COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ

Raster Veri Konumlandırma (Georeferencing): Taranmış kağıt pafta, hava fotoğrafı veya uydu görüntülerinin bilinen koordinat değerleri kullanılarak, yerküre üzerinde gerçek konum ve boyuta dönüştürme işlemidir.

sayısal raster veri hücrelerinin grid yapısı içerisindeki satır ve sütun konum değerleri, seçilen harita projeksiyonundaki koordinat değerlerine taşınmaktadır. Seçilen her nokta çiftine kontrol noktası adı verilir.

Vektör Veri Konumlandırma (Spatial Adjustment): Konum bilgisi doğrulanmadan sayısallaştırma tableti ve/ veya paftalardan üretilen vektör verileri bilinen noktaların koordinat değerleri kullanılarak, yerküre üzerinde gerçek konum ve boyuta dönüştürme işlemidir.

Simetrik fark (symmetrical difference): Girdi ile kesişme nesnesinin birleşimlerinden, girdi ile kesişme nesnesinin kesiştiği bölge çıkartılarak, simetrik fark çıktısı olarak sunulmaktadır

Birleştirme (merge): Birleştirme işlemi yan yana paftalardan üretilen veri setlerini tek bir veri seti üstüne bütünleme işlemidir. Birleştirme işleminde konumsal nesne türleri (nokta, çizgi, poligon) ve öznitelik bilgi alanları (tablo kolonları) aynı olmak zorundadır.

Çizgisel basitleştirme (simplify line): Çizgi üzerindeki küçük düzensizlikleri nokta azaltma yöntemi ile nesnelerin temel geometrik yapısı değiştirilmeden basitleştirilmektedir

Ekleme (append): Ekleme işlemi birden çok veri setini tek bir veri seti üstüne ekleme işlemidir. Ekleme işleminde konumsal nesne türleri (nokta, çizgi, poligon) ve öznitelik bilgi alanları (tablo kolonları) aynı olmak zorundadır.

Konumsal veri görüntüleme yöntemlerinde bir diğeri ise, sayısal öznitelik verilerini nokta yoğunluğu sembolojisi kullanarak göstermektir. Şekil 4.20’de illere göre nüfus bilgisi nokta yoğunluğu kullanarak gösterilmiştir. Nüfus değeri arttıkça poligon içindeki nokta sayısı da artmaktadır. Bu gösterim, tablo olarak verilen değerin algılanmasından daha etkili bir gösterimdir.Konumsal veri görüntüleme yöntemlerinde bir diğeri ise, sayısal öznitelik verilerini nokta yoğunluğu sembolojisi kullanarak göstermektir. Şekil 4.20’de illere göre nüfus bilgisi nokta yoğunluğu kullanarak gösterilmiştir. Nüfus değeri arttıkça poligon içindeki nokta sayısı da artmaktadır. Bu gösterim, tablo olarak verilen değerin algılanmasından daha etkili bir gösterimdir.

Konumsal veri görüntüleme, öznitelik verilerini kullanarak nesnelerin renk, çizgi kalınlığı, sembol vb. grafik özelliklerini değiştirerek, tematik harita üretme işlemidir

Denklem setindeki değişkenler; x = kontrol noktası çiftinde birinci noktanın içine düştüğü hücrenin sütun sayısı, y = kontrol  noktası  çiftinde birinci noktanın içine düştüğü hücrenin satır sayısı, x’= kontrol noktası çiftinde ikinci noktanın koordinat düzlemindeki yatay değeri, y’= kontrol noktası çiftinde ikinci noktanın koordinat düzlemindeki düşey değeri, A = hücre genişliğinin harita birimi cinsinden değeri.

Vektör Veri Konumlandırma (Spatial Adjustment): Konum bilgisi doğrulanmadan sayısallaştırma tableti ve/ veya paftalardan üretilen vektör verileri bilinen noktaların koordinat değerleri kullanılarak, yerküre üzerinde gerçek konum ve boyuta dönüştürme işlemidir.

Afin dönüşüm kullanılarak vektör veri ölçeklendirilebilir, döndürülebilir, ötelenebilir ve eğiklik verilebilir.

Raster veri konumlandırdıktan sonra altlık veri üstünde konumsal vektör nesne yaratmak için çizim araçları kullanılmaktadır. Çizim araçları ile CAD (AutoCAD, NetCAD, vb) yazılımlarda olduğu gibi,      nokta, çizgi ve poligon sayısallaştırılmaktadır.

Simetrik fark (symmetrical difference):  Girdi ile kesişme nesnesinin birleşimlerinden, girdi ile kesişme nesnesinin kesiştiği bölge çıkartılarak, simetrik fark çıktısı olarak sunulmaktadır.

Birleştirme (merge): Birleştirme işlemi yan yana paftalardan üretilen veri setlerini tek bir veri seti üstüne bütünleme işlemidir. Birleştirme işleminde konumsal nesne türleri (nokta, çizgi, poligon) ve öznitelik bilgi alanları (tablo kolonları) aynı olmak zorundadır.

Ekleme (append): Ekleme işlemi birden çok veri setini tek bir veri seti üstüne ekleme işlemidir. Ekleme işleminde konumsal nesne türleri (nokta, çizgi, poligon) ve öznitelik bilgi alanları (tablo kolonları) aynı olmak zorundadır.

Bütünleştirme (dissolve): Belirlenen öznitelik verisi özelliklerine göre konumsal  veriyi bütünleştirme, toplulaştırma işlemi gerçekleştirmektedir.

Veri görüntüleme fonksiyonları ile birden fazla öznitelik bilgi alanının kullanıldığı diğer bir yöntem ise raporlama grafikleri ve konumsal verilerin bir arada kullanılmasıdır. Raporlama grafikleri yüzde dilimleri, değer çubukları, kümülatif grafikler olarak harita üzerinde sunulmaktadır.

Raster veri konumlandırma, taranmış kağıt pafta, hava fotoğrafı veya uydu görüntülerinin bilinen koordinat değerleri kullanılarak, yerküre üzerinde, gerçek
konum ve boyuta dönüştürme işlemidir.