araç-gereç uyarlamaları ve bireye uygun duruşun (postür düzenlemesi) verilmesi konusunda destek olurlar. Doğru cevap A'dır.

Çoklu engelli bireylere kişisel bakım becerilerinin öğretiminde yer verilebilecek uyarlamalar şu şekilde sıralanmıştır:

 Doğru cevap E'dir.

Çoklu engelli birey için öncelikli kişisel bakım becerisi seçildikten sonra ekip, öğrenme ortamları ve öğretim takvimi ile ilgili çeşitli sorularla karşı karşıya kalmaktadır. Bu sorular şunlardır:

Hedeflenen kişisel bakım becerisi nerede öğretilecek? (doğal ortam veya klinik ortam vb.)

Beceri öğretimi sırasında kişisel mahremiyet sağlanabilecek mi? (örneğin banyo yapma becerisi akranlardan uzakta veya yalıtılmış öğretimle mi gerçekleştirilecek?).

Beceri ne zaman öğretilecek? (becerinin gerçekleştiği doğal zamanlarda mı, yoksa doğal olmayan zamanlarda mı?).

Beceri hangi sıklıkla öğretilecek (doğal sıklığında mı, yoksa yoğunlaştırılmış şekilde mi)? Doğru cevap E'dir.

Öğrenmenin dört temel aşaması bulunmaktadır. Bunlar; edinim, akıcılık, kalıcılık ve genelleme olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Kalıcılık aşaması: Çoklu engelli birey hedeflenen kişisel bakım becerisinde uzmanlaştığında öğretmen daha az müdahaleci yöntemler kullanmalı ve bireyin beceriyi bağımsız olarak sergileyebilmesine fırsat sunmalıdır. Kalıcılık aşamasında kullanılan az müdahaleci stratejiler; öğretmenlerin varlıklarını tamamen silikleştirmelerine olanak tanımaktadır. Öğretmenler, kalıcılık aşamasında öğretimi tamamen silikleştirmek ve öğrencinin beceri performansını bir rutine bağlayabilmek için aşağıda sıralanan yolları kullanabilir. Doğru cevap C'dir.

Yemek yeme becerilerinde gelişimsel olarak ağzı doluyken konuşmak yer almaz. Doğru cevap C'dir.