COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ UYGULAMALARI I

ArcMap’teki Unite_5 dizininde yer alan Turkiye_tarim.dbf, Turkiye_saglik.dbf ve Turkiye_nufus. dbf dosyasındaki veri tabanı bilgilerini Turkiye_il.shp veri tabanına Join fonksiyonu ile ekleyerek Türkiye il sınırlarına ait farklı tematik haritalar üretebilirsiniz. Ayrıca üretilen tematik haritaların farklı ölçeklerde harita çıktıları hazırlanabilir.

Relate fonksiyonu tablolar arasında ortak olan alanlar üzerinden bir bağ kurma fonksiyonudur. Tablodaki bilgiler diğer tabloya eklenmezler. Tablolardaki ortak alanlar üzerinden tanımlanan bir bağlantı adı ile ilişkilendirme yapılarak sorgulamalar gerçekleştirilebilir.

Join her iki tabloda da ortak olan bir alan ya da bir öznitelik yolu ile bir tabloya ait alanların bir diğer tabloya eklenmesi fonksiyonudur. Tablolardaki ortak alanlar üzerinden tanımlanan bir bağlantı adı ile ilişkilendirme yapılarak sorgulamalar gerçekleştirilebilir. Join fonksiyonu ile bir katmanın öznitelik tablosuna bir başka tabloda yer alan bilgileri ortak alanlar üzerinden ekleyebildiğiniz gibi bu işlemi bir tablodan bir başka tabloya ekleme yaparak da gerçekleştirebilirsiniz.

Semboliği, vektör verilerin veri tabanında yer alan bilgilere göre farklı fonksiyonlar kullanılarak (Unique Value, Unique Value Many Filed, Graduated Colors, Graduated Symbols vb.) tematik haritalama işlemlerini gerçekleştirebileceğiniz önemli bir veri görüntüleme fonksiyonudur

Layer Properties penceresinde yer alan Symbology fonksiyonu altında hem sayısal (numeric) hem de sayısal olmayan sözel bilgilere göre tematik haritalama yapabileceğiniz sınıflandırma fonksiyonları yer almaktadır. Unique Value sınıflandırma fonksiyonu ile farklı objelerin sahip olduğu hem sayısal hem de sayısal olmayan sözel bilgileri aynı semboloji ile temsil edebileceğiniz, aynı zamanda Unique Value Many Filed sınıflandırma fonksiyonu ile birden fazla field’da yer alan aynı bilgileri taşıyan objeleri aynı semboloji ile görüntüleyebileceğiniz fonksiyonları içerir.

Bir toprak haritasında yer alan toprak sınıfları veya bir arazi kullanım veri setinde yer alan arazi kullanım bilgilerini, Dünya Ülkeler katmanında yer alan ülke isimlerini, Yol katmanının veritabanında yer alan Yol Tiplerini Unique Value fonksiyonunu kullanarak farklı tematik haritalar üretebilirsiniz.

Sayısal değerlerin sınıflandırılmasında (Demografik veriler, tarımsal göstergeler, alan, uzunluk vb.) Poligon özellik tipine sahip veriler için Graduated Colors sınıflandırma fonksiyonunu, nokta özellik tipine sahip veriler için ise Graduated Symbols sınıflandırma fonksiyonunu kullanabilirsiniz.

Layout View, set edeceğiniz bir kâğıt ortamında ölçekli veya ölçeksiz harita tasarımı yapacağınız fonksiyonları sunan Data View’dan farklı bir ekrandır. Data View ve Layout View ekranlarına geçiş işlemi ekranın sol alt köşesinde yer alan  butonlar ile sağlayabilirsiniz. Ayrıca View’lar arası geçiş fonksiyonları Menü Bar’da yer alan View fonksiyonu altında, harita çıktısı hazırlarken ihtiyaç duyacağınız elemanlar ise (kuzey oku, ölçek çubuğu, lejant) Menü Bar’da yer alan Insert fonksiyonu altında yapılandırılmıştır.

Export Map fonksiyonunu kullanarak harita tasarımı raster bir dosya formatına (tiff, jpeg, bmp) kaydedilir. Xht uzantısı yanlış bir seçenektir.

Birden fazla field’da yer alan sayısal değerlerin gösterimini Bar, Pie ve Stacked fonksiyonlarını kullanarak gerçekleştirebiliriz. Grafik ifadesi ise bu fonksiyonlar içerisinde yer almamaktadır.

Tools Bar’da yer alan Identify fonksiyonu ile Data View’da görüntülenen verilerin veritabanı bilgilerini inceleyebilirsiniz.

Table Of Contents penceresinde herhangi bir katman üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Open Attribute Table fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Table penceresinden de katmanların veritabanı bilgilerini inceleyebilirsiniz

Relate fonksiyonunda tablolardaki ortak alanlar üzerinden tanımlanan bir bağlantı adı ile ilişkilendirme yapılarak sorgulamalar gerçekleştirilebilir.

Tools Bar’da yer alan Identify fonksiyonu ile Data View’da görüntülenen verilerin veritabanı bilgilerini inceleyebilirsiniz.

Unique Value sınıflandırma fonksiyonu ile farklı objelerin sahip olduğu hem sayısal hem de sayısal olmayan sözel bilgileri aynı semboloji ile temsil edebilirsiniz.

Unique Value Many Filed sınıflandırma fonksiyonu ile birden fazla field’da yer alan aynı bilgileri taşıyan objeleri aynı semboloji ile görüntüleyebileceğiniz fonksiyonları içerir.

Bir toprak haritasında yer alan toprak sınıfları veya bir arazi kullanım veri setinde yer alan arazi kullanım bilgilerini, Dünya Ülkeler katmanında yer alan ülke isimlerini, Yol katmanının veritabanında yer alan Yol Tiplerini Unique Value fonksiyonunu kullanarak farklı tematik haritalar üretebilirsiniz.

Sayısal değerlerin sınıflandırılmasında (Demografik veriler, tarımsal göstergeler uzunluk vb.) Poligon özellik tipine sahip veriler için Graduated Colors sınıflandırma fonksiyonunu, nokta özellik tipine sahip veriler için ise Graduated Symbols sınıflandırma fonksiyonunu kullanabilirsiniz.

Nokta, çizgi ve alansal objelerin veritabanında yer alan bilgilerinin etiketlendirilmesi, etiketlerin konumu, size boyutu, yazı tipi ve renginin belirlenmesi ile ilgili tüm fonksiyonlar Layer Properties > Labels fonksiyonu altında yapılandırılmıştır.

Verilerin farklı Data Frame’lerde tututuyor oluşu, harita tasarım (Layout) işlemine geçtiğimizde, her Data Frame’de görüntülenen verileri harita çıktısında farklı çerçevelerde/alanlarda gösterebilme imkânı sağlayacaktır.