Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Ticarette Kullanımı

Ticaret malların, hizmetlerin, bilgilerin ve sermayenin ulusal ya da uluslararası düzeyde iletimidir.

Küresel ölçekte iki tür ticaret yapılabilir. Bunlar ithalat ve ihracattır.

Küresel ticaretin en önemli özelliği ticaret hacminin giderek büyümesidir. !870’lere kadar dünyada üretilen ürünlerin yalnızca %10’u ihraç edilmekteyken günümüzde ihraç edilen malların oranı %25’tir.

Ticaret faaliyetleriyle birlikte yer değiştiren unsurlar beş grupta toplanabilir. Bunlar (a) doğal kaynaklar, (b) beşeri kaynaklar, (c) sermaye, (d) bilgiye dayalı kaynaklar ve (e) altyapıdır.

İnsan kaynakları ve beşeri kaynakların yer değiştirmesi esas olarak işgücü ile ilgilidir. İşgücünün miktarı, eğitim durumu, niteliği (vasıflı ya da vasıfsız) ve işgücü maliyetleri insan kaynaklarıyla en önemli faktörlerdir.

Bilgiye dayalı kaynaklar araştırma geliştirme faaliyetleri ile teknolojik destek ve yenilikleri kapsar.

Dijital çağda şirketler ve hükumetler inovasyon ve teknolojik iyileştirme yoluyla büyümeyi hızlandırmayı amaçları politikalar benimsemektedir.

Coğrafik bilgi sistemlerinin ticaret faaliyetlerindeki kullanımı üc grup altında ele alınmaktadır. Bunlar (a) tesis ve üretim, (b) ulaştırma ve lojistik ve (c) Pazar ve tüketim.

Herhangi bir ürünün ticaretinin gerçekleşebilmesi için öncelikle o ürünün üretilmesi gerekir. Dolayısıyla, üretim ticaretten önce gelir. Bununla birlikte, herhangi bir ürünün üretilebilmesi için de bir takım mal ve hizmetlere ihtiyaç vadır. Bu unsurların bir ülkede bu şekilde bulunmaması ise onların farklı ülkelerden satın alınmasını yani ithal edilmesini gerektirebilir.

Üretim gibi ticarette ulaşım ve taşımacılık da çok önemli bir yer tutar. Ulaştırma ticaretin olmazsa olmaz bileşenlerindendir. Ticaretin bütününün coğrafya yakından ilişkisi vardır. Ulaştırma ise, coğrafi bilgi teknolojilerine en bağımlı ticaret bileşeni olarak ifade edilebilir. Çünkü, sizin de hemen tahmin edebileceğiniz gibi, ulaştırma kapsamında alınan kararların çoğu coğrafi verilere dayalı olarak alınır. Örneğin, gerçek zamanlı trafik analizleri, duraklamaları azaltmaya yönelik yakıt tasarrufu sağlanması konularında planlamalar yapılır. Aynı zamanda ürünlerin zamanında tüketiciye ulaşması açısından da ulaşım ve coğrafi bilgi verileri önemlidir.

Ulaşım maliyetlerini kontrol etmek ve sistemde sunulan kolaylıklardan yaralanabilmek üzere pek çok ülkede ulaşım ve otoyollar için aktif olarak coğrafi bilgi sistemleri kullanılmaktadır. Örneğin, coğrafi bilgi sistemi verileri büyük ölçekli trafik simülasyonu için işlevsel yol modellerine dönüştürülebilmektedir. Coğrafi bilgi sistemi kullanılarak dünya genelindeki yol ağları özniteliklere sahip çoklu çizgiler olarak modellenebilir. Özellikle yakın dönemde geliştirilerek yaygınlaşması beklenen insansız araçlar düşünüldüğünde bu modellemeler büyük önem taşımaktadır. Trafik kazaları is dünyada en önemli ekonomik problemlerdendir. Kazalarla mücadele ancak kazaları iyi tanıyarak başarıyla gerçekleştirilebilir. Dolayısıyla, coğrafi bilgi sistemi kullanılarak trafik kazası bilgi yönetimi, kaza analizlerinin yapılmasında mekânsal bir bakış açısı sağlar. Örneğin kaza geçmişi analizlerine bağlı olarak nakliye firması önemli güvenlik sorunlarını belirleyebilir ve olaysı trafik kazalarını önleyebilecek stratejiler geliştirebilir.

Map Data ürünleri coğrafi bilgi sistemi verilerinin lider sağlayıcılarından mekânsal bilgi teknolojileri şirketlerinden birinin amiral gemisi olarak kabul ettiği ürünlerdir. Bu ürün dünyanın en büyük ve en kapsamlı veri kümelerinden biridir. Kuzey Amerika ve Avrupa’da her beş araç içi navigasyon sisteminden dördünde bu ürün kullanılmaktadır. Bu sistem ile harita bilgilerine uygun fonksiyonel bilgilere ulaşılmaktadır.

Küresel ilişkilerin en önemli özelliklerinden birisi her geçen gün artan rekabettir. Rekabetin artması birçok firmayı müşterileri ile ilişkilerini yönetmede yeni yollar bulmaya yöneltmektedir. Bu anlamda olası pazarları analiz etmeye olanak sağlayan teknolojiler giderek önem kazanmaktadır. Pazar analizinin işlevi pazarı anlamaktır. Bu analizde müşteri bilgileri kullanılır. Bu bilgilere dayalı olarak rekabet gücünü arttırmayı hedefler.

Müşteriler ve tedarikler arasındaki önemli hedef bir yere ya da kişiye ürün ya da hizmet götürmektir. Dolayısıyla, başarılı bir pazarlama stratejisi için firmaların müşterilerinin coğrafi-demografik özelliklerini iyi bilmeleri gerekir. Coğrafi demografik özelliklerin iyi bilinmesi müşteriler  ile tedarik arasındaki hedeflenen ilişkimin kurulmasında önemli bir araçtır.

Ticari firmalar coğrafi bilgi sistemlerini kullanarak hem nitel hem de nicel analizler yapabilirler. Bu analizler arasında hizmet alanı analizi, en uygun yer analizi, en uygun rota analizi, kümelenme analizlerini yapabilirler.

Ticari firmalar verimliliklerini arttırmak üzere gerçekleştirdikleri analizlerini üç kategoride yapabilirler. Bunlar tedarik zinciri yönetimi, filo yönetimi ve ticaret alanının belirlenmesi kategorileridir.

Tedarik zinciri yönetiminin amaçları dört grupta toplanabilir. Bunlar; (a) müşteri memnuniyetini sağlamak, (b) ürün hatalarını azaltmak, (c) stok maliyetlerini azaltmak ve (d) faaliyet maliyetini azaltmaktır.

Tedarik zinciri yönetimi hammaddenin temin edilmesinden onun üretime ve dağıtımına kadar bir değer zincirinde yer alan tedarikçi, üretici dağıtıcı, perakendeci ve müşteriler arasında mal, para ve bilginin yönetimi olarak tanımlanır.

Filo yönetimiyle ilgili teknolojiler otobüs ve otomobillerden oluşan taşımacılık acenteleri, kuryeler, dağıtım şirketleri, kolluk kuvvetleri ve yerel yönetimler tarafından kullanılmaktadır.

Ticaret alanı bir topluluğun müşterilerinin çoğunu oluşturduğu coğrafi alandir. İki tür ticaret alanı vardır: (a) gündelik tiaret alanı ve (b) hedefe yönelik ticaret alanı.