ÇOKLU ENGELLİLERİN BAKIM VE REHABİLİTASYONU - Deneme Sınavı - 9

Şıklarda verilenlerin tamamı çok engelli bireylerin yaşadıkları problemlerdendir

Çoklu engelli bireyin yaptığı pratikler sayesinde öğrenme performansında kalıcı değişiklikler meydana gelmesine motor öğrenme denir.

Şıklarda verilenlerin tamamı çok engelli bireylerin fiziksel gelişim özelliklerindendir

Şarkı söyleme çok engelli bireylerin davranışsal özelliklerinden değildir.

Bu gelişim üzerinde etkili olan iki önemli faktör mizaç ve bağlılıktır. Birey genetik altyapısında getirdiği mizacı ile günlük hareket seviyesini, düzenini, çevreye uyumunu ve sosyal etkileşimlerini belirler. İkinci faktör olan bağlılık aile ile çocuk arasında yaşanan bağdır. Bu bağ çocuğun çevre ile kurduğu iletişimini etkiler. Özellikle anne ile bebek arasında kurulan bağ bebeğin çevre ile etkileşimini yakından etkilemektedir.

Çoklu engellilerin ortak özellikleri farklılıklarından azdır. Tıbbi problemler, sözel dili anlamada güçlük, sınırlı ilgi, algılama ve hafıza güçlükleri, düşük benlik algısı, fiziksel hareketlerde güçlük ve günlük yaşam becerilerinde desteğe ihtiyaç duyma olarak ortak özellikler sayılabilir. Doğru yanıt C’ dir.

Çoklu engellilerle çalışan eğitimcilerin bu bireylerin yaşayabilecekleri sağlık problemleri konusunda hassas olmaları gerekmektedir. Aileler hem yaşadıkları stres hem de çok engelli bir bireyle sürekli beraber olmalarından dolayı hastalıkların belirtilerini fark edemeyebilirler. Bu durumda eğitimcilerin ailelere uyarıda bulunması gerekmektedir. Doğru yanıt A’ dır.

Çoklu engellilerin fiziksel yetersizliklerinden dolayı kas kontrolü sınırlıdır. Bu sınırlılık da yeme, giyinme, soyunma, diş fırçalama, saç tarama ve tuvalet becerileri gibi özbakım becerilerini bağımsız gerçekleştirmelerini zorlaştırmaktadır. Doğru yanıt B’ dir.

Bireyin çevresini keşfetmesi, fiziksel gelişimine paralel olarak ilerleyen motor gelişimi ile başlar. Motor gelişim, bireyin hayatı boyunca sergilediği motor davranışlarındaki değişikliktir. Bireyin fiziksel olarak büyümesi ve merkezî sinir sisteminin gelişimine paralel olarak organizması isteme bağlı hareketlilik kazanır. Birey hareketlilik kazandıkça çevresini tanımaya çalışır. Her tanıma fırsatında bireyin duyu organları, zihin becerileri ve kasları birlikte çalışır. Doğru yanıt B’ dir.

Uygun olmayan davranışların azaltılmasında aile bireyleri kimi zaman çaresiz kalabilmektedir. Bu durumda eğitimcilerin davranışın ortaya çıkma nedenlerini araştırması gerekmektedir. Ayrıca bu davranışlarının özelliklerini anlamanın en iyi yolu davranışı çok iyi irdelemek, bu davranışın bireye ne kadar ilginç geldiğini kavramak ve bireyin diğer davranışlarıyla karşılaştırılması gerekir. Bu durumda bazen ailelerin üstesinden gelemeyeceği bir hal alabilmektedir. Bu tür durumlarda öğretmen ya da bir uzmandan bir an önce destek almak davranışların kronikleşmeden önlemlerin alınması için önemlidir. Doğru yanıt D’ dir.

