Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Teknoloji

Bir olayın büyüklüğünü iki boyutta renk olarak gösteren bir
veri görselleştirme tekniğidir

Nesnelerin interneti, fiziksel nesnelerin birbirleriyle veya
daha büyük sistemlerle bağlantılı olduğu iletişim ağıdır.

Tarihte belki CBS konusunda görebileceğimiz ilk çalışma 1832 yılında Paris’te başlayan kolera salgını
ısı haritasını yapan Charles Picquet’in çalışması olmuştur.

1. Coğrafi Bilgi Sistemleri’nde öncü dönem: 1950’lerin ortalarından yaklaşık 1970’lerin ortalarına kadar
2. Coğrafi Bilgi Sistemleri’nde hükümet destekli deneysel dönem: 1970’lerin ortalarından başlayıp 1980’lerin başlarına kadar
3. Coğrafi Bilgi Sistemleri’nde ticari dönem: 1980’lerin başından 1990’a kadar
4. Coğrafi Bilgi Sistemleri’nde kullanıcı hâkimiyeti dönemi: 1990’da başlayan ve 1990’ların ortalarına kadar

Farklı temaları temsil eden veri seti katmanlarının birbirleri
ile ilişkilerini tanımlamak için kullanılan bir CBS yöntemidir

Bir ağ hâlinde birbirleriyle örtüşmeyen üçgenlerin üç boyutlu koordinatla ile düzensiz dağıtılan düğümlerin ve çizgilerin fiziksel bir araziyi tanımlayan vektörel bir gösterimdir

Kanada ve Spartan havayollarının katkıları
ile 1963 yılında Coğrafi Bilgi Sistemlerini yaptığı
katkılardan ötürü “CBS’nin babası” olarak bilinen
Roger Tomlison’a ait olan Kanada Coğrafi Bilgi
Sistemleri (CGIS)’dir

Tarihte kullanılan ilk uzaktan algılama yöntemi olan fotogrametri fotoğraflardan
cismin geometrik özellikleri hakkında bilgi edinilmesidir

CBS’de toplama, çıkarma vb. cebirsel işlemleri kullanarak benzer boyutlardaki iki veya daha fazla raster katmanının yeni bir raster katmanı oluşturmasına izin veren bir dizi işlemdir.

1. Coğrafi model ve örüntülerin oluşturulmasında kullanılan yaklaşımların geliştirilmesi.
2. Coğrafi modellemenin tahmin ve doğruluk analizlerinin hem tek olarak hem de kullanılan her bir veri seti için ayrı olarak analiz edilebilmesi
3. Coğrafi problemler hakkında daha derin ve doğru bilgiler elde edilebilmesi için kural çıkarımı ve faktör duyarlılığı testlerini yapmak

• Hacim olarak büyük olma,
• Hızlı olmalı,
• Belirli bir şablona uyma zorunluluğunun olmaması,
• Doğru olma

1. Hadoop Common: Temel hadoop kütüphanelerini barındırır. Java kütüphaneleri ve OS seviyesi scriptleri barındırmaktadır.
2. Hadoop YARN: Küme kaynak yönetimi ve iş zamanlama iskeletidir
3. Hadoop Distributed File System (HDFS™): Yüksek çıktı hızına sahip dağıtık dosya yapısı
4. Hadoop MapReduce: Büyük Veri setleri için paralel programlama iskeleti

Nesnelerin İnterneti olgusu belli standart haberleşme protokolleri yardımı ile fiziksel ve sanal
cihazların birbirleri ile haberleştiği global bir ağı
anlatmak için kullanılmaktadır. Nesnelerin interneti ev aletlerinden, giyilebilir cihazlara, akıllı şehirlere, akıllı trafik sistemlerine ve akıllı binalara kadar uzanan geniş bir yelpazeyi oluşturmaktadır.

1. Değiştirilemez: Blokzincir üzerindeki bilgiler değiştirilemez.
2. Dağıtıklık: Blokzincirde merkezi bir otorite yoktur. Bütün sistem dağıtık bir yapı üzerinde
koşmaktadır. Bu sayede sistemin çökme olasılığı düşmektedir. Her bir paydaş ağın tüm verisinin bir kopyasına sahiptir. Bu nedenle sistem içerisinde kötü niyetli değişiklikler olmaz.
3. Güvenli: Belli bir otorite olmadığı için hiçbir paydaş ağın özelliklerini kendi isteğine göre
şekillendiremez. Bütün veriler hashlenmektedir, bu sayede veri üzerinde değişiklik yapmak imkansızlaşmatadır.
4. Uzlaşı: Her bir Blokzincir ağının karar verme sürecinde kullandığı uzlaşı yöntemidir. Çok çeşitli uzlaşı yöntemleri vardır

Değişken uzunluktaki veriyi sabit uzunlukta veriye dönüştüren algoritmalara hash
denir. Hash algoritmaları tek yönlüdür yani kaynak veriye geri dönüş mümkün değildir

Şu ana kadar Coğrafi Bilgi Sistemleri’nin Blokzincir teknolojisinden yararlandığı en temel alanlar sağlık, tapu kadastro sistemleri ve tedarik zincirleridir. Örneğin Hindistan arazi sahtekarlığının önüne Blokzincir teknolojisini kullanarak geçmeye çalışmaktadır.

1. Sensörler (Algılama Katmanı): Nesnelerin fiziksel dünyadan çeşitli (hız, sıcaklık, nem, titreşim vb.) verileri toplayan ünitelerin olduğu bölümdür.
2. Ağ Katmanı: Sensörlerin topladıkları verileri güvenli bir biçimde ilgili uygulamaya yönlendiren bölümdür.
3. Uygulama Katmanı: Sensörlerin topladıkları verilere göre karar alan ve ilgili hizmetlerin verilmelerini sağlayan katmandır.

Yapay sinir ağları (YSA), insan beyninden esinlenerek geliştirilmiş bir bilgi işlem teknolojisidir.
YSA ile basit biyolojik sinir sisteminin çalışma şekli taklit edilir nöron hücrelerinin ve bu hücrelerin
birbirleri ile arasında kurduğu sinaptik bağın bir dijital modeli oluşturulur.

TIGER dosya sistemi yollar, demiryolları, nehirler, göller, siyasi sınırlar gibi coğrafi özellikleri saklamaya yarayan bir veritabanı yapısıdır. TIGER dosyaları içerisinde öznitelik verileri yoktur.

ISO/TC 211 standart serisinde “coğrafi verilerin veya coğrafi bilgilerin toplanması, dağıtılması, depolanması, analizi, işlenmesi, sunulmasıyla ilgili disiplin” olarak tanımlanır.