COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNE GİRİŞ

Genellikle kişilerden kaynaklanan ve dikkatsizlikler sonucu meydana gelen hatalara Kaba Hatalar denir.

Ölçü doğrusuna inilen iz düşüm doğruların uzunluğu 30 metreyi geçmemelidir.

Bir Karenin iç açıları toplamı 360 derecedir.

Ölçüm dizisindeki kesin değer ile ölçüm değerleri arasındaki farkların toplamı [VV]=0 olmalıdır.

Kırık hatlarla çevrilmiş bir alanın, açı ve kenarlarının ölçülmesi suretiyle yapılan bir nokta tespit yöntemine Poligon denir.

Dönüm terimi 1000 metrekareye karşılık gelmektedir.

Bir çemberin 6400’e bölünmesi sonucu oluşan merkez açısına milyem denir.

En tehlikeli hata türü Tesadüfi (Düzensiz) Hatalardır.

Bir ölçü dizisindeki hataların toplamı [VV] ile gösterilir.

Uzunluk birimi olarak bugün birçok ülkede kabul edilen birim “metre” (kısa gösterimi “m” olarak ifade edilir) dir.

Bugün kullanılan açı birimleri Derece, Grad ve Milyem’dir.

Grad: Bir çemberin 400’e bölünmesi sonucu oluşan merkez açısına “1 grad” denir.

Bir çemberde yay birimi olarak “radyan” ifadesi kullanılır. Bir çemberde, uzunluğu yarıçapına eşit olan bir yay parçasını gören merkez açıya bir radyanlık açı denir.

1000 m²’ye “dekar” veya “dönüm” denilmektedir.

Kaba hatalar, genellikle kişilerden kaynaklanan ve dikkatsizlikler sonucu meydana gelen hatalardır. Örneğin bir uzunluk ölçmesinde 20 metrelik bir veya birkaç ölçümün hesaba katılmaması, bir açı ölçümünde 69 gradlık bir ölçüm yerine 96 gradlık bir ölçümün okunması, 27 gradlık bir açı hatasının meydana gelmesine sebep olmaktadır.

Haritacılıkta doğruluk ve hassasiyet çok önemli kavramlardır. Ancak bu kavramlar çoğu zaman birbirleri ile karıştırılabilmektedir. Doğruluk; bir ölçüm işleminde yapılan ölçümün hatalardan ne ölçüde arındırıldığının bir ifadesidir. Hassasiyet ise; ard arda yapılan ölçümlerin ne ölçüde tutarlı olduğunu ifade eden bir terimdir.

Detay alımı; ölçülmesi istenen arazi parçalarının bir ölçek altında küçülterek bunun kağıt ortamına taşınması işlemidir. Bu işlem, arazi parçasının bütün kenarlarının ölçülmesi esasına dayanır. Burada önemli olan konu; arazi parçasının ölçülerinin doğru yapılmasıdır.

Detay ölçümlerinde bilinen iki yöntem vardır. Bunlar; 1. Bağlama yöntemi (Üçgenlere bölme yöntemi, 2. Dik koordinat yöntemi (Ortogonal yöntemi).

Uzunluk ölçme işlemlerinde en çok kullanılan yöntem yatay mesafe ölçüm yöntemidir. Bu yöntemde esas olan çelik şerit metrenin yatay olarak tutulması ve ölçülmesidir. Diğer verilen yöntemler detay ölçümlerinde kullanılmaktadır.