ÇOCUKLUK SOSYOLOJİSİ

Sosyal Yardım Bakanlığına bağlı olan İzmir’deki Sağır-Dilsiz ve Körler Okulu’nun Millî Eğitim Bakanlığına devredilmesi; engelli bireyleri yetiştirme
işinin bir sağlık hizmeti olarak algılanmasından çıkartılarak bir eğitim hizmeti olarak kabul edildiği anlamına gelmektedir.

Engellilikle ilgili en eski model, engelliliği doğrudan günahkârlık ve kötülüğe bağlayan “moral/ ahlaki model”dir (Oğultürk, 2012). Yukarıda ele
aldığımız üzere ilk ve orta çağ Avrupa’sında yaygın
olan bu görüşe göre engelli insanlar kendilerinin ya
da ailelerinin bazı günahlarından dolayı bu duruma maruz kalmışlardır

Tıbbi modele göre, toplum katı ve değiştirilemez olarak görülürken insanın çevreye uyması gerektiği için esnek ve değiştirilebilir olması savunulur (Oğultürk, 2012). Bu yüzden engelliliğe tıbbi müdahale yapılarak bireyin normal yaşama dönebileceği düşünülmektedir.

Rastlanma Sıklığı Yüksek
• Zihinsel yetersizliği olan çocuklar
• Gelişimi tehlike altında olan çocuklar
• Öğrenme güçlü gösteren çocuklar
• Duygusal ve davranışsal bozukluğu olan çocuklar
• İletişim yetersizliği olan çocuklar

Rastlanma Sıklığı Düşük
• Görme yetersizliği olan çocuklar
• İşitme yetersizliği olan çocuklar
• Ortopedik yetersizlikten etkilenmiş olan ve sağlık yetersizliği olan çocuklar
• Otizm ve otistik bozukluğu olan çocuklar

Tıbbi modelin yetersizliğe odaklanması ve meseleyi engelli birey üzerinden ele alması temel sınırlılık olarak karşımıza çıkmaktadır.

Engelli Hakları Sözleşmesi, engellilerin topluma dâhil olması, ayrımcılıktan ve damgalanmaktan korunması, hizmetlerin engelliler için erişilebilir
olması, yasalar önünde eşitlik konularında devlete yükümlülükler getirmektedir.

Kaynaştırma kavramı genel anlamda engelli bireyin olağan gelişim gösteren akranlarıyla birlikte tam ya da yarı zamanlı olarak birlikte eğitim görmelerini ifade etmektedir (Akçamete, 2010). Ancak burada unutulmaması gereken, engelli öğrencinin ve öğretmeninin gerektiğinde destek özel eğitim
imkânlarına sahip olmasının gereğidir. Normalleştirme kavramı ise eğitim ortamlarının yanı sıra ev kurma, çalışma, sosyal ve boş zaman etkinlikleri
gibi imkânlardan engelli bireylerin de engelli olmayanlar kadar yararlanması kavramıdır. Bütünleştirme kavramı ise kaynaştırma kavramının daha geniş
bir içeriğe kavuşmuş şeklidir. Buna göre bütünleştirme, iş birliğine açık, destekleyici ve öğrenmeye uygun ortamlarda tüm öğrencilerin öğrenmek için
gereksinim duyduğu hizmetlerin ve fiziksel koşulların sağlanması, öğrencilerin her birinin bireysel farklılıklara saygı duyması ve farklılıklardan bir
şeyler öğrenmesidir. (Akçamete, 2010:55).

Makul düzenleme: Engellilerin insan haklarını ve temel özgürlüklerini tam ve diğer bireylerle eşit şekilde kullanmasını veya bunlardan yararlanmasını sağlamak üzere belirli bir durumda ihtiyaç duyulan, ölçüsüz veya aşırı bir yük getirmeyen, gerekli ve uygun değişiklik ve tedbirleri içermektedir.

Pozitif ayrımcılık; ekonomik, politik alanlarda ve toplumsal yaşamdaki eşitsizlikleri azaltmak için dezavantajlı gruplara (kadın, çocuk, engelli
vb.) verilen ayrıcalık ve haklardır.Dolayısıyla sınavlarda ilave puan gibi uygulamalar pozitif ayrımcılık çerçevesinde ele alınabilir.

Veri tabanında kayıtlı ve hayatta olan engellilerin engel gruplarına göre dağılımları şu şekildedir:

Süreğen Hastalık 1.102.211
Zihinsel 518.279
Ortopedik 387.044
Görme 284.366
İşitme 232.056
Ruhsal ve Duygusal 209.653
Dil ve Konuşma 42.558
Diğer 59.012

Konuşma engelliler için Dilsizler Mektebi adı altında açılmıştır.

Engel kavramı, bireyin özür veya yetersizliğinden değil de çevresel faktörlerin ve toplumsal algının etkisinden bahsetmesi açısından dışsal bir içeriğe sahiptir.

En az rastlanan engel türü otizm ve otistik bozukluklardır.

Zihinsel yetersizlik en sık rastlanan engel türüdür.

Rehabilitasyon

Özel eğitim

Postmodern toplum, tüketim kültürünün bedensel mükemmelliğe dayalı yeni bir imajı ön plana çıkarmıştır. Böylece modern topluma göre içeriği daha geniş bir ötekilik ortaya çıkmıştır.

Pozitif ayrımcılık

Kilolu olmak

Engelli insanlar kendilerinin ya da ailelerinin günahlarından dolayı bu duruma maruz kalmıştır.