COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ - Deneme Sınavı - 7

Konumsal bir nesne ile ilişkili, konumsal olmayan verilere öznitelik verileri adı verilir. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler konumsal verilerdir.

Metrekare cinsinden taban alanları sayısal bir değer olup, ondalık (decimal) basamaklar içerebilir.

CBS konusunda çeşitli firma, kurum ve üniversitelerin katılımı ile kurulan uluslararası kuruluş Open Geospatial Consortium – OGC’dir.

İller tablosu ile ilçeler tablosu ilişkisi birden çoğa bir ilişki modelidir. Genellikle ilişki türünü belirlemek için; Bir ilde birden fazla ilçe var mı?, Bir ilçe birden fazla ilin sınırları içine giriyor mu? gibi sorular sorularak ilişkinin hangi tarafının tek, hangi tarafının çoklu veri içerdiği saptanabilir. A, B ve E seçenekleri çoktan çoğa ilişki modeline örnek olarak verilebilir. Bir ilin birden fazla ilçesi olabilir mi? Cevabımı evettir. Bir ilçe birden fazla ile ait olabilir mi? Cevabımız hayırdır. Bir taraf tek, diğer taraf çoklu veri içermektedir. Bu durumda İl- İlçe birden çoğa ilişkiye örnektir.

Benzer-Like: Verilen nümerik veya alfa-nümerik değerin bir kısmını içeren öznitelik değerlerini seçme işleminde kullanılan komuttur.

Temel konuma dayalı sorgu araçları;
- Kesişenleri seç (intersect)
- Belirli uzaklıkta olanları seç (within a distance of)
- İçine düşenleri seç (within)
- Tümüyle içine düşenleri seç (completely within)
- İçinde olduğunu seç (contain)
- Tümüyle içinde olduğunu seç (completely contain)
- Sınırına dokunanları seç (touch the boundary of)
- Ortak kenar paylaştıklarını seç (share a line segment)
- Benzeşenleri seç (identical to)
olarak sıralanmaktadır.

Ortak kenar paylaştıklarını seç sorgusunda birbirini takip eden en az iki nokta (vertex) paylaşan kenara sahip nesneleri seçmek için kullanılmaktadır. Genellikle komşu parseller, komşu iller vb seçme işleminde kullanılmaktadır.

Konumsal veritabanı standart veritabanı yapısı üzerinde geliştirilmiş, konumsal verinin saklanması, işlenmesi, sorgulanması ve yönetilmesine olanak sağlayan veritabanı yapısıdır. Diğer şıklarda yer alan ifadeler bu tanımı karşılamadığı için yanlıştır.

Vektör veriler, dünya üzerindeki konumu bilinen, koordinat bilgisine sahip verilerdir, temelde noktalara bağlı olarak temsil edilen, üç farklı geometriye sahip (nokta, çizgi, alan) verilerdir. Diğer şıklarda yer alan ifadeler vektör bir veriyi temsil etmemektedir.

TIN, her birinde x-, y- ve z değerleri olan veri noktalarına ait düzensiz bir küme kullanarak coğrafik uzayı parçalara ayırır. Bu noktalar, kenarlar yardımı ile bitişik, çakışık olmayan üçgenler oluşturacak şekilde bağlanırlar ve araziyi gösteren bir sürekli yüzey oluşturulur. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler doğru değildir.

Konumu bilinen nesnelere ait tanımsal bilgilere öznitelik verisi adı verilir. Konum bilgisi içermez. Diğer şıklarda yer alan ifadeler konumsal veri içermektedir.

Dsm bir veri tabanı değişkeni değil, bir arazi yüzeyini, üzerinde bulunan Bina, Ağaç, Trafo vb. gibi objeler ile birlikte tanımlayan ve bu objelere ait yükseklik verilerinden elde edilmiş sayısal bir modeldir. Diğer şıklarda yer alan ifadeler ise değişken türlerindendir.

Birbirine hiyerarşik olarak bağlı tablolar arasında kurulan ilişki türüne birden çoğa ilişki adı verilir. Bir tablodaki kayıtlar diğer tablodaki kayıtların alt küme verilerini içerdiğinde birden çoğa ilişki kullanılmaktadır. Örneğin iller tablosu ile ilçeler tablosu ilişkisi birden çoğa bir ilişki modelidir. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler doğru değildir.

Diğer ilgili tablolar veya benzersiz bir kayıt bağlantısı tanımlamak için kullanılan, veri tekrarını engelleyen arama ve indekslemeyi kolaylaştıran alanlar anahtar (key) bilgi alanı olarak adlandırılır. B, C, D ve E seçeneklerinde yer alan ifadeler tanımı karşılamamaktadır.

SQL konumsal veritabanları da dâhil olmak üzere ilişkisel veritabanı yönetim sistemlerinde kullanılan ve sistem üzerinde programcının istediği veriyi organize etmesi, sorgulaması, ekleme veya değiştirme yapması amacına yönelik kullanılan ve ANSI tarafından onaylanan yapısal sorgu dilidir. Diğer şıklarda yer alan ifadeler doğru değildir.

Yeryüzünden çeşitli yöntemlerle toplanan verilerin modellenmesi ve sınıflandırılması ile elde edilen sürekli (continuous) verilerdir (yükseklik, eğim, kirlilik, konsantrasyon vb.). Örneğin baraj göletinin çeşitli noktalarından alınan suyun pH veya sertlik değerleri ile elde edilen eşdeğer eğrilerinin modellenmesi ile meydana gelen sürekli tematik verileridir. Diğer şıklar tanımı karşılamamaktadır.

Tümüyle içine düşenleri seç sorgulaması, içine düşenleri seç sorgulamasından farklı olarak belirlenen konumsal nesnenin içine düşen ve sınırları çakışmayan nesneleri seçmeye yarayan bir sorgudur. Bu sorguda belirlenen nesne içine düşen nesnelerin sınırlarına dokunamaz. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler soruda verilen tanımı karşılamamaktadır.

CBS’de kullanılan 3 temel veri tipi;
1-Vektör veriler; Konumsal nesneler (nokta, çizgi, poligon),Düzensiz Üçgen A¤ (TIN - Triangulated Irregular Network)
2-Öznitelik verileri
3- Raster verileri: Görüntü verileri, Tematik veriler, Yüzey verileri

Konumsal Nesneler (Nokta, Çizgi, Poligon): Konumsal nesneler (feature class)doğal yeryüzü nesneleri (dere, ağaç, vb.), insan yapımı nesneler (yol, bina, vb.) veya yeryüzünde görülmeyen ancak haritalarda gösterilmesi gereken arazi bölümleri (ülke sınırı, parsel vb.) olabilir.

Tablo şeklinde sunulan öznitelik verileri konumsal nesnelerin nitelik ve nicelik gibi karakteristik özelliklerini tanımlamak için kullanılır. Dolayısıyla bu veriler öznitelik verilerdir.