COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNE GİRİŞ - Deneme Sınavı - 2

Dik koordinat sisteminin oluşturduğu bir düzlemde, herhangi bir doğrunun +X ekseni ile oluşturduğu açıya “Açıklık Açısı” denir. Haritacılıkta birçok hesaplamada açıklık açısı kullanılır.

Daha önceden yapılan imar projeleri, yol projeleri, bina projeleri ve benzeri gibi projelerin zemine uygulanması işine "Aplikasyon" adı verilir. Doğru cevap D'dir.

Total Station, hassas uzunluk ve açı ölçme amacıyla kullanılan cihazlardır. Genellikle ana ünite ve klavye adı verilen kontrol ünitelerinden oluşurlar. Doğru cevap E'dir.

Birbirlerini dik açı altında kesen iki doğrunun oluşturduğu sisteme “Dik Koordinat Sistemi” denir. Bir düzlem içerisinde bulunan noktaların birbirlerine olan konumlarını belirlemek için Dik Koordinat Sistemi kullanılır. Doğru cevap C'dir.

Koordinat eksenlerinin kuzey yönü "+X", güney yönü "-X", doğu yönü "+Y",
batı yönü "-Y" olarak tanımlanır. Doğru cevap B'dir.

Trigonometrik daire, yarıçapı 1 birim olan dairedir. Dolayısıyla çapı 2 birimdir. Doğru cevap C'dir.

Alan hesapları dört şekilde yapılmaktadır:

İzdüşüme göre alan hesabı bu yöntemler arasında yer almamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Enkesit, yol projelerinde belirli noktalarda yolun enine kesilerek profilinin çıkarılması işidir. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler çeldiricidir. Doğru cevap A'dır.

Birinci temel ödevden faydalanarak sonuç formülde verilenler yerine konulur:

Yb = 4350.00 + 450 x Sin (75g.4500)

Xb = 3560.00 + 450 x Sin (75g.4500)

Sonuç olarak;

Xb = 3729.26, Yb = 4766.95 hesaplanır. Doğru cevap D'dir.

Yüzey nivelmanı, hacmi hesaplanacak alanda karelaj oluşturularak köşe noktalarının yükseklik değerlerinin bulunması işidir. Doğru cevap E'dir.

Arazide harita yapımında kullanılan belli başlı noktalar vardır. Bu noktalar zemine gömülü haldedirler. Bunlara nirengi veya poligon ismi verilir. Bu noktalar zaman zaman beton bloklarla işaretlenirken zaman zaman boru, demir çivi vb. şeklinde işaretlenmiş noktalardır. Bu noktaların uzaktan görülebilmesi ve ölçüm yapılabilmesi için “Jalon” dediğimiz ölçme araçları kullanılır.

Çelik şerit metreler genellikle 20^oC sıcaklıkta ayarlanmışlardır. Bu sıcaklığın altında veya üstündeki sıcaklık değerlerinde ölçüm yapıldığında aletin kullanım kılavuzundaki düzeltme değerleri esas alınarak düzeltme işleminin yapılması gerekir.

Jalonlar genelde geçici noktaların belirlenmesinde, doğrultuya girmede, aplikasyon ve alım yapmada kullanılırlar. Jalonlar hatasız ve düzgün olmalıdırlar. Jalon kendi ekseni etrafında döndürüldüğünde yalpalamamalıdır. Eğer jalon bu şekilde yalpalarsa jalonda bir arıza olduğu anlaşılır.

Total Station: Hassas uzunluk ve açı ölçme amacıyla kullanılan cihazlardır. Bu cihazlar genelde iki üniteden oluşmaktadırlar. Bunlar ana ünite ve klavye adı verilen kontrol ünitesidir. Bu cihazlar düzeçlenerek kullanılması gereken cihazlardır.

Nivo cihazları hassas bir şekilde yükseklik ölçmek amacıyla kullanılırlar. Nivo cihazlarında aynı su terazisinde olduğu gibi bir silindirik düzeç mevcuttur ve bu düzeç sayesinde nivo cihazının yataylığı sağlanır. Nivo cihazları yatay eksende istenildiği kadar döndürülebilir, ancak düşey eksende döndürülemez. Bu yüzden hassas yükseklik okumalarında sıklıkla kullanılırlar.

Çelik şerit metreler, genellikle mesafe ölçümlerinde sıklıkla kullanılan bir alettir. Çelik şerit metrelerin 10, 20, 30 veya 50 metre uzunlukta olanları vardır ama ölçümlerde kolaylık olması açısından genellikle 20 metrelik çelik şerit metreler kullanılır. Çelik şerit metrenin bir sapı ve bir çengeli vardır.

Önceleri askeri amaçla geliştirilmesine rağmen 1980’den sonra sivil amaçla kullanılmaya başlanan GPS sistemleri; - Uzay Bölümü (uydular), - Kontrol Bölümü (yer istasyonlar›), - Kullanıcı Bölümü (GPS alıcısı) olmak üzere 3 bölümden oluşmaktadır.

GPS (Global Positioning System = Küresel Yer Belirleme Sistemi ya da Küresel Konumlandırma Sistemi) her türlü hava şartlarında, gece-gündüz, 365 gün, 24 saat çalışabilen ve dünya üzerinde konumumuzu belirlemeye çalışan cihazlardır.. Bu sistem, ABD Savunma Bakanlığı’na ait, uzayda sabit bir yörüngede dönen 24 uydudan oluşmaktadır. Bir GPS alıcısının koordinat belirleyebilmesi için en az 4 adet uyduyu görebilmesi gerekmektedir.

Total Station’lar hassas uzunluk ve açı ölçme amacıyla kullanılan cihazlardır.

Her türlü hava şartlarında, gece-gündüz, 365 gün, 24 saat çalışabilen ve dünya üzerinde konumumuzu belirlemeye yarayan cihaz GPS’tir.