ÇOKLU ENGELLİLERİN BAKIM VE REHABİLİTASYONU - Deneme Sınavı - 14

Doğru cevap A seçeneğidir.

Doğru cevap B'dir.

Söz konusu ifade ev konuşmasını açıklamaktadır. Doğru seçenek B'dir.

Öncül düzenleme davranışın ortaya çıkması öncesinde yapıldığı için yanıt E şıkkıdır.

Yetersizliği olan bireylerin eğitimin genel amacı bireylerin günlük hayatlarında bağımsız bireyler olabilmeleridir.

Yetişkin ve çocuk arasındaki etkileşimlere dayalı olan fırsat öğretiminin temel amacı, dilin daha fazla kullanılması ve iletişim becerileri geliştirmenin desteklenmesidir.

Yanlışsız öğretim formatında uygulanan ayrık denemelerle öğretim yönteminin (a) Beceri yönergesinin sunulması, (b) İpucunun sunulması, (c) Öğrencinin tepkide bulunması, (d) Davranış sonrası uyaranların sunulması ve (e) Denemeler arası süre olmak üzere beş temel aşaması bulunmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Tepki ipuçlarının kullanıldığı yanlışsız öğretim yöntemleri sekiz grupta ele alınmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Eş zamanlı ipucuyla öğretim yönteminde hedef uyaran ve hemen ardından birey ve çalışılan beceri için belirlenen kontrol edici ipucu sunulmaktadır. Birey kontrol edici ipucunu model almaktadır. Eş zamanlı ipucuyla öğretim yönteminde tek bir ipucu türü kullanılmakta ve her denemede ipucu sunulmaktadır. Doğru cevap A’dır.

İpucunda silikleştirme dört yolla yapılabilir bunlar; İpucunun yoğunluğu, yeri, sayısı ve ipucunun türüdür. Doğru cevap E’dir.

Birey deneme sırasında doğru  tepkide bulunursa eğitimci ipucunu  silikleştirme sürecini başlatmalıdır.  Doğru cevap E’dir.

İpucunun giderek arttırılmasıyla öğretim yönteminde öğretim oturumundaki her denemede bireye hedef uyaran sunulur ve bağımsız olarak tepkide bulunması beklenir. Birey belirlenen yanıt aralığında (genelde 3-5 saniye) tepkide bulunmaz veya yanlış tepkide bulunma eğiliminde olursa önceden planlanmış ipucu sunulur. Birey bu ipucu sunulduktan sonra yine tepkide bulunmaz veya yanlı tepkide bulunma eğiliminde olursa bir sonraki ipucu sunulur. Doğru cevap E'dir.

Gömülü öğretim yönteminin sağladığı avantajlar dört ana düşünce etrafında toplanmaktadır. İlk olarak öğretim denemeleri devam eden etkinlik veya rutinlerin içine gömüldüğü için doğal sınıf ortamında çok büyük değişiklikler gerektirmemektedir. İkinci önemli avantaj çocuğun katılımını ve öğrenme motivasyonunu artıran ilgilerinin / tercihlerinin temel alınmasıdır. Üçüncü önemli avantaj öğretimin doğal sınıf ortamında gerçekleştirilmesinin çocuğun öğrendiği becerileri bağımsız olarak kullanma olasılığını artırmasıdır. Dördüncü olarak, öğretmen gün içerisinde farklı etkinlikler içerisinde yani öğrenme hedefini gömülü öğretimle sunabilir. Böylece çocuk öğrendiği beceriyi farklı ortamlarda sergileme şansına sahip olur. Doğru cevap D’dir.

Doğumdan 3 yaşa kadar ve 3-6 yaş arası olmak üzere iki versiyonu  bulunur.

