ÇOCUKLUK SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 8

1980’li ve 1990’lı yıllarda

Pozitivizm

Bu değerler önce bilimsel ve tıbbi, sonra dini terimlerle açıklandığından farklı biçimler almışlardır.

Çocukluğun sosyal bir inşa olduğudur.

Wyness

Çocukların eylemde bulunabilme yeterliliklerinin teorik düzlemde vurgulanmasının önemsizliği bu vurgunun pratik hayatta ne kadar geçerliliğinin olacağı çocukluk sosyolojisinin önündeki önemli problemlerden biri olarak durmaktadır.

Corsaro

Çocukların sosyolojide var oluş kazanması, bir yandan patriyarkal zihniyetin “ideal” ve “değerli” olarak belirlediği ve tanımladığı davranış kalıpları çerçevesinde inşa edilen toplum ve kültürün çocuk tasavvurlarına diğer yandan sosyolojik teorinin kendi iç çelişkilerine vereceği ve vermek zorunda
olduğu mücadeleyi içerir.

Berktay

Toplumsal dünya açısından yeterli olan ve böylelikle değişmeyi harekete geçiren bir bilincin karakteristiği olarak eylem(lilik), bireyin bir yeteneği olarak, bir eyleme hali olarak, kişiselleştirilen bir eylem olarak, bir aktörün veya bir faktörün işlevi olarak tanımlandığı gibi, güç, etki anlamlarında da kullanılmaktadır.

Aristo, insan hayatında çocukluk dönemini bir “felaket” olarak değerlendirmiştir.

Poidonomosların emri ile yeni doğan çocuklardan yalnızca kuvvetli olanlar hayatta bırakılırken, zayıf yapılı olanların öldürülmesi doğal bir eylem olarak Sparta Şehir Devleti’nde kabul görmüştür. Hatta mevcut sürece anneler de dahil edilmiş ve doğum yaptıktan sonra bebeklerinde bir fiziksel sıkıntı fark ettiklerinde onu yok etmek zorunda bırakılmışlardır. Bu hareket toplumun mükemmeliyetçiliğinin de anlaşılması açısından son derece önemlidir.

Lawrence Stone’a göre, İngiltere’de evde ve okulda çocuklara son derece sert bedensel cezalar verilmesi kural idi; XVI. ve XVII. Yüzyıl başları “kamçılama çağı” olmuştu

“Tun” ifadesi yenidoğan anlamına gelmektedir.

Divan-i Lügat-it-Türk’te de çocuk kelimesinin tanımı olarak, ‘her şeyin küçüğü’ anlamı verilmiştir. Çocuğu anlatmada, özel olarak kullanılan bir kelime yoktur; en çok kullanılan kelime “oğul”dur.

Evlatlığın hukukî durumunu şöyle değerlendirmek mümkündür:
Çocuklarını evlatlık verenler asla geri alamazlar.
• Evlatlıklar, edinildikleri ailenin en yakın bireyleri ile evlenemezler.
• Evlatlıklar, öz evladın tüm hukukî haklarına sahiptir.
• Evlatlık edinen babanın eğer erkek evladı
olursa, evlatlık veren baba oğlunu geri alabilir.
• Evlatlığı tard etme hakkı aynı zamanda boyun da hakkıdır (İnan, 2000).

Bozaska, kurban edilmiş hayvanın kafasının önünde olan yara veya herhangi bir ize verilen
addır.

Roma hukukunda çocuğa bakış açısı çağdaşı toplumlar ile kıyaslandığında iyi bir durumda değildi. Ebeveyn olarak kastedilen baba, çocuklarını dilerse satabilir, suç işlerse cezalandırabilir, gerekirse öldüredebilirdi (Koschaker, 1997:300). Eğer çocuk memleket dışına, yani Tiber ötesine satılmışsa (Tiber devletin sınırı idi) o vakit çocuk köle olurdu. Çocuk ülke içine satıldığı zaman vatandaş olma hakkını koruyabilir fakat sahibinin yanında hür olmayan statüsünde olurdu. Eğer çocuğu satın alan kişi isterse onu serbest de bırakabilirdi. Bu
durumda çocuk evine dönme hakkına da sahipti. Roma İmparatorluğu’nda bir baba bu şekilde bir erkek, üç kız çocuğunu satabilirdi.

Çocuk ile yetişkinlik arasındaki mesafe azalırken, “çocukluk kavramı” dünyamızdan biraz daha uzaklaşmaktadır. Bu ortaya çıkan yeni çocuk nesli ise “televizyon çocuğu” olarak adlandırılmaktadır.

Avrupa’daki ilk çocuk mahkemesi İngiltere’de 1905’te kurulmuştur.