COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNE GİRİŞ

CBS bileşenleri beş ana başlık altında toplanabilir:

Personel, Yöntem, Donanım, Yazılım ve Veri. Kurulan sistemin başarılı olabilmesi için beş temel CBS bileşeninin denge içinde çalıştırılması ve bileşenlerden birinin olmaması durumunda diğer bileşenlerin çalışamayacağının unutulmaması gereklidir. Dolayısyla işletim bir bileşen değildir.

CBS yazılımları veri girişini, verinin saklanmasını, yönetimini, koordinat sistemi dönüşümlerini, konumsal analizleri yapabilmenin yanı sıra birbirinden farklı birçok yöntemi entegre bir yapıda sunabilmektedir. Doğru cevap C'dir.

CBS ağ analizleri ile hizmet yönetimi ve otomatik haritalama alanlarında abone hizmeti sunan kurum ve kuruluşlara görsel analiz desteği sağlamaktadır. Örneğin elektrik, su ve gaz dağıtım kuruluşlarının şebeke yönetiminde kullanılabilmesinin yanı sıra o kuruluşların abone yönetim bilgi sistemleri ile entegre edilebilir. Böylece acil durumlarda elektrik, su ve gaz şebekelerinde hangi vanayı veya şalteri kapatırsam istenilen bölgedeki elektrik, su ve gazı kesebilirim sorularına yanıt bulunabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Toprak Haritaları CBS'nin tarım uygulamalarında kullanımına örnek teşkil eder. Doğru cevap E'dir.

Deprem Risk Analizleri yerbilim uygulamalarına örnek teşkil eder. Doğru cevap A'dır.

CBS sayısal arazi modeli kullanarak doğal afetler için tehlikeli zonları, görülebilirlik, eğim, bakı, kapsama alanları gibi analizleri gerçekleştirebilir. Deprem, sel gibi doğal afetlerin, yükseklik verileri ile ilgili olan risk haritaları yüzey analizleri ile yapılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

CBS uydu ve hava fotoğraflarını da kullanarak, belirli bir lokasyonda veya böl- gede zaman içerisinde nelerin değiştiğini veya farklı tarihler için var olan sayısal haritaları karşılaştırarak toprak yapısı, arazi kullanım, nüfus yoğunluğu, bitki örtüsü vb. değişiklikleri ve değişim nedenlerini zamana bağlı konumsal değişiklik analizleri ile inceleyebilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Tematik Harita, altlık harita üzerinde o bölge ile konumsal olarak ilişkili her konuda bilgi aktaran, veri sınıflarına göre renklendirilmiş, tonlanmış veya taranmış basit haritadır. İllere göre nüfus yoğunluğu, eğitim durumu, bölgesel ölçekte toprak, hava ve su kirliliği, hava sıcaklığı haritaları tematik haritaya örnek olarak gösterilebilir. Doğru cevap B'dir.

Jeolojik haritalar yerbilimleri uygulamalarına örnek teşkil eder. Doğru cevap D'dir.

CBS’nin babası olarak tanınan Roger Tomlison tarafından, 1963 yılında Kanada Coğrafi Bilgi Sistemi kurulmuştur.

Topoloji CBS bileşenlerinden biri değildir.

Ağ (şebeke) Analizleri acil durumlarda, itfaiye, ambulans ve polis araçlarına yol gösterici olarak kullanılmaktadır.

Bir şehrin gelişiminin izlenmsei için Zamana Bağlı Konumsal Değişiklik Analizleri kullanılmaktadır.

CBS’yi kurabilmek ve işlevselliğini sağlamak için en temel bileşen muhakkak ki veridir.

Bir kentte yeni açılması düşünülen sağılık merkezinin en uygun konumu bulmak için Yer Seçimi Analizleri kullanılmalıdır.

Erozyon Risk Analizleri CBS'nin kullanım alanlarından tarım uygulamalarından biri değildir.

İklim Bilim Çalışmaları CBS'nin kullanım alanlarından çevre uygulamalarından biridir.

Şehir Bölge Planlama Çalışmaları CBS’nin uygulama bazlı kullanım alanlarından Kamu Uygulamaları kapsamına girmektedir.

Gözlem veya deney sonucunda elde edilen değerlerin işlenmemiş haline veri denir.

Bilgiyi sayısal veriye dönüştürmek için 0 ve 1 sayılarının diziliminden oluşan ikili yapıda kodlamak gerekmektedir.