Çok engelli bireyler için uygun eğitim ortamlarına ilişkin görüşlerin iki grupta toplandığı görülmektedir. Bu yaklaşımlardan biri çok engelli bireylerin ayrı ortamlarda, gereksinimlerine göre düzenlenmiş eğitim içerikleri, özel yetiştirilmiş öğretmenler ve uyarlanmış öğretim materyalleri ile öğrenimlerine devam etmeleridir. Çok engellilerin eğitim ortamlarına ilişkin ikinci yaklaşım ise genel eğitim sınıflarında akranları ile bir arada eğitimlerine devam etmeleri yönündedir (Çetin, 2016). Bu yaklaşıma göre kaynaştırma ortamları, çok engelli bireyler için en uygun eğitim ortamı olarak görülmektedir (Garner ve Campbell, 1987; Freeman ve Alkin, 2000; Changnoon, 2000’den akt. Çetin, 2016). Ağır ve çoklu engele sahip bireylerin genel eğitim ortamlarında akranlarıyla kuracakları olumlu sosyal ilişkilerden büyük oranda fayda sağladıkları belirtilmektedir (Mastropieri ve Scruggs, 2000).

1962 yılında ABD’de geliştirilen ve ülkemizde de geniş kabul görmüş olan High Scope Projesi öğretimde günlük rutinlerin öneminin altını çizer. Başlangıçta olumsuz sosyo ekonomik çevrelerden gelen çocukları desteklemek için geliştirilmiş olan program, günümüzde tüm okul öncesi dönemdeki bireyleri kapsayacak şekilde genişlemiştir. Doğru cevap A'dır.

Özellikle yetersizliği olan bireylerde eğitimin en kapsamlı amacı bireylerin günlük hayatlarında bağımsız bireyler olabilmeleridir (McCornick, 2014). Bu nedenle bireylerin öğretim hedefleri belirlenirken işlevsel beceriler seçilmesi büyük önem taşır. Edinilen becerilerin günlük yaşama aktarılabilmesi için değerlendirmenin de günlük yaşam rutinleri içerisinde yapılması önerilmektedir. Wolery (2000), hedef belirlerken bireylerin günlük yaşam rutinlerine uygun beceriler seçilmesini, bu becerilerin günlük rutinler içerisinde öğretilmesini ve değerlendirilmesi gerektiğini ifade etmektedir (Wolery, 2000’den akt. McCormick, 2014). Bireyler, öğrenme hedeflerine ulaşmak için akranlarından ayrılmamalıdır. Bu nedenle planlama yapılırken seçilen hedefler ve öğretim yöntemlerinin bireyin günlük yaşam rutinleri ile örtüşmesi göz önünde bulundurulmalıdır (McCornick, 2014).

Günlük etkinlikler gerçekleştikleri yere göre iç mekân ve dış mekân etkinlikleri olarak iki grupta ele alınabilir. İç mekân etkinlikleri düşünüldüğünde özel gereksinimli bireylerin bağımsız yaşama erişmelerinde en önemli becerilerin ev ortamında gereksinim duyacakları kişisel hijyen, giyinme, beslenme gibi temel beceriler olduğu görülmektedir (Martin, Haya ve Carro, 2013). Doğru cevap C'dir.

Öğretimin doğal ortamda gerçekleştirilmesini öneren araştırmacı ve uygulamacılar, birey için belirlenen hedeflerin günlük yaşam rutini içerisinde, içinde bulunduğu doğal çevrenin koşullarına uygun olarak doğal etkinlikler yoluyla öğretilmesini savunmaktadır. Doğal öğrenme ortamları, çocuğun ilgisini temel aldığı için çocuk tarafından da istenen davranışların öğretimi söz konusudur (Noonan ve McCormick,2013).

Gömülü öğretim oturumlarının planlanması ve uygulanması için önerilen yedi aşama bulunmaktadır (Sandall ve Schwartz, 2008).
(i) Öğretimsel hedefin belirlenmesi ve bu hedef için ölçüte karar verilmesi
(ii) Çocuğun var olan performans düzeyinin belirlenmesi amacıyla başlama düzeyi verisi toplanması
(iii) Öğretim oturumlarının uygun bir şekilde içine gömülebileceği etkinlik, sınıf rutini veya öğrenme köşelerinin belirlenmesi
(iv) Öğretimsel etkileşimlerin planlanması
(v) Açık yönergeler, çocuğun tepkisini ve geri bildirimi içerecek şekilde öğretimin planlandığı gibi uygulanması
(vi) Öğretim sürecinde çocuğa sunulan fırsatların kaydedilmesi
(vii) Belirli aralıklarla hedeflenen be