Çocuklar, Çocukluk ve Sosyoloji

Çocukların sosyolojide “kendilerinden” hareketle ele alınmaları ve anlaşılmaları gerekliliği fikridir.

1962 yılı, Philippe Ariès’in “Centuries of Childhood” kitabını yayımlayarak çocukluğun modern bir keşif olduğu bilgisine ulaşmamız açısından önemli bir tarihsel tespittir.

19.yy klasik sosyolojisinde modern toplum tasavvuruna uygun biçimde çocukları marjinalleş tiren ve ihmal eden söylemden, “kendi kültürlerini inşa eden aktif katılımcılar” olarak ele alan söyleme yöneliş sözkonusudur.

James ve arkadaşlarının (James vd., 1998) “yeni çocukluk sosyolojisi” kavramlaştırması; modernlik düşüncesinin damgasını vurduğu klasik sosyolojik tavrın, 1950’li yılların sonlarına dek izlerinin sürüldüğü epistemolojik ve ontolojik yaklaşımlardan göreli bir uzaklaşmayı ve eleştirel düşünme biçimlerini içermesi bakımından “eski” sosyolojik düşünme geleneğinden farklılaşma gayreti anlamında “yeni”dir.

“gerçeklik”; yasalar aracılığıyla pozitivist bilimsel inceliklerin üzerinde işleneceği “toplum”dur (society).

Comte ‘u sosyolojiyi doğa bilimlerinin metodolojisine benzer biçimde kurmaya sevk eden önemli bir toplumsal ve siyasal zemindir.

Pozitivizm

Pozitivist toplum gerçekliğinde bireyler yalnızca kendilerine tanımlanan rollerden ibaret görülür- ler ve edilgen icracılar olarak tanımlanırlar.

Bir cins olarak toplumda kadınların ezilmesi sonucunu doğuran kurumsal ve kültürel düzenleme ve uygulamaları belirten sistemdir.

“deliler, akıl hastaları, kadınlar ve çocuklar”dır.

Modern çocukluk sosyolojisi, modernist sosyolojinin ‘dikotomileri’ temelinde ve özellikle ‘çocukluk-yetişkinlik’ dikotomisi merkeze alınarak kurulmuştur.

Yeni çocukluk sosyolojisinin temel ilkesi çocuklu- ğun sosyal bir inşa olduğudur (Woodhead, 2009; Wyness, 2012). Çocuk merkezlidir ve çocukların eylemliliğini, haklarını ve refahlarını gözeten (Wo- odhead, 2009) bir alandır.

Çocuklar toplumda düşük statü ve güce sahip bir sosyal gruptur; çocukluk sosyal olarak yaratılır; çocukluk farklı biçimlerde inşa edilir; çocukların düşünme ve davranış biçimleri ile kültürleri kendileri için değerlendirilmeli ve ele alınmalıdır; çocuklar yete- neklidirler; çocuklar sosyalizasyon süreçlerinin ak- tif katılımcılarıdır; yaş, toplumsal cinsiyet, etnisite ve sosyal statü gibi özellikler sosyal inşalar olarak ele alınmalıdır (Hill ve Tisdall 2014).

Çocukların eylemde bulunabilme yeterlilik- lerinin teorik düzlemde vurgulanması olduk-ça önemli bir teorik girişim olmakla birlikte bu vurgunun pratik hayatta ne kadar geçerliliğinin olacağı çocukluk sosyolojisinin önündeki önemli problemlerden biri olarak durmaktadır.

Bireyleri aktif sos yal eylemci kılan; toplumsal rol tanımlamaların- dan ibaret içi boşaltılmış kuklalar olmak yerine içinde yaşadıkları sosyal gerçekliği dönüştürme, değiştirme, müdahale etme yönünde, hatta gere- kirse direniş yönünde bir niyetliliği taşıma ve bu niyetliliği örgütlü biçimde pratik düzlemde icra edebilme potansiyelini göstermeleridir.

Giddens’ın (1984) yapılaşma teorisinde, ne bireysel aktörün deneyiminin ne de toplumsal bütünlüğün her- hangi bir formunun birbirinden bağımsız biçimde var olabileceğine dair görüşü dile getirir.

çocuklar toplum tarafından üretilir ve aynı zamanda toplumu da üretirler.

çocuklar yetişkinlerin düşünce ve değerlerinin pasif alıcıları değil, aksine bireysel ve kolektif olarak yaşadıkları sosyal dünyanın inşasına aktif olarak katkıda bulunanlardır

 Aile ve okul

Toplum-sal olarak “iyi” görülen davranışların ve alışkanlıkların çocuğa kazandırılmasıdır.