Sosyoloji, Psikoloji, Antropoloji ve Coğrafi Bilgi Sistemleri

Basit anlamda standart, bir şeyler yapmak için üzerinde anlaşılmış ve tekrarlanabilir yoldur. Standart, teknik spesifikasyonlar içeren ya da kesin kriterler ile tasarlanmış tutarlı kurallar, kılavuzluk bilgileri veya tanımlamalar içeren basılı bir dokümandır. Standartlar, konusunda uzman kişilerin bir araya gelmesiyle oluşturulur. Standartlar gönüllü kullanım için tasarlanırlar, herhangi bir yasal düzenleme tarafından dayatılmazlar. Ancak bazı durumlarda yasalar, uygunluğun sağlanabilmesi için standartları referans olarak gösterebilir ve zorunlu tutabilir.

Standardizasyonun amaçları;

• Zaman ve bedel kaybını önlemek,
• Bilginin etkin kullanımını sağlamak,
• Bilgi kayıplarını önlemek,
• Bilgi transferini kolaylaştırmak,
• Kaliteyi artırmak olarak sıralanabilir.

Dünyada kabul görmüş ana standart kurumu Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu olarak ifade edilen ISO’dur. ISO/TC 211 Coğrafi Bilgi/Geomatik komitesi, 1994 yılında kurulmuş olup Avrupa Standart Komitesi (CEN- Commité Europeen du Normes) ve ABD’nin Federal Coğrafi Veri Komitesi (FGDC-Federal Geographic Data Committee) gibi birçok uluslararası temsilciyle birlikte çalışmalarını yürütmektedir. 

Web Harita Servisi (WMS - Web Map Service): Koordinat bilgisine sahip verilerin istemciye görüntü veya haritalar olarak iletilmesini sağlar. ISO 19128 standardı olarak yayımlanan uygulama standardıdır. 

Shape File, Feature Class ve Coverage’dir.

Feature Class vektör veri formatı ise yine ArcCatalog ortamında açacağınız bir Geodatabase (işletim sisteminde yer alan bir *.mdb dosyasıdır.) içerisinde tanımlı bir tablosal yapıdır. Geometrik özellikler ve öznitelik bilgileri bu tablo içerisinde tutulur. Mekânsal veriyi Nokta, Çizgi ve Alan özellik tiplerinde depolayan vektörel bir veri formatıdır. 

Mekansal Veri Altyapısı; coğrafi verilerin toplanması, depolanması, işlenmesi, dağıtımı, kullanımı ve güncellenmesi amacıyla gerekli olan bilgi teknolojileri, coğrafi bilgi altyapısı politikaları, coğrafi bilgi standartları, insan kaynakları ve bunlara ilişkin etkinliklerin bütünüdür. Coğrafi Veri Altyapısı, global düzeyde, bölgesel düzeyde, ulusal düzeyde olabilir.

Global Coğrafi Veri Altyapısı: GSDI

Bölgesel Düzeyde Coğrafi Veri Altyapılarına örnekler:

• AvrupaCoğrafi Veri Altyapısı: INSPIRE,

• Birleşmiş MilletlerCoğrafi Veri Altyapısı: UNSDI

Konglomera ve Bazalt formasyonlarına komşu sınırı çizmek için Cut Polygon Tool’unu mouse ile seçiniz. Çizim işlemine geçmeden önce çizime başlayacağınız noktayı Zoom In fonksiyonunu kullanarak detayda görüntüleyiniz. Cut Polygon Tool’unu mouse ile seçiniz. İlk noktanızı Alüvyon alanı içinden başlatınız. Daha sonra sınırı hassas bir şekilde vertex’ler atarak çizmeye devam ediniz ve çizimi Mermer formasyonu sınırı içinde bir nokta atarak F2 tuşuna basarak bitiriniz.

Türkiye Ulusal Coğrafi Veri Altyapısı: CBS-A

Web Raster Servisi (WCS - Web Coverage Service): Özellikleri ile birlikte raster veri sağlar ve bu verilere karşılık gelen karmaşık sorgulamalar yapılmasına olanak tanır. Bu yaklaşımla WFS ve WMS’den farklıdır.

Koordinat Dönüşüm Servisi (CRS - Coordinate Transformation Service): Koordinat sistemlerinin tanımlanması ve dönüşümü için standart bir yol sağlar.

Açık Coğrafi Bilgi Konsorsiyumu (OGC-Open Geospatial Consortium) farklı yazılım ve donanım platformlarında coğrafi bilginin paylaşımı ve birlikte çalışabilirliğe yönelik doğrudan sektör odaklı standartlar üretmektedir.

Table Of Contents penceresinde yer alan Jeoloji_UTM36.tif verisi üzerinde mouse’ un sağ tuşuna basınız. Aktif hâle gelen fonksiyonlardan Zoom to Layer fonksiyonunu seçerek veriyi Data View’da görüntüleyiniz.

Ctrz Z veya Standart Toolbar’da yer alan Undo Add Vertex butonuna her bastığınızda bir önceki vertex’e geri gelmiş olursunuz.

Her kıvrımda bastığınız noktalar sistemde Vertex olarak adlandırılır.

Çizgi objesinin son noktasına geldiğinizde ya çift klikle ile ya F2 tuşuna basarak ya da mouse’un sağ tuşuna basarak Finish Sketch fonksiyonunu seçerek çizim işlemini bitirebilirsiniz.

Create Features penceresinde yer alan Jeoloji_Formasyon katmanını mouse ile seçiniz. Daha sonra Constructions Tools bölümünden Rectangle fonksiyonunu seçiniz. İlk önce Raster veri üzerinden jeolojik formasyon alanlarının dış çerçevesini Rectangle fonksiyonunu kullanarak çiziniz. Pafta köşe noktasını detayda görüntülemek için Menü Bar’da yer alan Windows > Magnifier fonksiyonunu seçiniz. Magnifier penceresini raster verinin sol üst pafta köşesini ortalayacak şekilde taşıyınız. Magnifier penceresindeki görüntü detayını daha da büyütmek isterseniz yüzde değerini artırabilirsiniz. Raster verinin sol üst köşesini mouse ile Magnifier penceresinde işaretleyiniz. Mouse’ u biraz hareket ettirdikten sonra sağ tuşa basarak Horizontal fonksiyonunu işaretleyiniz. Daha sonra Magnifier penceresini paftanın sağ alt köşesini görecek şekilde ortalayınız ve mouse ile pafta köşesini işaretleyiniz. Jeoloji formasyon katmanına bu fonksiyonları kullanarak bir obje eklemiş oldunuz.

Alansal objelerin çiziminde birbirine komşu olmayan alanların çizimini Contruction Tools bölümünde yer alan Polygon fonksiyonunu kullanarak gerçekleştirebilirsiniz.

Filed Calculator fonksiyonu kullanılır.