Sosyal ve duygusal gelişimin yaşam boyu devam eden bir süreç olmasına karşın en hızlı geliştiği dönem 0-3 yaş aralığıdır. Bu dönemde birey çevresindeki kişi ve olaylarla etkileşime girerek deneyim kazanır. Bu gelişim üzerinde etkili olan iki önemli faktör mizaç ve bağlılıktır. Birey genetik altyapısında getirdiği mizacı ile günlük hareket seviyesini, düzenini, çevreye uyumunu ve sosyal etkileşimlerini belirler. İkinci faktör olan bağlılık aile ile çocuk arasında yaşanan bağdır. Bu bağ çocuğun çevre ile kurduğu iletişimini etkiler. Doğru yanıt E’ dir.

Bebeğin dünyaya gelişi ile dış dünyayı anlamlandırma çabası başlar. Bu çaba bebeğin duyu organları ve içsel zihin süreçleri olarak tanımlayabileceğimiz biliş ile yürütülür. Bilişin içeriği dikkat, algı, bellek, okuma-yazma, problem çözmeden oluşmaktadır. Doğru yanıt A’ dır.

Bebek ilk olarak kendi vücuduna odaklanır. Yaptığı emme ve dokunma hareketleri ile kendisini tanımaya başlar. Daha sonra dış dünya ile kendi vücudu arasında bağlantı kurmaya başlar. Bu ilişki bebeklik döneminde kullanılan kıyafet, eşya ve oyuncaklar aracılığıyla gerçekleşir. Son olarak bebek nesneler, resimler, kelimeler gibi sembollerle kendisini dış dünyaya karşı temsil eder. Doğru yanıt C’ dir.

Çoklu engelliler yaşadıkları sınırlı dil gelişimi yüzünden kendileri de alternatif iletişim yolları geliştirebilirler. İfade edebildikleri birkaç sesi ya da kelimeyi farklı tonlarda söyleyerek farklı ihtiyaçlarını aktarmaya çalışırlar. Ayrıca el kol hareketleri, jest ve mimikleri ve işaretleri ile çevresine birçok mesaj verebilirler. Doğru yanıt D’ dir.

Çok engelli bireyler konuşmayı anlamlı bir şekilde kullanmada sınırlılıklar gösterebilirler. Bu sınırlılığı aşmak için de çok engelli bireyler göz hareketleri, dokunma, yüz ifadeleri, mimikler, bilgisayar ya da konuşmayı destekleyici cihazlar kullanabilmektedirler. Doğru yanıt E’dir.

Çoklu engellilerin yaşadıkları problemler; görme ve işitme problemleri, epilepsi nöbetleri, yarık damak/dudak, kalp hastalıkları diyabet, hemofili, multiple skleroz (MS), eklem hastalıkları, uyku bozuklukları, kabızlık, obezite, diş yapısının bozulması gibi birçok hastalık çeşitli araştırmalarda belirtilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Fiziksel gelişimin en hızlı olduğu dönem bebeklik dönemidir. Bu dönemdeki gelişim gelecek yıllardaki gelişimin temelini oluşturur. Doğru cevap A'dır.

Çoklu engelli bireyler hareket etme, yürüme, tutma, kavrama,
beslenme gibi motor becerilerin sergilenmesi gereken durumlarda normal
gelişim gösteren bireylerden düşük performans sergiler. Doğru cevap C'dir.

Çoklu engellilerin bir kısmı ilgi ve ihtiyaçlarını normal gelişim gösteren bireyler gibi gösteremedikleri için farklı davranış kalıplarıyla kendini ifade etmeye çalışabilir. Bu davranışlar kimi zaman sallanma, elini yüzünün
önünde sallama, parmak emme, diş gıcırdatma gibi davranışlar olabilir. Kimi zaman ise ısırma, kendine sert bir cisimle vurma, kemirme gibi kendine zarar
verici davranışlar olabilir. Doğru cevap E'dir.

Sosyal ve duygusal gelişimin üzerinde etkili olan iki önemli faktör
mizaç ve bağlılıktır. Birey genetik altyapısında getirdiği mizacı ile günlük hareket seviyesini, düzenini, çevreye uyumunu ve sosyal etkileşimlerini
belirler. İkinci faktör olan bağlılık aile ile çocuk
arasında yaşanan bağdır. Doğru cevap B'dir.