COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ UYGULAMALARI I - Deneme Sınavı - 4

Relate fonksiyonu tablolar arasında ortak olan alanlar üzerinden bir bağ kurma fonksiyonudur. Tablodaki bilgiler diğer tabloya eklenmezler. Tablolardaki ortak alanlar üzerinden tanımlanan bir bağlantı adı ile ilişkilendirme yapılarak sorgulamalar gerçekleştirilebilir.

Join her iki tabloda da ortak olan bir alan ya da bir öznitelik yolu ile bir tabloya ait alanların bir diğer tabloya eklenmesi fonksiyonudur. Tablolardaki ortak alanlar üzerinden tanımlanan bir bağlantı adı ile ilişkilendirme yapılarak sorgulamalar gerçekleştirilebilir. Join fonksiyonu ile bir katmanın öznitelik tablosuna bir başka tabloda yer alan bilgileri ortak alanlar üzerinden ekleyebildiğiniz gibi bu işlemi bir tablodan bir başka tabloya ekleme yaparak da gerçekleştirebilirsiniz.

Semboliği, vektör verilerin veri tabanında yer alan bilgilere göre farklı fonksiyonlar kullanılarak (Unique Value, Unique Value Many Filed, Graduated Colors, Graduated Symbols vb.) tematik haritalama işlemlerini gerçekleştirebileceğiniz önemli bir veri görüntüleme fonksiyonudur

Layer Properties penceresinde yer alan Symbology fonksiyonu altında hem sayısal (numeric) hem de sayısal olmayan sözel bilgilere göre tematik haritalama yapabileceğiniz sınıflandırma fonksiyonları yer almaktadır. Unique Value sınıflandırma fonksiyonu ile farklı objelerin sahip olduğu hem sayısal hem de sayısal olmayan sözel bilgileri aynı semboloji ile temsil edebileceğiniz, aynı zamanda Unique Value Many Filed sınıflandırma fonksiyonu ile birden fazla field’da yer alan aynı bilgileri taşıyan objeleri aynı semboloji ile görüntüleyebileceğiniz fonksiyonları içerir.

Bir toprak haritasında yer alan toprak sınıfları veya bir arazi kullanım veri setinde yer alan arazi kullanım bilgilerini, Dünya Ülkeler katmanında yer alan ülke isimlerini, Yol katmanının veritabanında yer alan Yol Tiplerini Unique Value fonksiyonunu kullanarak farklı tematik haritalar üretebilirsiniz.

Sayısal değerlerin sınıflandırılmasında (Demografik veriler, tarımsal göstergeler, alan, uzunluk vb.) Poligon özellik tipine sahip veriler için Graduated Colors sınıflandırma fonksiyonunu, nokta özellik tipine sahip veriler için ise Graduated Symbols sınıflandırma fonksiyonunu kullanabilirsiniz.

Birden fazla field’da yer alan sayısal değerlerin gösterimini Bar, Pie ve Stacked fonksiyonlarını kullanarak gerçekleştirebiliriz. Grafik ifadesi ise bu fonksiyonlar içerisinde yer almamaktadır.

Layout View, set edeceğiniz bir kâğıt ortamında ölçekli veya ölçeksiz harita tasarımı yapacağınız fonksiyonları sunan Data View’dan farklı bir ekrandır. Data View ve Layout View ekranlarına geçiş işlemi ekranın sol alt köşesinde yer alan   butonlar ile sağlayabilirsiniz. Ayrıca View’lar arası geçiş fonksiyonları Menü Bar’da yer alan View fonksiyonu altında, harita çıktısı hazırlarken ihtiyaç duyacağınız elemanlar ise (kuzey oku, ölçek çubuğu, lejant) Menü Bar’da yer alan Insert fonksiyonu altında yapılandırılmıştır.

Export Map fonksiyonunu kullanarak harita tasarımı raster bir dosya formatına (tiff, jpeg, bmp) kaydedilir. Xht uzantısı yanlış bir seçenektir.

Coğrafi Bilgi Sisteminin kurulabilmesi için tüm seçenekler gereklidir ancak en önemli faktör bu konuda yetişmiş insandır.

Extract analiz araç seti altında yer alan Clip (Kes), Select (Seç), Split (Ayır) ve Table Select (Tablo Seç) fonksiyonlarıdır.

Nokta, çizgi ve alansal özellik tipine sahip bir girdi verisinden, sorgulama dili (SQL) ifade sini sağlayan objelerin bir başka çıktı katmana aktarılmasını sağlayan fonksiyon Select Analiz fonksiyonudur.

Split Analiz, nokta, çizgi ve alansal özellik tipine sahip bir girdi verisini, Split Girdi verisinde ki alanlara göre ayırarak birden fazla yeni veri setinde depolamayı gerçekleştirdiğimiz bir coğrafi analiz fonksiyonudur.

Select Table Analiz fonksiyonu, bir girdi tablosundan, Sorgulama Dili (SQL) ifadesini sağlayan objelerin bir başka çıktı tablosuna depolanmasıdır.

Nokta, çizgi ve alansal özellik tipine sahip bir girdi verisi üzerine çakıştırılan Erase Feature (sil) veri setine ait alan içerisine giren detaylar silinir ve kalan detaylar için yeni bir çıktı veri seti (output Feature) oluşturulur.

Intersect analiz fonksiyonunda kullanılan Input Feature (girdi veri seti) ile Intersect Feature’un (kesiştir veri seti) üst üste çakışan (kesişim kümesi) geometrilerini ve buna bağlı özniteliklerini yeni bir Output Feature’a (çıktı veri seti) kaydeder.

Symmetrical Difference analiz fonksiyonunda, girdi ve güncelleme detayları arasındaki geometrik kesişim hesaplanır. Girdi içinde yer alan detaylar ya da detaylara ait bir kısım üzerine çakıştırılan güncelleme detayı için kesişim dışında kalan alan Çıktı Detay Sınıfına kaydedilir.

Create Thiessen Polygons Analiz Fonksiyonu, nokta özellik tipindeki girdi veri setinde yer alan her bir obje için birbirine komşu kapalı alanlar oluşturarak bu kapalı alanları alansal özellik tipinde bir çıktı veri setine kaydeder.

Model Builder’ı hem ArcCatalog hem de ArcMap arayüzünde çalıştırabilirsiniz.

Vektör Tabanlı Coğrafi Analiz Fonksiyonları, CBS’nin temel fonksiyonlarından biri olan coğrafi veri setlerinin birbirleri ile mekânsal ilişkisi sonucu elde edilen yeni veri setlerinin oluşturulması için kullanılan işlemleri ifade eder. Bu işlemler ile mevcut girdi verisi alınır ve bir isleme tabi tutularak yeni bir çıktı verisi üretilir.